X izpiko irudiak dosi txikiagoetan

Gorputzaren barnealdearen irudiak lortzeko X izpiak izan ziren lehenengo, gero ordenagailuz lagundutako tomografia, ondoren erresonantzia magnetikoa eta orain, berriro ere, X izpiak. Baina teknika zeharo desberdina asmatu ei du Suitza, Korea eta Taiwan-eko fisikari-talde batek.

Ohiko X izpien bidezko erradiografietan ehunen 'itzalak' ikusten dira. Hau da, X izpiak igorri eta argazki-plaka berezi batek jasotzen ditu, baina erdian besoa jartzen badugu, beso horren ehunek eta hezurrek argia xurgatzen dutenez, eta ez denek era berean, forma desberdinak agertzen dira argazkian: hezurrak, muskuluak, etab.

Baina garatu berria den teknika argiaren errefrakzio-indizean oinarritzen da. Asmatzaileek
fase-kontrasteko erradiologia izena jarri diote. Argiak material baten kontra jotzen duenean, izpi batzuk islatu egiten dira eta beste batzuek materiala zeharkatu egiten dute. Azken horiek errefraktatutako izpiak direla esaten da eta, zeharkatutako materialaren arabera, eraso-izpiak gainazalarekin eratzen duen angelua desberdina da. Erlazioa errefrakzio-indizeak ematen du. Bada, angelu hori ezagutzerik badago, irudia era daiteke.

Teknika berri honen abantaila da dosi askoz ere txikiagotan egin daitekeela lan. Dirudienez, ohiko erradiografiek baino informazio askoz ere gehiagoa emango du. Hori dela eta, adibidez, tumoreak hasieratik antzemateko aukera emango omen du teknika berriak.

Haatik, izpi oso kolimatuak behar direnez, ezin izango dira orain arte ospitaleetan erabili izan diren X izpietarako makinak erabili.

Lasa Iglesias, Aitziber

STEAM Hezkuntza arloko arduraduna Industria Ingeniaria, energia-tekniketan espezializatua (UPV/EHU) eta multimedia-ikasketak egina (UOC), Elhuyar Fundazioan dihardu 2002az geroztik, Zientziaren eta Teknologiaren gizarteratze-lanetan. Nagusiki haurrentzako eta gazteentzako proiektuetan ibilia, lehiaketak, aldizkariak eta bestelako proiektuak jarri ditu martxan Elhuyarren. 2006tik 2010era arte, BTEK Teknologiaren Interpretazio Zentroaren proiektu museologikoaren eta museografikoaren koordinatzailea izan da. Gaur egun, museografiaren ardura du Elhuyar Fundazioan, zientzia-zerbitzu espezializatuen eremuan.

Proiektu berrien diseinuaz gain, publiko desberdinei zuzendutako hainbat proiekturen ohiko kolaboratzaile ere bada gaur egun.

Buletina

Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian

Bidali