Premios Nobel: tradición vs innovación

2009/10/17 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

• Sariak

Un grupo de científicos cre que é hora de innovar. A iniciativa partiu dunha proposta da revista de divulgación científica New Scientist. De feito, esta revista reuniu a dez científicos punteiros paira discutir a adecuación dos premios Nobel á ciencia actual. E de aí xurdiu a idea de escribir a carta.

Os asinantes recoñecen que os premios Nobel seguen tendo una gran importancia e influencia. Con todo, na súa opinión, na época da súa creación non podían preverse áreas científicas de especial relevancia na actualidade, polo que non se teñen en conta nos premios Nobel, xa que non coinciden coas categorías establecidas.

Así, Solhman solicitou a creación dos Premios ao Medio Ambiente e á Saúde Pública e a ampliación do Premio á Fisiología ou ao Medicamento para que outros campos das ciencias da vida teñan cabida, como son a bioloxía básica e as ciencias do comportamento.

En calquera caso, o xurado dos Premios Nobel ha mostrado en máis dunha ocasión a súa falta de rigor coas categorías. O Premio Nobel da Paz 2007 é un claro exemplo, xa que foi recibido polo IPCC e Al Gore polo seu labor na loita contra o cambio climático. A verdade é que o nomeamento de Al Gore provocou bastante revolto, aínda que non tanto como o deste ano.

Volvendo aos premios científicos, este ano tamén parece que este grupo de científicos tivo en conta os criterios aos que se refire a carta, xa que os pioneiros dalgunhas tecnoloxías de uso cotián recibirán o Premio Nobel de Física (fibra óptica e ollos de cámaras dixitais), mentres que o Premio Nobel de Química é un premio no campo da bioquímica da estrutura e funcionamento dos ribosomas).

Con estes dous premios hai una curiosidade: Os investigadores Willard Boyle e George Smith recibirán a metade do premio Nobel de Física (a outra metade entregarano ao inventor da fibra óptica) por inventar o sensor CCD. E esa tecnoloxía foi a que utilizou un terzo do premio Nobel de Química, Ada E. Científicos Yonath paira investigar a estrutura dos ribosomas.

Os Nobel máis curiosos

Con todo, son máis raros que os Premios Nobel, que se entregan na mesma época en que se anuncian. De feito, os premios Ig Nobel concédense a investigacións que non poden repetirse ou que non convén repetir. Estes galardóns están organizados pola revista Annals of Improbable Research e, aínda que nun principio todas as investigacións premiadas xeran sorriso, "que pensan despois".

Por exemplo, o Premio Nobel de Química foi concedido a tres investigadores da Universidade Autónoma de México pola fabricación de diamantes a partir da tequila e o de Veterinaria a dous investigadores da Universidade de Newcastle por demostrar que a vaca que leva o seu nome dá máis leite que a anónima. Pola súa banda, o da paz coincide plenamente cos fundamentos de IgNobel, xa que non convén repetir: Cinco investigadores da Universidade de Berna investigaron que é o que máis dano provoca si cóllense na cabeza, botellas de cervexa baleiras ou cheas.

Paira os curiosos, a investigación foi publicada na revista especializada Journal of Forensic and Legal Medicine. Segundo el, as botellas baleiras rompen cunha enerxía de 40 J e as cheas con 30 J. Ambas son capaces de malgastar a caveira, pero a botella baleira causa una ferida máis grave.

Publicado en Gara