Microscopio de raios X

2002/08/14 Carton Virto, Eider - Elhuyar Zientzia

• Fisika

Os raios X son utilizados desde hai tempo na cristalografía paira a detección de átomos, pero, desgraciadamente, só é válido paira as estruturas que forman os cristais, é dicir, paira os casos nos que os átomos se dispoñen regularmente. E na nosa contorna hai moitas estruturas que non o son, como células ou polímeros.

Investigadores da Universidade Standford afirman desenvolver un microscopio capaz de visualizar estes átomos. O novo dispositivo é híbrido, xa que combina as características da cristalografía co microscopio. A mostra é bombardeada cunha serie de raios X que actúan como una soa onda, é dicir, una serie de raios X coherentes. O choque coa mostra produce perturbacións nos raios e, precisamente, recóllense os patróns destas perturbacións paira a xeración de imaxes. Na cristalografía faise o mesmo, pero a gran escala. Neste caso só se recollen perturbacións en zonas moi pequenas e pódense ver as estruturas locais do material.

O primeiro microscopio deste tipo foi desenvolvido polo mesmo grupo en 1999. A de entón recollía imaxes bidimensionales cunha resolución de 70 nanómetros (nm). O recentemente presentado na revista Physical Review Letters, con todo, pode ver en dúas dimensións estruturas dez veces máis pequenas, cunha resolución de 50 nm en tres.

Con esta capacidade o microscopio é capaz de diferenciar estruturas de 8 nm. Aínda que aínda non ve os átomos, aumentando a intensidade dos raios X ou alargando o tempo de exposición, os investigadores creen que lograrán o obxectivo. O problema é que non todas as mostras poden ser bombardeadas durante moito tempo. Os materiais fortes, como os semiconductores, sufrirían un bombardeo, pero as células non. Os láseres de raios X de alta intensidade son máis adecuados pero están en desenvolvemento.

Máis información:

Nature
Microscopia