5b e Leader II, programas de fomento e mellora agraria

1997/12/01 Bengoa Ansa, Aitor Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Nekazaritza

ZETIAZ-Elhuyar: Que son os programas 5b e Leader II?

Xabier Arruti: A Unión Europea, en función dos problemas e necesidades de cada territorio, realiza una zonificación. Nesta zonificación, as zonas 5b defínense como zonas que requiren desenvolvemento agrícola. Nestas comarcas aplícase o obxectivo 5b e o programa Leader II. Estes dous programas puxéronse en marcha dúas veces na CAPV. Na súa primeira etapa, estivo vixente en dúas comarcas alavesas, pero agora entrou en vigor en varias comarcas do tres territorios da CAPV e durará entre 1994 e 1999. Por tanto, os proxectos subvencionados durante estes anos serán subvencionados tanto desde Europa como desde a Administración Vasca (a metade desde Europa e a outra metade desde as Administracións Vascas). As particularidades do Programa Leader II en relación ao obxectivo 5b son principalmente dous: por unha banda, paira proxectos innovadores e, por outro, os impulsores do programa Leader, Mendikoi, o Instituto de Desenvolvemento Agrario e as Asociacións de Montaña.

ZETIAZ-Elhuyar: Onde levan a cabo estes programas en Euskal Herria?

Xabier Arruti: Na CAPV existen 7 zonas: Vales Alaveses, Montaña Alavesa, Rioxa Alavesa, Arratia-Nervión, Estribaciones do Gorbea, Encartaciones e Tolosaldea-Urola. En Navarra, pola súa banda, o funcionamento do obxectivo 5b é algo máis particular e o programa Leader II abarca diferentes comarcas, sobre todo no norte. En canto ao País Vasco Norte, cabe mencionar que Aquitania está integrada na rexión e que aquí existen diferentes proxectos do programa Leader II. Uno deles é o denominado “País Vasco interior”.

ZETIAZ-Elhuyar: Que criterios utilízanse paira seleccionar os campos 5b?

Xabier Arruti: Sobre todo, o descenso da poboación e a importancia do peso relativo da agricultura respecto doutros sectores. Trátase de que o Produto Interior Bruto por habitante sexa inferior á media europea, as carencias en termos de servizo, etc.

ZETIAZ-Elhuyar: Cales son os obxectivos destes programas?

Xabier Arruti: Fomento e mellora das actividades agrarias, creación de emprego, especialmente na industria e servizos. Doutra banda, debemos garantir as infraestruturas económicas e sociais. De feito, estas subvencións non se limitan ás actividades agrarias e foméntase a mellora das condicións de vida das comarcas agrarias en todas as súas formas. A clave está no mantemento da poboación das comarcas agrarias. No caso de que a xente viva, traballaranse as terras agrícolas e os servizos virán pola súa conta. Por iso, uno dos nosos principais obxectivos é pór os medios para que os mozos queden a vivir nos pobos. A redución de poboación pódese considerar como o problema máis grave destas comarcas.

ZETIAZ-Elhuyar: Como ve todos estes cambios na agricultura de montaña? Por exemplo, o turismo cobrou gran importancia en poucos anos.

Xabier Arruti: Os cambios que se están producindo na agricultura tradicional son necesarios. É perigoso que todo o pobo viva só da agricultura, e neses lugares hai que introducir outros elementos. Os servizos relacionados co turismo chegan e son beneficiosos en calquera lugar. Ás veces os agricultores adoitan ser moi escépticos ante calquera cambio e en certa medida é normal, pero os cambios son necesarios paira o desenvolvemento da agricultura. Nunha época na que o trigo abandonou seméntaa paira formar extensos pastos paira o millo e o gando, produciuse una gran transformación que posiblemente foi criticada por quen o impulsaron.

ZETIAZ-Elhuyar: De face ao futuro, como ve o desenvolvemento da agricultura de montaña?

Xabier Arruti: O obxectivo 5b e os programas Leader II aprobáronse desde 1994 até 1999. A partir de aí, descoñécese si estes programas seguirán en vigor, pero parece que se prevén cambios significativos na Política Agraria Europea, sobre todo porque se está estudando a posibilidade de que os Estados do Leste incorpórense á Unión Europea. Isto parece supor una redución das subvencións e una selección máis selectiva. En calquera caso, creo que as zonas máis desfavorecidas e as zonas máis perigosas da agricultura seguirán tendo subvencións, pero iso si, sempre impulsando modelos agrarios respectuosos co medio ambiente.