Alimentos transxénicos: Debate sobre a mesa

1999/12/19 Kortabarria Olabarria, Beñardo - Elhuyar Zientzia

• Genetika
• Dietetika/Elikagaiak

Comer en exceso, tomar alimentos con graxa, beber alcol e, en xeral, ter un hábito de alimentación deficiente, adoita producir ardor. Os donos das industrias agrarias que se benefician da biotecnoloxía nas súas explotacións tamén sufrirían o seu ardor ultimamente, non polo que están a comer, senón polo ambiente de discusión que se xerou ao redor dos alimentos transxénicos.

En Europa o debate sobre os alimentos transxénicos é bastante antigo. En Estados Unidos, até agora, non sucedeu, pero coma se fose un virus que atravesou o enredo, o debate sobre os alimentos transxénicos xa chegou a Estados Unidos. Recentemente, en Battle Creek, Michigan, un grupo de membros de Greenpeace realizaron una acción de protesta na sede de Kellogg. Como é sabido, Kellogg vende cereais procedentes de sementes modificadas xeneticamente. Días despois, outro membro de Greenpeace levou a cabo una acción espectacular que cuestionaba o traballo de Kellogg. A Asociación de Alimentos e Medicamentos de Estados Unidos organizou unhas xornadas sobre alimentos transxénicos. Nestas xornadas apareceu a sorpresa convidada, o famoso tigre da casa Kellog, Tony, pero coa indumentaria de Frankenstein; por tanto, a prensa británica chama aos transxénicos os alimentos de Frankenstein. FrankenTony non aparece só, xa que con el había un grupo de nenos vestidos de bolboretas. O grupo de bolboretas infantís comeu millo e representou a morte. Mediante esta acción, un grupo de investigadores da Universidade de Cornell desexaban dar eco ao recente descubrimento de que o millo modificado xeneticamente podería matar as orugas da especie monarca.

Todo iso fai que en Estados Unidos xa se perciban signos de cambio. Segundo os rumores, o Secretario de Agricultura deste país, Dan Glikman, está a piques de formar un grupo de expertos en biotecnoloxía. Así mesmo, un grupo de 20 parlamentarios presentou recentemente un novo proxecto de lei que regula a etiquetaxe específica e diferenciada dos alimentos transxénicos. O ambiente de preocupación que empezou a espertar entre os políticos cara aos alimentos transxénicos non chegou aínda aos estadounidenses. A verdade é que non teñen moitas posibilidades de cambio. Pénsese que a metade do miolo que se consome en Estados Unidos, un terzo do millo, e boa parte das patacas extráense de plantas xeneticamente modificadas. En breve poderanse incluír letxuGa, brócoli, col, fresas, ciruelas e mazás.

A pesar de que non conseguiron a atención da cidadanía, os grupos de defensa da natureza seguen traballando. Por exemplo, Greenpeace presionou moito á empresa de alimentación infantil Gerber. Esta empresa utiliza nos seus produtos soia e millo xeneticamente modificados. Greenpeace tamén tivo gran importancia na decisión da empresa Monsanto de abandonar as investigacións sobre sementes terminator. Ademais de Greenpeace óuvense dúbidas sobre o tema desde outros aspectos. Uno dos responsables do Foro de Vixilancia Ambiental de Estados Unidos, Rebecca Goldberg, dicía: "A min, como biólogo, cústame estar en contra da transformación xenética dos alimentos, pero creo que hai que ter en conta os posibles riscos paira a saúde e a ecoloxía".

O debate centrouse principalmente nos problemas de saúde. Aínda ninguén foi capaz de demostrar que os alimentos xeneticamente modificados son prexudiciais paira a saúde. No caso das ratas, con todo, realizouse algunha sesión, e un investigador británico ha asegurado que as patacas modificadas xeneticamente asustaron as noras dos allos do seu laboratorio. Hai quen di o contrario, xa que un grupo de científicos referiuse ultimamente aos beneficios dos alimentos transxénicos. Segundo eles, os alimentos xeneticamente modificados son beneficiosos paira a saúde, xa que ao conter máis alimentos e producir menos residuos, redúcese a contaminación química. Din máis, que ser natural non sempre significa que sexa bo, e pon exemplos de que se algúns alimentos non se cociñan ben poden ser tóxicos.

A Asociación de Alimentos e Medicamentos de Estados Unidos aprobou até o momento 40 plantas xeneticamente modificadas paira o consumo humano, pero nos próximos anos vanse a admitir máis. En Europa a lista é moito menor pero aumentará. Por tanto, as persoas que desconfían dos alimentos transxénicos están a fomentar o traballo por unha etiqueta diferenciada e especial paira estes alimentos. Quizá inflúa esta presión dos grupos sociais, pero de momento non parece que as multinacionais dos transxénicos sucumban. A solución, con todo, pode vir doutro lado, por parte de quen traballan con alimentos tradicionais. Se o problema é a etiqueta, márcaa “Produto non modificado xeneticamente” tamén ten a súa forza e encanto.

Publicado en 7