– Como empezou a estudar os dinosauros?

– O meu avó (da miña nai) ensinoume os xacementos de pegadas fósiles. O meu avó era campesiño e pastor (que coñecía moi ben o territorio no que fixemos os descubrimentos) e grazas a el coñecín as pegadas dos dinosauros.

– E desde o punto de vista paleontológico, cando empezou a traballar este tema?

– O traballo paleontológico ten que ver directamente coa empresa. En 1975 creouse a Sección de Mineralogía e Paleontología, e agora son delegado da mesma. Tiven a axuda necesaria paira realizar os labores de campo e grazas a iso puidemos protexer o xacemento de Enciso (1976). Agora estamos a facer o mesmo no xacemento de Cornago.

– Onde fixestes principalmente os vosos traballos de campo?

– Nos últimos catro anos puidemos explorar Préjano, Ambas as Augas, Muro de Augas, Valdeperillo, Cornago, Igea, As Casas, Grávaos e parte da Serra de Alfaro. Atopamos as pegadas dos Teropodos e Ortópodos, sobre todo dos Megalosaurios e Iguanodona.

– E neses anos cal foi voso labor fundamental?

– Localización de pegadas e protección de xacementos. Ademais, organizamos exposicións con moldes de calzado.

– Estás a estudar a vida de fai 100 millóns de anos de forma individual ou tes colaboradores?

– Os grupos eventuais paira os labores de campo son numerosos, pero a infraestrutura e o traballo sistemático son problemas máis complicados polo que a responsabilidade depende de menos persoas. Pero non estou só. Nin moito menos! Desde 1975 teño asesoramento e apoio da Universidade Autónoma de Madrid e da Universidade de Salamanca.

– Por que crees que as pisadas dos dinosauros atopadas na Rioxa orixináronse?

– Nese lugar de Nerea había espazo paira beber na beira do río ou pantano. Aí beberon os dinosauros, ou aí estarían. As súas pegadas quedaron marcadas en barro plástico e enchéronse, compactaron e endureceron. Posteriormente, as forzas orogénicas permitíronlles saír augas arriba e chegar ao seu estado actual.

– En que medio vivían estes réptiles xigantes?

– Analizando as pegadas, os fósiles dos seus estratos e as pragas das ondas (tamén fosilizadas), podemos dicir que vivían en extensas chairas pantanosas, dominadas por deltas e estuarios que o mar alagaba periodicamente. Ademais, contaron cun clima tépedo e abundante vexetación.

– E agora cal é o voso campo máis importante?

– Sobre todo protexemos os xacementos con barreiras metálicas, cubríndoas paira evitar erosións, desviando as augas, abrindo os accesos ao xacemento.

– Publícanse as súas obras en revistas científicas?

– En 1987 leuse na Universidade Autónoma de Madrid una tesina licenciatural sobre pisadas. Agora mesmo temos catro obras preparadas paira a súa publicación, una delas presentarase en setembro en Estados Unidos. Ademais J.J. O Sr. Moratalla ten moi avanzada a súa tese doutoral sobre o aspecto tecnolóxico da Rioxa. Esta tese recolle a maior parte dos traballos realizados até a data.

– E que plans tedes de face ao futuro?

– Queremos analizar a incidencia dos cambios climáticos, a idade dos estratos, a identificación de especies animais e vexetais, a fauna, flora e condicións xeográficas deste territorio no Mesozoico, etc.

– Creo que tamén está preocupado pola divulgación dos vosos traballos rurais. Que facedes neste ámbito?

– Quizá o noso traballo máis interesante é a exposición que facemos pobo por pobo. Ademais de mostrar os fósiles, ofrecemos charlas e vídeo-proxeccións cos grandes réptiles do Mesozoico.

– E en relación aos xacementos de iknitas, cal é o seu obxectivo a curto prazo?

– A miña intención é subir os xacementos paleoicnológicos da Rioxa até o seu grao mundial. Paira iso será fundamental o Simposio Internacional sobre Dinosauros que se celebrará en 1989 na Baixa Rioxa. Do exilio esperamos contar con científicos de recoñecido prestixio.