Pinturas do tamborilero, peza crave paira formar o puzzle

2020/02/04 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Arkeologia

Os murais atopados na cova de Danbolinzulo (Zestoa, Gipuzkoa) proporcionaron valiosa información paira comprender o contexto paleolítico. Identificáronse cinco cabras silvestres, dous cabalos e una figura humana. Da súa análise dedúcese que son anteriores á Magdalena (fai 20.000-30.000 anos), de estilo cantábrico-ibérico, polo que no País Vasco non hai tantos ocos neste tipo de arte como antes críanse. Ademais, a investigación axuda a coñecer onde conflúen as tradicións artísticas cantábrico-ibérica e franco-continental.

A investigación, liderada por Branca Ochoa Frade, do Departamento de Xeografía, Prehistoria e Arqueoloxía da UPV-EHU, explicou que durante moitos anos non puideron explicar por que en Euskal Herria non había murais previos á Magdalena, tan abundantes en Cantabria e Asturias. Con todo, as investigacións levadas a cabo nos últimos dez anos demostraron que existen, grazas aos rigorosos estudos e avances metodológicos das covas xa descubertas, 17 emprazamentos con obras de arte paleolíticas.

Un deles é Danbolinzulo. O equipo arqueolóxico Antxieta descubriuno en 1980, pero non se deron conta de que había pinturas. En 2014, con todo, volveron á cova e foron vistos. Mª José Iriarte Chiapusso e Alvaro Arrizabalaga Valbuena da UPV-EHU estudaron por primeira vez e Ochoa e o seu equipo de investigación comezaron a traballar en 2015.

Riqueza inesperada

Confesa que fixeron un descubrimento inesperado: “Esperamos que haxa entre 7 e 8 imaxes e atopámonos cunhas 30 unidades gráficas”. Di que a maioría se atopan en mal estado, especialmente os do Panel 3, debido á influencia do clima exterior e a xeoloxía. Pero hai imaxes que se distinguen ben, e non cabe dúbida de que son de estilo cantábrico-ibérico. “É una cova situada ao leste das pinturas deste estilo”.

Estímase que teñen entre 20.000 e 30.000 anos, pero segundo Ochoa, de momento non puideron concretar máis. “As pinturas da Magdalena, típicas do norte dos Pireneos, son fáciles de datar. Por unha banda, porque son negros, polo que é posible a data do pigmento, xa que é de materia orgánica. E por outro, porque hai máis arte móbil. Pola contra, paira datar as pinturas vermellas utilizamos a técnica das series de uranio, que é menos precisa. Ademais, non hai tanta arte móbil”.

En calquera caso, a investigación axudou a comprender mellor os costumes e a relación dos seres humanos de entón nos territorios situados ao norte dos Pireneos e entre a zona cantábrica e a península Ibérica (hoxe País Vasco).