}

Fósil de dinosauro máis novo

2011/08/06 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

Os paleontólogos da Universidade de Yale descubriron o fósil de dinosauro máis novo que se atopou até a data; o descubrimento resucitou o debate sobre a perda de dinosauros. De feito, segundo a teoría máis aceptada paira explicar a perda de dinosauros, fixo desaparecer os choques dun asteroide fai 65 millóns de anos. Con todo, algúns creen que os dinosauros terrestres xa estaban en perigo de extinción e que o impacto do asteroide só acabara.

Agora, os descubridores do fósil afirman que o seu descubrimento reforza a teoría do choque. O fósil é una rama marrón dun Triceratops ou Torosaurus, de 45 centímetros de altura, que foi descuberto en Montana, 13 centímetros por baixo da capa de iridio que indica o impacto do asteroide.

Nesta foto vese claramente a capa de iridio. Esta capa é un indicador do impacto do asteroide.
(Foto: Eurico Zimbres)

Precisamente esta capa de iridio é a clave da teoría da colisión. Trátase dun sedimento de fai 65 millóns de anos, moi especial, xa que na Terra apenas hai iridio. Alvarez, pai e fillo, primeiro déronse conta diso e dixeron que a súa orixe debía ser alieníxena. Por exemplo, un asteroide golpea á Terra, ou... Posteriormente, na península de YucatÃn atopáronse vestixios dun enorme impacto e co tempo atopáronse máis probas de que aquel choque se produciu.

Ante a ausencia de fósiles de dinosauros por encima desta capa de iridio (é dicir, desde fai 65 millóns de euros), Alvarez considera que o choque debía ser o causante da perda de dinosauros. Esta convicción foi compartida por Jan Smit e outros prestixiosos geólogos e paleontólogos, que hoxe en día é a teoría máis aceptada.

O problema era que, na época en que propuxeron a teoría, os dinosauros fósiles máis novos atopados atopáronse a 3 metros por baixo da capa. É dicir, entre o fósil final e o choque había 100.000 anos. Segundo isto, no momento do choque non quedaban dinosauros na Terra.

En 1991 descubriuse en Novo México un fósil situado a 37 centímetros por baixo da capa de imaxes. O descubrimento reforzou a teoría do choque, pero non foi suficiente para que os rivais da teoría cambiasen de opinión. A actual atópase moi preto da capa de iridio, a 13 centímetros. Por tanto, non hai dúbida de que cando o asteroide golpeou a Terra aínda había dinosauros. Ademais, os investigadores continúan escavando coa esperanza de atopar máis fósiles.

Tesouro de Zumaia

Cabe destacar que uno dos exemplos máis coñecidos da capa de iridio, tan útil paira paleontólogos, atópase en Zumaia, nos cantiis de Itzurun. Paleontólogos e geólogos de todo o mundo veñen investigar porque é moi evidente e claro e está nun lugar accesible. Paira os científicos é o indicador do límite K/T, que marca a transición do Cretácico ao Terciario.

Ademais, nos cantiis de Itzurun existen outras limitacións geológicamente importantes. De feito, o ano pasado dúas organizacións internacionais, o Comité Internacional de Estratigrafía (ICS) e a Unión Internacional de Ciencias Xeolóxicas (IUGS) declararon estratotipo a dous límites temporais. Isto significa que son referentes a nivel internacional paira expresar a fronteira entre ambas as épocas.

En concreto, Daniense/Selandiarra e Selandiarra/Thanetiense son os límites temporais que van denominarse estratotipo. Ambas pertencen ao Paleoceno. O primeiro, D/S, data de fai 61,1 millóns de anos; o feito xeolóxico máis destacable da época é o descenso espectacular do nivel do mar. A segunda (S/T), pola súa banda, foi fai 58,7 millóns de anos e é importante polo investimento dos polos. Por todo iso, non é de estrañar que Itzurun sexa o lugar preferido de Euskal Herria paira os investigadores que traballan neste campo.

Publicado no Anexo GAUR8.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia