José Franco: "O traballo dos arrantzales de Euskal Herria foi extraordinario"
José Franco: "O traballo dos arrantzales de Euskal Herria foi extraordinario"
Todos os expertos coinciden en que, tras unha vertedura, é necesario recoller o maior número posible de combustibles no mar. Por que é tan importante tentar non chegar á costa?
Hai moitas razóns. Desde o punto de vista práctico, a recollida no mar é máis sinxela e económica que a retirada de certos lugares da terra, xa que se necesitan moitos menos recursos e medios.
Ademais, o impacto do combustible sobre a costa é máis acusado que no mar, e desde o punto de vista ambiental, os ecosistemas costeiros son máis ricos e vulnerables, polo que é necesario facer un esforzo paira protexelos.
Doutra banda, o tempo tamén é importante: canto máis rápido e cerca da vertedura, mellor. De feito, co tempo o fuel se emulsiona, toma auga e o seu volume multiplícase por cinco ou seis. Logo adhírese a outros materiais que se atopan no mar e cando chega á costa hai que recoller o vinte por cento do volume inicial.
Que métodos utilizáronse aquí paira recoller o combustible vertido polo Prestige no mar?
A maior parte do combustible recolleuse mediante salabardos. Probamos e desenvolvido outras vías, pero como a axuda dos pescadores foi tan beneficiosa e grande, finalmente non se utilizaron outros métodos, aínda que estean listos.
Tras analizar os factores favorables e desfavorables, concluíuse que a solución máis adecuada era a recollida mediante salabardos. Cabe destacar que a xente recibiu moi ben o traballo dos pescadores, que a sociedade mostrou a súa solidariedade e apoio á iniciativa dos pescadores, o que tamén foi un factor positivo.
Menciona que probastes outros métodos de recollida de fuel. Cales son eses métodos?
O noso labor consistiu en adaptar as artes de pesca para que sexan aptas paira a recollida de fuel e probamos diferentes sistemas: anciños, redes de arrastre... Por exemplo, realizamos probas con redes de arrastre adaptadas á altura de Santander e recollemos cinco toneladas de fuel. Pero quedou claro que non era nada adecuado.
Paira empezar, as artes de pesca están adaptadas á especie de peixe que se quere capturar. Nós sabemos cal é o comportamento dos peixes e en base a iso elaboramos as artes de pesca. Por exemplo, na pesca de arrastre o sistema vai recollendo o peixe: o peixe sepárase das redes e vai ao centro e ao fondo. Finalmente, todos os peixes acaban recolleitos e cansos, e o pescador aprovéitase diso.
No caso do fuel non é posible. Hai que buscar un sistema que filtre a auga pero reteña o fuel. O problema é que o fuel se adhire á rede a medida que se introduce pola boca, polo que a rede non é capaz de filtrar a auga e queda rapidamente inutilizada. Ademais, ao subir a rede ao barco todo se ensuciaba e era moi caro. Por iso, anulámola.
Obtivestes mellores resultados con anciños?
Si, si, habemos visto que os anciños adaptados son moi eficaces paira a recollida do fuel. Probas realizadas coa flota de pesca Ozenciyo, dedicada á recollida de algas no fondo mariño de Donostia. Os anciños son como uns marcos nos que se encadean as redes. Neste caso, o marco tiña una anchura de 6 metros e una lonxitude de 1,3 metros. Mediante uns flotadores transformamos o sistema paira utilizalo en superficie. Posteriormente colocouse a esta rede un saco interior realizado con materiais de cortavientos.
A pesqueira leva o anciño acondicionado como normal e recolle todas as manchas atopadas no camiño. Os salabardos non son aptos paira a recollida de pequenas manchas, mentres que o anciño recólleo todo: como o material do saco é moi pechado, nada escápase e ao mesmo tempo deixa filtrar a auga.
Ademais, debido ás correntes de auga, as manchas tenden a aliñarse e o anciño, cunha anchura de seis metros, recolle toda a liña. Por tanto, demostramos que o sistema é realmente eficaz. Cando fixemos a proba, o fuel non estaba moi concentrado, pero en media hora recollemos cinco toneladas de fuel. Por tanto, é de supor que se poden almacenar entre 10 e 20 toneladas por hora con anciño.
Iso non é moito? Cantos fuelóleos recóllense con salabardos?
Si, é moito. Segundo o barco pesqueiro e a tripulación, recóllese una tonelada por home e día de media con salabares, e con anciño, ademais de necesitar menos amigos, obtéñense resultados moi satisfactorios. Ademais, non se necesitan grandes buques pesqueiros como Ozenciyo, que ten una lonxitude de 21,3 metros.
En canto ao custo, é mellor que outros métodos, xa que é barato. Os materiais non son caros, o marco e as redes quedan en condicións de ser reutilizadas. Una vez encho o saco péchase e baliza no mar paira ser recollido por outro barco, ou si atópase preto da costa, deposítase na praia e é conducida por un camión. Mentres tanto, colócase un saco máis no anciño e o pesqueiro segue traballando.
O método está desenvolvido. Non se utilizou xa que maioritariamente recolleuse todo o fuel por medio de salabardos, pero en ocasións o sistema está listo.
Algúns métodos probados noutras verteduras, como a biorremediación, disolventes, bombas absorbentes… aquí non se utilizaron, non?
As bombas utilizáronse paira absorber o fuel detido por barreiras móbiles, pero só se instalaron en determinadas zonas. Una vez probados os disolventes químicos, comprobouse que son máis prexudiciais que beneficiosos, polo que aquí non os utilizamos. A biorremediación, en cambio, foi eficaz nalgúns casos, como a vertedura de Exxon Valdez. Neste caso, o combustible vertido era moi biodegradable e coa incorporación ao mar de axentes proliferativos de bacterias que o descompuñan obtivéronse resultados bastante satisfactorios. O fuel do Prestige, con todo, estimou que se biodegradaba en torno ao 10%, polo que descartamos esta solución.
Practicamente a totalidade do fuel recolleito no mar foi recollido por pescadores. AZTI colaborou fundamentalmente no seguimento das manchas, nas previsións e na coordinación dos pescadores, e o resultado final foi eliminable.
Anciño de superficie
O anciño de superficie é de 6 m de ancho por 1,30 m de longo e está formado por un perfil Ou de 10 cm de ancho. No interior ten una varilla paira unir a rede ou colocar os mosquetones que a sustentan. O peso aproximado é de 300 kg e a flotación de estruturas completas conséguese mediante dúas flotadores de 380 kg de flotabilidad.
A rede está fabricada con purpura de polietileno, de fío de tamaño B/5 con malla de 50mm. É como un sobre con marco de 6 m de lonxitude e 4 m de anchura. No seu interior ten un saco de polietileno de tipo cortavientos con dous granallas, una delas pecha o casquillo e a outra o solta.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian