"Gústame esa combinación de enxeñaría biomédica e investigación clínica"

2019/11/03 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Teknologia
• Medikuntza
• Berdintasuna
• Robotika
• Anatomia/Fisiologia

400

Nerea Irastorza Landa tivo un día laborioso. Con todo, estivo encantado co seu traballo. A tese está a finalizar no campo da neurorrehabilitación. Precisou que leva un par de anos cun paciente con parálise por ictus, tratando de recuperar a mobilidade mediante unha interfaz craneo-máquina e un exoesqueleto.

"Con esta interfaz detectamos sinais cerebrais e musculares paira saber que movemento quere facer e axudamos a mover o brazo e a man que ten paralizados en función diso, utilizando un exoesqueleto robótico", explica Irastorza.

Segundo el, non se trata de que o paciente utilice en todo momento este robot paira moverse, senón de que una zona do cerebro que non foi afectada polo ictus, a través dun adestramento con máquina, aprenda a función perdida "paira refacer a conexión entre o cerebro e a extremidade e que o paciente sexa capaz de moverse en por si". É dicir, aínda que o robot sexa utilizado en terapia, o obxectivo é que logo non sexa necesario e o paciente recupere a autonomía.

Irastorza recoñeceu que isto supón una relación directa e profunda co paciente, o que lle parece moi enriquecedor e ten tamén un aspecto psicolóxico e emocional. "Nós tivemos moita sorte porque o paciente pon moitas ganas e dá todo, e a verdade é que se agradece".

Interdisciplinariedad, motivador

Outro aspecto que destacou é a interdisciplinariedad: "De feito, son estudante dunha universidade alemá [Universidade de Tübingen], onde estou a facer a tese, co neurocientífico Ander Ramos Murguialday. Ramos traballa na súa universidade e en Tecnalia. Neste proxecto de investigación, Tecnalia traballa principalmente no campo da robótica, e o laboratorio alemán, sobre todo a decodificación de sinais, en colaboración coa Universidade de Berkeley. Ademais, o equipo de Fisioterapia da UPV-EHU e a Universidade de Bruxelas, en definitiva, temos que traballar xuntos, só co robot non basta. A terapia diaria realizámola en Donostia e no Hospital Universitario de Cruces".

Reunirse nun mesmo proxecto é realmente "motivador" paira Irastorsa: enxeñeiros electrónicos, fisioterapeutas, biomédicos, procesadores de sinais, neurólogos... Á súa vez, encántalle o traballo en directo co paciente. "Esa relación diaria é moi especial", di. Tamén lle gusta o que fai por computador, a análise de datos, etc. "Gústame esa combinación entre enxeñaría biomédica e investigación clínica. Finalmente investigamos todo o proceso, desde a decodificación do sinal até a terapia do paciente. Ver esta aplicación directa do traballo éncheme moito".

Nin que dicir ten que máis que iso, ver que a terapia dá bos resultados. Segundo Irastorza, hai moitos tipos de terapias e diferentes graos de lesión. Por exemplo, algúns pacientes, a pesar da parálise debida a unha lesión, seguen conservando a súa función aínda que sexa en certa medida. Con elas, a terapia baséase no aumento do que gardan. "No noso caso, en cambio, tratamos de pacientes con mobilidade totalmente perdida".

O seu obxectivo é conseguir un movemento mínimo de estar totalmente paralizado. Despois, con outras terapias ou terapias innovadoras que até agora se utilizan, tentaríase mellorar a mobilidade, pero é un primeiro paso difícil de conseguir, e niso están Irastorza e os seus compañeiros.

Una vez terminada a tese pretende continuar no mesmo campo. De feito, en Tecnalia ten a oportunidade de investigar en proxectos de neurotecnología, que abordará con entusiasmo: "Ás veces parece que aquí non temos nada que ver co que teñen fóra, pero aquí tamén hai bos grupos de investigación, facendo cousas moi interesantes, e merece a pena recoñecer e impulsar o de aquí".