Paira reciclar os lixos férreos en Bilbao
1986/12/01 Irazabalbeitia, Inaki - kimikaria eta zientzia-dibulgatzaileaElhuyar Fundazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria
Cando nos achegamos a Bilbao paira entrevistarnos cos responsables da empresa Vastur, S.A., pensamos nunha noticia nubrada lida en prensa: parecía que na desembocadura do porto de Bilbao, os lixos metálicos dos fornos depositados durante anos estaban acumuladas no fondo do mar e tiñan un valor de cen mil millóns. Os altos responsables de Vastur, S.A. puxéronnos as cousas no seu sitio e déronnos moita información.
O mar como vertedoiro
Á hora de fabricar aceiro nos fornos, nas paredes dos fornos adoita quedar gran cantidade de residuos adheridos. Estes residuos deben ser retirados do forno para que o proceso de fabricación do aceiro avance de forma adecuada. Nalgúns casos estes lixos adoitan estar fortemente adheridas ás paredes, polo que deben ser dinamitadas.
Antigamente declarábase inservible e depositábase en vertedoiro. Os dos fornos de Bizkaia decidiron arroxalos ao mar e así, durante uns 80 anos, até 1969, os lixos dos altos fornos acumuláronse no fondo do mar nunha zona entre os cabos de Galea e Aizkorri. A partir de 1969 a reciclaxe destes lixos rendibilizouse e estase traballando niso. Con todo, até ese ano acumuláronse centos de miles de toneladas de lixo metálico na costa biscaíña.
Recuperación de lixos
Nun momento de escaseza e gran demanda de materias primas, algúns biscaíños viron que a reciclaxe de todo esa mineral vertedura ao mar podía resultar economicamente rendible fose do seu interese ecolóxico. Con todo, había que aclarar algúns puntos antes de empezar a traballar. Cantos minerais hai? A que profundidade? Que riqueza tiñan? Era necesario coñecer a resposta a este tipo de preguntas.
En 1985 iniciáronse os estudos de lixos. Con este fin, os de Vastur comezaron a recoller mostras mediante un pequeno barco. Dous lentadores empezaron a extraer manualmente o material bautizado como "Sopapos". levou a análise o material recolleito. En total extraéronse 250 toneladas do fondo mariño. As análises químicas realizados indicaron que o material era de moi boa calidade e que era algo mellor que a chatarra primaria.
Estudo geofísico
Tras esta primeira sesión e sabendo que o material almacenado no fondo mariño era de boa calidade, procedeuse a realizar un estudo geofísico da zona. Este estudo tiña dous obxectivos. Por unha banda, tratábase de coñecer o lugar exacto no que se depositaban os residuos, e por outro, o espesor da capa de residuos.
Empregáronse técnicas especiais como albo-soar, ecosonda, unibooma e Trispander. A zona de acumulación de lixo sitúase entre os cabos de Galea e Aizkorri e nun rectángulo que discorre a 1 milla da costa. A superficie total da zona é duns 800.000 m 2. O espesor dos residuos nos 300.000 m 2 é de tres ou catro metros e nos 500.000m 2 restantes o espesor atópase entre medio metro e un metro. Leste foi o segundo paso do proceso.
Traballo deste ano
Os de Vastur comezaron a dar o terceiro paso do proceso en setembro deste ano. O obxectivo deste terceiro paso é descubrir a riqueza real do vertedoiro e o seu aproveitamento paira a explotación. Se a resposta fose positiva, o vertedoiro comezaría a explotarse o próximo ano.
Paira levar a cabo a mostraxe contrataron un buque especializado chamado "Jan Steen", que se atopa na imaxe. Trátase dun gran barco de 76 m de eslora e 19 m de manga, cunha capacidade de carga de 2000 toneladas. Ten 8 ancoraxes de 800 m. Grazas a estas áncoras este barco pode traballar moi preto da costa nun mar tan intenso como o de Bizkaia. Ademais, o barco dispón na ponte dun guindastre capaz de levantar 25 toneladas a unha distancia de 25 metros. Este guindastre utiliza catro "polbos" de diferentes formas, xa que ademais de coñecer o grao de riqueza do lixo, queren analizar o sistema de extracción máis adecuado.
Ao non coñecer nun principio o estado do lixo, solicitouse a licenza de dinamización (que podería estar petrificada). Con todo, non tiveron que usalo. Nesta mostraxe que terán que realizar este ano, realizado en 32 puntos diferentes, débense extraer 5000 toneladas paira coñecer a riqueza real do lixo.
Non se pode traballar durante todo o ano
A explotación deste tipo de vertedoiro expón o problema do estado do mar, sobre todo no mar vivo de Bizkaia. Segundo as estatísticas do Porto de Bilbao, o buque "Jan Steen" pode operar nun 90% entre maio e outubro. O resto de meses o número de días laborables redúcese ao 30-40%. Por tanto, se se quere aproveitar o vertedoiro e o barco, débese traballar neses días próximos ao verán.
Moito lixo acumulado
Segundo as estimacións realizadas, sobre todo utilizando o dato de anos nos que se descargaron, estímase que existen no subsolo entre 4.000.000 e 5.000.000 de toneladas.
En canto á calidade do lixo, e analizando as 2.000 toneladas extraídas, obtivéronse resultados moi positivos. A riqueza de ferro do lixo oscila entre o 50-65%. Se se confirma este último dato, os responsables de Vastur móstranse moi optimistas sobre o futuro da corrupción. Farían falta grandes investimentos (ao redor de 600 millóns de pesetas) paira empezar a traballar no proceso de corrupción o próximo ano.
Por outra banda, o lixo recuperado do mar trasladaríase a un peirao do porto de Bilbao onde se recuperaría ferro mediante un muíño e uns distribuidores magnéticos. Posteriormente, o ferro venderíase a empresas que operan en fundición como chatarra primaria.
Por último, cabe destacar que a elaboración deste tipo de plans de reciclaxe noutros lugares de Europa non é coñecida polos responsables de Vastur. Por tanto, Euskal Herria pode por fin ser pioneira nun proceso industrial.
Gai honi buruzko eduki gehiago
Elhuyarrek garatutako teknologia
