Mutazio
Tumoreetako mutazio txikienak detektatzeko gai den metodoa aurkeztu dute
2021/04/26 Geneetako mutazioak dira minbiziaren eragile nagusiak, baina ez edozein mutazio. Mutazio batzuk lerro germinalean heredatzen …
RNA mezularia, txerto berrien funtsa
2021/02/03 COVID-19tik babesteko Sendagaien Europako Agentziak baimendutako lehen bi txertoak RNA mezularian oinarritzen dira. Dituzten ezaugarriei …
Hizkuntzak aztertzeko algoritmoak baliagarriak dira birusen mutazioak aurreikusteko
2021/01/18 Hizkuntzen eta birusen eboluzioan egon litezkeen antzekotasun kontzeptualetatik abiatuta, birusen mutazioak aurreikusteko tresna bat garatu …
“Batzuetan frenoa jarri beharko genioke zientzialarion jakin-nahikeriari”
2020/04/29 Ikertzaile bikaina eta langile nekaezina da Ana Zubiaga genetikaria. Bere ezagutza handia umiltasun-printza batez bustitzen …
Hezur-muineko transplantea eginez hiesa senda daitekeela berretsi dute
2019/03/05 Bigarren aldiz, hiesa zuen paziente bat sendatzea lortu dute. Hezur-muineko transplantea egin zioten, Hodgkinsen linfoma …
Umeen leuzemia neurri batean prebeni daitekeela iradoki du ikerketa batek
2018/05/23 Leuzemia linfoblastiko akutua da umeek izaten duten minbizi ohikoena. Bada, kasu asko prebeni daitezkeela iradoki …
2017ko zientzia-albiste nabarmenenak
2017/12/22 Aurten Elhuyar Zientziak landutako gaien artean, hauek izan dira eragin handiena izan dutenak: 1. Bi …
Genoma editatzeko metodo berriak aurkeztu dituzte
2017/10/25 Genoma eraldatzeko teknika berri bana aurkeztu dute Nature eta Science aldizkariek. Bietan Broad Institutuko (Harvard …
“Gure bizitzaren parte dira mutazioak eta minbizia”
2017/09/01 Galdera batek abiarazi zuen Arkaitz Carracedoren ibilbide zientifikoa: zertan bereizten dira zelula osasuntsuak eta minbizi-zelulak? …
Optogenetika laborategietatik atera eta gizakietan erabili da, aurrenekoz
2021/05/26 Hogei urte ere ez ditu optogenetikak, eta jada laborategietatik atera da, lehenengo aldiz. Hari esker, …
CoVPSA: koronabirusaren aldaera guztien kontrako txertoa, konputazioz diseinatua
2022/05/17 SARS-COV-2aren txertoak eraginkorrak izaten ari dira izurria kontrolatzeko, baina, aldaera berriak nahiko maiz agertzen direla …Mutazio
- Biologian, mutazioa izaki bizidun, birus edo kromosoma-kanpoko DNA edo edozelako material genetikoaren nukleotido sekuentziaren alterazio permanentea da. Mutazioak DNAren erreplikazioan, bereziki meiosian, ematen diren akatsen ondorio dira, baina izan daitezke ere DNA kaltetzen duten bestelako kanpo faktoreen ondorioz, adibidez erradiazioaren edo karzinogenoen ondorioz. Akats hauek konpon daitezke (bereziki muturren bateratze mediatua mikrohomologia bidez), edo beste akats bat sortu konpontzeko bidean ari direla. Baliteke ere mutazio horiek erreplikazioan ematen diren akatsak izatea (translesio sintesia). Mutazioak DNA segmentuen insertzio edo ezabaketaren bideez ere gerta daitezke, elementu mugikor genetikoen ondorioz. Mutazioek ez dute zertan aldaketa ikusgarririk egin behatu daitezkeen ezaugarrietan (fenotipoan). Mutazioek paper normala eta anormala dute prozesu biologiko askotan, hala nola eboluzioan, minbizian eta immunitate-sistemaren garapenean. Mutazioak zelula somatikoetan edo ugalketa-zeluletan (gametoetan) gerta daitezke. Lehenengo kasuan ez dira mutazioa jasan duen organismoaren ondorengoetara transmitituko, baina gametoetan gertatzen direnean ondorengo guztiek heredatuko dituzte. Mutazioek aldaketak eragiten dituzte bizidunengan eta bizidunen populazioetan, gene-multzoen oreka apurtuz. Garrantzi handia dute, beraz, eboluzio biologikoaren prozesuan.