Investigacións médicas no cume do Everest

2007/04/21 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

• Anatomia/Fisiologia
• Osasuna
• Medikuntza
• Geologia

A expedición Xtreme Everest ten obxectivos médicos. (Foto: Cadwell Xtreme Everest)

A expedición, que partiu de Londres o 17 de marzo, ofrecerá todo o mes de abril no campamento basee, a 5.300 metros de altura, realizando experimentos. Ademais dos médicos, douscentos voluntarios realizarán probas e un pequeno grupo de investigadores exponse ir á cima en maio paira facer probas.

Aínda que a expedición ten una finalidade científica, dalgunha maneira é un espectáculo. A BBC, por exemplo, adianta no outono a emisión do documental Xtreme Everest sobre a expedición. Mentres tanto, case en directo e por diferentes vías (radio, televisión e Internet), permite o seguimento da expedición. En Internet, por exemplo, antes de chegar ao campamento basee, algún participante xa sinalou que sentiu fatiga e dificultade respiratoria.

Pero ese é o obxectivo desta expedición; estar nos medios de comunicación axudará a conseguir diñeiro paira levar a cabo a expedición, pero en realidade queren analizar as consecuencias da falta de osíxeno paira logo atopar novas vías de tratamento paira os enfermos con falta de osíxeno. E o Everest é un laboratorio perfecto paira medir o impacto da falta de osíxeno.

Laboratorio natural

Medir a influencia da altura e o exercicio físico no organismo. (Foto: Cadwell Xtreme Everest)

A medida que ascende polo monte, a concentración de osíxeno no aire a nivel do mar é a mesma, 21%, pero diminúe a presión e densidade da atmosfera. Isto provoca que chegue menos osíxeno aos pulmóns que a nivel do mar. Ao ter as células menos osíxeno do necesario, existe un risco de hipoxia, é dicir, de aparición de graves problemas circulatorios, respiratorios e cerebrais.

Algo parecido ocorre con moitos pacientes en coidados intensivos. A miúdo danse por falta de osíxeno no sangue por unha ou outra enfermidade. A maioría dos médicos e enfermeiras da expedición traballan en coidados intensivos, polo que os cambios que observan a medida que ascende o Everest serán analizados con especial coidado, xa que diso esperan obter conclusións beneficiosas paira os pacientes.

Quizá máis dun pregúntese por que non realizan estas probas no laboratorio. Existen cámaras que simulan a vontade una atmosfera pobre en osíxeno. Con todo, segundo os organizadores da expedición, ao tratarse dunha gran investigación, é máis preciso e práctico facelo no campo que no laboratorio.

Por unha banda, canto maior é o número de participantes nun experimento, menor é o erro nos resultados. Nesta expedición participan máis de douscentos homes e mulleres de todas as idades. Entre eles, nove nenos e nenas de entre 6 e 13 anos estarán no campamento basee.

Doutra banda, os participantes pasarán varias semanas no monte, e pasar tanto tempo nunha cámara é moi difícil. Con todo, as expedicións utilizaron este tipo de cámaras paira probar aparellos respiratorios, máscaras, medidores e outros instrumentos.

Estudos especiais

Tamén realizarán recoñecementos médicos na cima do OrEverest. (Foto: Cadwell Xtreme Everest)

Con todo, realizar recoñecementos médicos a gran altura non é tan sinxelo como facelo a nivel do mar. Por exemplo, os expedicionarios queren medir a concentración de osíxeno en sangue na cima do Everest, pero saben que non será tan fácil como no hospital.

Na cima da montaña, o sangue circula a alta presión polas arterias da parede fina, e con temperaturas baixo cero e condicións variables, a extracción de sangue é difícil e perigosa. Entre outros, existe o risco de trombosis ou sangrado. Paira evitalo, tomarán medidas especiais.

No campamento basee non será tan difícil tomar mostras de sangue. Así, medirán a concentración de osíxeno dos voluntarios nos tecidos e arterias das distintas partes do corpo paira saber onde diríxese o sangue durante o exercicio.

Ademais do sangue, estudarán os pulmóns. De feito, a aparición de edema pulmonar por falta de osíxeno é relativamente frecuente a altas alturas, se non se trata a tempo pode provocar a morte. Paira analizar que queda, utilizarán un ecocardiógrafo. A través desta ferramenta visualizarase o fluxo sanguíneo do corazón e dos vasos principais que chegan ao mesmo, e investigarase como afecta os pulmóns.

Por suposto, o cerebro tamén será obxecto de estudo. Paira moitos, moitos dos síntomas da enfermidade en alturas son consecuencia da edema cerebral. Ao aumentar o cerebro, non entra no cranio, o que provoca unha gran dor de cabeza, una perda de equilibrio e finalmente a morte. Os médicos de expedición medirán a presión intracraneal e utilizarán a espectrometría de infravermellos paira estudar o nivel de osíxeno do cerebro.

Por último, realizaranse estudos xenéticos en busca de xenes que ofrezan a vantaxe de manterse en condicións adversas. Ademais do ADN dos montañeiros, tamén queren investigar o ADN dos habitantes do Tíbet, paira saber que é o que fai ‘duras’.

É una gran expedición, a intención tamén. Agora só falta que os resultados sexan tan útiles como se esperan.

Publicado en Gara.