Pobres alieníxenas e arsénico

2011/01/10 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

• Mikrobiologia

No lago Mono atopan a bacteria que lles deu a escusa paira mencionar aos alieníxenas.

Science / AASS

Parece que teñen pouca imaxinación. Utilizan aos alieníxenas paira todo: paira avisar aos medios de que atoparon outro exoplaneta, atoparon auga en Marte ou na lúa, ou descubriron una atmosfera especial noutro planeta ou nalgunha lúa, involucran aos alieníxenas.

Esta vez non xogaron de forma diferente. De feito, a NASA debía reivindicar que na lagoa Mono de California identificouse una bacteria moi especial e, como non podía ser doutra maneira, soubo unir a noticia cos extraterrestres. A bacteria (una proteobacteria da familia Halomonadaceae) apareceu relacionada coa posibilidade de vida alieníxena nos medios de comunicación, e pasados uns días esquecíanse tanto da bacteria como dos posibles extraterrestres.

Pero os científicos non esqueceron a bacteria. E é que, aínda que ao principio o descubrimento parecía revolucionario, agora moitos científicos pregúntanse si é tan grande. Proba diso son os titulares dos dous artigos publicados na web da revista científica Nature sobre o tema. Así dicía o primeiro: “Os microorganismos arsénicos-jeros poden dar lugar a unha redefinición da química da vida”. A segunda é totalmente descritiva: “Resposta tóxica do microorganismo”.

A bacteria utiliza o arsénico ou soamente gárdao.

Science / AASS

A vida baséase en elementos concretos como o carbono, o hidróxeno, o nitróxeno, o osíxeno, o xofre e o fósforo. Todas as moléculas de todos os seres vivos, desde as proteínas até os lípidos, están fabricadas con estes seis elementos, até o ADN. Con todo, os científicos da NASA descubriron que a bacteria do lago Mono pode substituír o fósforo por arsénico. Isto poría en cuestión, por tanto, o que até entón se consideraba bo sobre a vida.

As consecuencias do descubrimento non son de todo tipo. Hai que ter en conta que paira os seres vivos, polo menos paira os coñecidos até agora, o arsénico é tóxico. Paira esta bacteria, con todo, non é tóxica e parece que a utiliza paira formar as moléculas básicas do seu organismo, incluído o ADN. Isto puxo en cuestión a definición da química da vida, a orixe da vida, a evolución dos seres vivos... e abriu a porta ás hipóteses sobre a vida extraterrestre. Se o arsénico non é tóxico paira a bacteria do lago Mono, non se poden crear seres similares noutro lugar?

Con todo, as primeiras dúbidas expuxéronse antes de que as hipóteses tomen forza. “É una gran historia de adaptación, pero non é ET”, sinalou Gerald Joyce, bioquímico do prestixioso Instituto de Investigación Scripps da Jolla.

Aínda que os investigadores déronlle moita importancia ao descubrimento, outros científicos cuestionárono.

Science / AASS

Paira Joyce e outros moitos, os datos mostrados polos descubridores da bacteria do lago Mono son insuficientes paira concluír que a bacteria utiliza arsénico. Na súa opinión, o único que demostraron é que o arsénico é capaz de vivir na súa contorna. É máis, dentro da bacteria hai estruturas similares ás vacuolas, que son as células as que almacenan os elementos tóxicos en vacuolas para que non lles danen.

Ademais, preguntouse aos da NASA por que non utilizaron a espectrometría de masas paira analizar o ADN, xa que con iso é fácil ver se a bacteria introduciu arsénico no seu ADN. Con todo, a NASA non o fixo, coma se prefira deixalo sen resolver. Non, non é de estrañar que a investigación suscite o receo.

Publicado en 7K.