Modelos en illas de galápagos

1992/02/01 Peillen, Txomin Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Ekologia

Despois de ser unhas illas marabillosas, estas ugarte foron “Illas explotadas” ata que Charles Darwim Research Center Station abriuse en 1959, xa que tras a proclamación das illas por Ecuador da Reserva Nacional en 1935, só se realizou un estudo das destrucións que sufriu a Natureza. Desde entón, a Unesco tamén colaborou con esta acción de salvamento, clasificando o tesouro da natureza mundial.

O paraíso, que foi visto por Charles Darwin e os seus antepasados e mariñeiros, ía perder a súa vida salvaxe. Nelas Charles Darwin construíu a teoría da evolución vital. O que foi e será lugar de coñecemento ía converterse en deserto, destruído pola explotación cega e dura dos primeiros e pola indiferenza dos veciños... O famoso libro “The origin of Species” fixo crer que as “marabillosas illas” merecían máis, a xente de Ecuador e o mundo do coñecemento déronse conta bastante pronto.

Gustaríame facer menos e máis que a descrición das illas de galápagos. Una clasificación, en primeiro lugar, de tres tipos de illas: as illas pechadas (que poucas veces son inspeccionadas por un experto, que non teñen poboación), as illas semicerradas (que un número de turistas pode ver durante o día e percorrendo determinadas vías) e as illas extensas (poboadas por plantas e animais, bestas e árbores máis difíciles e comúns).

Organizáronse refuxios e viveiros paira os que están a piques de perderse. Por iso, investigaremos estas dúas direccións: a de animais salvados e facilmente accesibles, e a de animais en perigo de extinción noutro artigo.

Con todo, na nosa visita habemos visto que a falta de poboación sustentable, de cazadores e de ruídos retardan os bosquetes, que ao ter una distancia de respecto (1 metro) non eran aves nin mamíferos que enfadaban nin fuxían. Cando eramos demasiado cerca as iguanas tirábannos construíndo a culula sobre a cabeza e mostrando os dentes aos que as focas nos ladraban (ver foto).

Caza salvada

En Galápagos ven especies de animais que foron coidadas e protexidas, ademais de reproducirse nasalmente. Así o temos entre as aves a gabia oinazul (piquero de patas azuis) o paxaro mosca vermello (Pajaro brujo) a ave fregata, o corvo mariño desalado (Phalacrocorax apterus), o pelícano americano e os sasipinguinos (Speniscus mendiculus), que habitan nos grandes grupos en todas as beiras da illa (non hai moita xente). Noutras illas, con todo, non aparecían outras fóra de gaivotas, fregatas e albatros. Non existe ese desequilibrio entre as aves, xa que o falcón dos Galápagos está aí paira atribuír a enfermos e débiles (ver fotos).

Por suposto, ao ser estas illas secas no interior, polo menos nas zonas de prados non houbo tanta auga e lagoa: non vimos gansos nin ánades silvestres, nin flamencos prometidos. Non fomos polas montañas, pero parece que na parte alta da illa de San Cristóbal está incluída a agricultura. Por tanto, non creo –aínda que non nolo ensinaron- que haxa moitas aves da selva, fóra dalgúns papágenos ou flores.

Por iso, cando a auga está a beiras do mar, tamén atopamos a mamíferos, que principalmente sacan a súa comida do mar, como a foca (ver foto), máis pequena que o león mariño mexicano, e ademais do non cazado, que nos achegamos a un metro de distancia. Estes leóns ou cestas mariñas de Galápagos son máis elegantes, máis cómodos nadando no mar, pero cando aterran son máis fáciles en terra que as focas. Aterran por casualidade, non poden fecundarse nin crecer no mar. Por suposto, elixiron paira o desembarco illas sen seres vivos.

A importancia da latencia maniféstase na evolución dos seres vivos nas Galápagos, de maneira que nunha illa a iguana mariña é grande e amarela e na outra é pequena e negra. Afortunadamente hai ao redor de dous ou tres illas, que alternativamente, abrindo aos bisitalianos, axudan a seguir aos seres vivos “salvaxe”, o que lles despreza e facilita a reprodución.