Plantas invasoras
Non son naturais deste territorio. Accidentalmente ou de forma intencionada, apareceron pola actividade das persoas, pero hanse naturalizado. Hoxe en día, son capaces de reproducirse en gran cantidade e a gran ritmo. Falamos de plantas invasoras, dun problema global de gran impacto ecolóxico e económico. Un grupo de expertos da Universidade do País Vasco ha contabilizado 478 plantas de orixe estranxeira nos territorios de Araba, Gipuzkoa e Bizkaia. Deles, 90 volvéronse totalmente autóctonos e 46 teñen un comportamento invasivo. De entre eles, 21 foron considerados perigosos.
JON ZULAIKA; DIPUTACION FORAL DE GIPUZKOA: O problema das plantas invasoras é de todo o mundo, porque ao final é unha influencia da mundialización, da influencia directa. Tantas mercadorías, plantas, transportes,..., ao final non veñen só os produtos que pedimos, os artigos que queremos. As plantas tamén se están expandindo e afectan a todo o mundo e, ademais, son moi graves. Hoxe en día, as Nacións Unidas, a FAO, a Unión Europea... todos están de acordo: este problema das plantas invasoras é un dos problemas da biodiversidade, quizá un dos máis graves,(...).
Hai moitas plantas novas. O Goberno Vasco ha publicado este ano o catálogo, no que se expoñen preto de catrocentas plantas de exterior que se han naturalizado. Quero dicir, non as que temos nos tíestos domésticos e que hai que renovar todos os anos, senón as que son capaces de vivir por si soas na natureza. O que pasa é que algúns apenas poden vivir, eles non teñen problemas. Outros se están abrindo e algúns se están abrindo moito entre eles. Estes son os invasores, que se están estendendo de forma incontrolada. E en función do seu impacto, podemos dicir que algúns non teñen influencia ou simplemente pasan, mentres que outros teñen a capacidade de transformar o hábitat natural, a contorna.
IÑIGO SEGUROLA; DESEÑADOR DE PAISAXE: É certo que este problema vén da xardinaría, que sempre foi asumida pola planta polo seu valor estético. Tróuxoos orixinalmente de lugares onde hai climas parecidos. Si eu traio unha planta de Xapón -no Xapón o clima é o mesmo-, esa planta aquí buscará as súas opcións e, sobre todo, esas opcións atópaas un paisajista francés, Gilles Clément, nese espazo chamado terceira paisaxe. Para el a terceira paisaxe é unha paisaxe que non ten ningún uso para nós. Nesta zona aparecen estas plantas. Non cultivamos esta terra, e estas plantas atopan nela a súa oportunidade para multiplicarse. O que ocorre é que neste tres paisaxes atópanse tamén os nosos biotopos máis importantes: Urdaibai, por exemplo, no País Vasco. A reserva da biosfera de
Urdaibai está formada por varios vales estreitos que se dirixen ao golfo de Bizkaia. Os seus cantiis e praias, bosques e ríos conservan unha gran biodiversidade. A reserva cobre unhas 22.000 hectáreas. O Toro Común e o Pantano Verde achan nos carrizales de Urdaibai unha protección diferente á doutros lugares. Sen carrizales non terían un lugar axeitado para aniñar ou pasar o inverno.
As 1.300 hectáreas do estuario non son só aptas para carrizales. A planta de Baccharis halimifolia tamén atopou alí un lugar idóneo para crecer. Pero Baccharis é unha planta estraña en Urdaibai. Apareceu fai 25 anos e na actualidade ocupa 100 hectáreas de Especial Protección. O crecemento de Baccharis provocou diversos efectos secundarios. Por unha banda, refuga a carrillera e, por outro, as marismas provocan a perda de auga, xa que as raíces da planta acumulan terra.
ELISA SAINZ DE MURIETA; DIRECTORA DE BIODIVERSIDADE. GOBERNO VASCO: No caso de Baccharis, e dado que a marisma de Urdaibai é unha zona de especial protección e un lugar moi importante para o avifauna, viamos que era un lugar prioritario para pór en marcha un proxecto deste tipo. O ano
pasado iniciouse a retirada de Baccharis e as obras continuarán durante varios anos.
MARTA ROZAS; MEDIO AMBIENTE: Cremos que atopamos unha metodoloxía concreta e axeitada. Cortamos a planta e no pau, cun pincel, damos glifosato, un herbicida selectiva. Cremos que iso é suficiente para matar á planta; a experiencia do ano pasado foi moi boa con esta metodoloxía. O resto dos residuos da planta acumúlanse e quéimase no lugar porque é moi difícil sacala de aquí.
ELISA SAINZ DE MURIETA; DIRECTORA DE BIODIVERSIDADE. GOBERNO VASCO: Fixemos un diagnóstico coa Universidade do País Vasco e comprobouse que aquí temos 21 plantas exóticas invasoras prioritarias e que habería que facer plans de acción para acabar con elas. Esta é unha das plantas seleccionadas, a Phytolacca americana. Como o seu nome indica, ten a súa orixe en América e, aínda que en Jaizkibel apareceu hai un século ou século e medio, nos últimos dez anos, adquiriu unha extensión considerable. Pensamos que é hora de actuar e que é mellor actuar agora antes de difundilo en Euskal Herria ou en Gipuzkoa. (...).
Tivemos que marcar algunhas prioridades. Marcamos estas prioridades en función da súa extensión. Canto máis extensa sexa a presenza da planta, máis severa parece o seu efecto. Nese sentido, Cortadería, ese plumero, ese carrizo que todo o mundo coñece, pode ser o máis visible e o que todos coñecemos. Iso ten importancia en canto a extensión, si. Hai outro que ten a mesma extensión que o outro, coñecido como Fallopia japonica ou Reynoutria japonica, pero, en comparación co outro, ten unha maior influencia, sobre todo nas beiras do río. Esta é outra das plantas que tomamos en serio este ano.
IÑIGO SEGUROLA; DESEÑADOR DE PAISAXE: Pode ocorrer que dentro duns anos vinga outra planta e teña problemas con ela. Pero iso non é un problema das plantas, senón un problema que provocaremos as persoas, de forma intencionada ou involuntaria, na invasión do noso mundo.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian
Teknopolis
