Penizilinak bultzatu zuen sexu-iraultza, ez pilula antisorgailuak
2013/02/12 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria
Andrew Francis da sexu-iraultzaren eta penizilinaren arteko erlazioa aztertu duen ekonomialaria. Azaldu duenez, 1950eko hamarkadan, penizilina hedatzeak sifilia kontrolpean izatea ekarri zuen, eta, horren ondorioz, sexu-jokabideak aldatu egin ziren.
Hain zuzen ere, 1930eko hamarkadan eta 40koaren hasieran, sifilia gaixotasun larria zen: 1939. urtean, 20.000 pertsona hil zituen Estatu batuetan. “Garai hartako hiesa zen”, esan du Francisek.
Berez, penizilina 1928an aurkitu zen, baina Bigarren Mundu Gerraren inguruan frogatu zen sifiliaren aurka eraginkorra zela. Ordutik aurrera, garatu, merkatu eta hedatu egin zen; hala, sifilia mendean hartzea lortu zen, eta jendeak lehen zion beldurra galdu zuen.
Ondorio horietara iristeko, 1930-1970 bitarteko Estatu Batuetako Gaitzen Kontrolerako eta Prebentziorako Zentroaren (CDC) datuak aztertu ditu Francisek, eta sexu-jokabideak neurtzeko, hiru parametrori jarri die arreta: sasiko haurren jaiotzak, nerabeen erditzeak eta gonorrearen intzidentzia (sexu-bidez erraz kutsatzen den gaixotasun bat).
Francisen arabera, datuek agerian uzten dute penizilinaren, sifiliaren kontrolaren eta sexu-iraultzaren arteko lotura. Eta pauso bat gehiago ere eman du: hiesaren kasuan ere, esan du komeni dela aintzat hartzea antirretrobiralen hedapenaren eta hiesari beldurra galtzearen arteko erlazioa, sexu-harreman arriskutsuak izateko joera handitzen ari baita.
Gai honi buruzko eduki gehiago
Elhuyarrek garatutako teknologia
