A que deu o sol á lúa

2000/11/28 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Kimika
• Astronomia

Son moitos anos desde que o home levantou pedras da lúa. Sorprendentemente, os debates sobre a análise destas pedras non acabaron en absoluto. Estas rocas conteñen átomos de nitróxeno, o que non é estraño. O debate céntrase na orixe destes átomos. Por que?

Segundo os expertos, os planetas que se atopan no sistema solar formáronse ao mesmo tempo que o propio sol. Pero en lugar de converter toda a materia nunha gran estrela, creou o sol que coñecemos e uns planetas que viran ao redor. Estes planetas, incluída a nosa Terra, reciben coa emisión do sol un potente bombardeo de partículas. A esta fuga chámaselle vento solar. Cabe destacar que durante estes días a sonda Stardust da NASA sufriu a maior tormenta de vento solar dos últimos vinte anos.

Química Estraña

Cando xurdiu o sistema solar, o vento solar era máis forte. Apréciase na composición química dos planetas actuais. O carbono, o helio ou o neón, na lúa, son restos do vento solar. No caso do nitróxeno, con todo, a chegada do sol non é suficiente paira explicar os resultados das análises. O tipo de nitróxeno no vento solar non é o mesmo que se recolleu da superficie da lúa.

Outra achega a considerar no estudo da composición química procede dos meteoritos. Na lúa, como noutros planetas, caen moitos meteoritos. A colisión produce o quecemento do chan e a evaporación dalgúns átomos (helio, neón, etc.). O nitróxeno, pola contra, xera relacións con outros elementos do chan, polo que non sofre alteracións nestes procesos. Por tanto, é necesario buscar novas fontes deste elemento.

Un artigo publicado na revista Science ofrece moitas posibilidades. Una destas fontes pode ser o nitróxeno dos meteoritos caídos. Outra opción é o nitróxeno emerxido do interior da lúa. Quizais, ao ser o nitróxeno o compoñente máis abundante da atmosfera terrestre, póidase pasar das capas superiores á lúa.

O único que os científicos teñen claro é que o nitróxeno da lúa ten dous tipos de orixe, o vento solar e o doutra parte. O segundo tipo de nitróxeno prodúcese na superficie dos grans de nube, polo que a proporción é maior nos exemplares de gran superficie.

Por último, non hai que esquecer que na actualidade a actividade do vento solar non desapareceu e que na actualidade o tipo de nitróxeno que supón esta fuga non é igual ao inicial. A composición da inicial influíu enormemente na formación da atmosfera de Júpiter, polo que os científicos consideran ao planeta grande como modelo neste tipo de análise.

O obxectivo dunha misión da NASA (Misión Xénese) que se porá en marcha nun futuro próximo é a investigación solar. Substitúe, por tanto, á misión terminada SOHO. Nesta misión recolléronse moitos datos, pero a tecnoloxía actual permite realizar análises máis precisas. Nesta xénese recolleranse mostras de vento solar paira, entre outras cousas, realizar análises do tipo de nitróxeno. Segundo os expertos, estes datos son imprescindibles paira empezar a desentrañar o misterio da composición química da lúa.