Afloran redes de relacións entre artistas de fai 27.000 anos

2020/10/28 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Matematika
• Arkeologia

Algúns dos gravados atopados nas covas de Aitzbitarte (Errenteria, Gipuzkoa) en 2016 foron comparados cos gravados doutras 17 covas europeas, e conclúen que a forma de facer os gravados e a súa distribución coinciden con algúns dos apeiros habituais fai 27.000 anos.

O xefe de investigación, Diego Garate Maidagan, explicou que algúns dos gravados atopados nas covas de Aitzbitarte III, V e IX están realizados na vertente cantábrica dunha maneira que até agora non se viu: “Sería una especie de moda paira facer gravados, máis habitual no sur de Francia actual ou nalgunhas zonas do Mediterráneo” No resto da vertente cantábrica, as cervas vermellas pintábanse co dedo.

A maioría dos gravados atopados en Aitzbitarte son bisontes, e a particularidade desta moda reside na realización de ramas e/ou patas como as previstas, e nos detalles do pelo e as pezuñas. Mediante análise estatística, comparáronse con outras imaxes que se atoparon ao longo de Europa, e así demostraron que a súa distribución coincide coa dalgunhas ferramentas habituais na rexión fai 27.000 anos.

Segundo Joseba Ríos Garaizar, a distribución deste estilo coincide coa dos buriles de Noailles e a punta de Isturitz. Estas ferramentas apareceron nos Pireneos occidentais fai 31.000-29.000 anos, que logo comezaron a estenderse cara ao leste, cara á actual Francia, chegando finalmente ao Mediterráneo. Alí atópanse algúns dos exemplos máis tardíos deste estilo artístico. Así, “existían redes de relacións de intercambio cultural de gran distancia”, destacou Garate.

O estudo foi publicado na revista Plos One e outros investigadores internacionais han destacado a súa importancia: Carole Fritz, directora de proxectos da cova de Chauvet e experta en prehistoria da Universidade de Tolosa (Francia), explicou que “una verdadeira novidade é o descubrimento deste tipo de gravados na península ibérica”. Da mesma opinión é José Luís Sanchidrián, experto da Universidade de Córdoba: “Este estudo confirma que, no que respecta á expresión gráfica nos muros, as relacións rexionais existentes existían desde épocas moi antigas”.

Investigadores do Instituto Internacional de Investigación Prehistórica de Cantabria (IPIC), a Universidade de Salamanca, o Centro Español de Investigación da Evolución Humana (CENIEH) e a Universidade do País Vasco (UPV/EHU) participaron na investigación, contando coa colaboración de espeleólogos da Asociación Félix Ugarte e a Asociación Aizpitarte. “Sen a súa axuda, este patrimonio seguiría sendo descoñecido paira a humanidade”, recoñeceu Garate.