}

Astrofisika

Fisikako Nobel saria, zulo beltzen azalpenari eta aurkikuntzari

Elhuyar aldizkaria

2020/10/06 Zulo beltzen sekretuak argitzeko gako izan diren bi aurkikuntzen egileak sarituko ditu Fisikako Nobel sariekin …
Fosfanoa detektatu dute Artizarraren atmosferan

Elhuyar aldizkaria

2020/09/14 Artizarraren atmosferan fosfanoa detektatu dutela jakinarazi du Nature Astronomy aldizkariak. Aurkikuntza horrek iradokitzen du Artizarrak …
Ilargiaren historia geologikoan sakondu du Yutu 2 ibilgailuak

Elhuyar aldizkaria

2020/09/08 Ilargiaren hego poloan kokatutako Aitken arroa da satelitean dagoen talka-arrorik sakonena, eta bertako geologia ikertzeko …
Unibertso goiztiarra ez zen uste bezain kaotikoa

Elhuyar aldizkaria

2020/08/12 Esne Bidearen antza dutenen artean, orain arte behatutako galaxiarik urrunena aurkeztu dute astronomoek: 12.000 milioi …
Desagertutako kumulu globular baten arrastoak aurkitu dituzte

Elhuyar aldizkaria

2020/07/30 Duela bi mila milioi urte, Esne Bidearen grabitateak 62.000 argi-urtera zegoen kumulu globular bat birrindu …
Bi planeta zuzenean behatu dituzte, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan

Elhuyar aldizkaria

2020/07/23 VLT teleskopioarekin hartutako irudiak konbinatuz, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan dauden bi planeta erraldoiz …
Materia ilunaren barrenak arakatuz

Elhuyar aldizkaria

2020/07/08 Gaur egun, unibertsoa osatzen duten osagaien % 5 besterik ez da ezagutzen, materia arrunta deritzona. …
Izar masibo baten desagerpenak astrofisikarien arreta piztu du

Elhuyar aldizkaria

2020/06/30 Galaxia nano batean dagoen izar masibo ezegonkor bat desagertu dela konturatu dira Europako Behatoki Australeko …
Planeta baten jaiotza behatu dute

Elhuyar aldizkaria

2020/05/20 Europako Behatoki Australak (ESO) Auriga konstelazioan sortzen ari den izar-sistema baten zantzuak aztertu ditu azken …
Saturnoko hexagonoaren egitura argitu dute

Elhuyar aldizkaria

2020/05/11 Saturnoko “hexagono” fenomenoaren egitura geruzaz geruza aztertu eta karakterizatu dute  EHUko Planeta Zientzien Taldeko ikertzaileek. …
Zulo beltz baten zorrotada inoizko zehaztasun handienarekin behatu du EHT lankidetzak

Elhuyar aldizkaria

2020/04/17 Duela urtebete, Event Horizon edo EHT (Event Horizon Telescope) lankidetzak zulo beltz baten lehen irudia …
Materia ilunaren zantzutzat jo izan den seinalea baztertu dute

Elhuyar aldizkaria

2020/03/26 Partikulen fisikaren hainbat ereduk proposatu izan dute materia iluna pixkanaka deskonposatu eta materia arrunt bihur …
Ilargiaren alde ezkutuaren egitura azaleratu dute

Elhuyar aldizkaria

2020/03/03 Zientzialari talde batek hiru geruza bereizi ditu Ilargiaren alde ezkutuan dagoen Von Karman kraterraren azpian. …
Aurora-eztandak, exoplanetak bilatzeko estrategia berria

Elhuyar aldizkaria

2020/02/21 Jupiterren Io ilargiak astronomoak inspiratu ditu, eta urrutiko exoplanetak bilatzeko modu berri bat sortu dute. …
Arrokothen azterketa sakonak planetesimalen jatorria argitzen lagundu du

Elhuyar aldizkaria

2020/02/13 Arrokoth, iazko azarora arte Ultima Thule bezala ezagutu izan zen Neptunoz haraindiko objektua, bi planetesimalen …