Os cans salvaxes comen máis ovellas que os lobos en Euskal Herria

2010/02/01 Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Abeltzaintza
• Zoologia
• Ekologia

Analizando as deyecciones que parecían dos lobos, dous investigadores do Grupo Lobo de Euskadi e da Estación Biolóxica Doñana de Sevilla han visto que os lobos europeos aliméntanse en gran medida de presas salvaxes, mentres que os ovinos só se alimentan nun 3% dos casos. Na maioría dos casos, concretamente no 70% dos casos, localizáronse corzos e restos de xabarís nas feces dos lobos. Nas deyecciones dos cans atopáronse restos de ovellas no 36% dos casos.

Grandes depredadores como os lobos ibéricos están colonizando de novo algunhas zonas dos países industrializados. De feito, o límite oriental da poboación do lobo europeo na Península Ibérica atópase no País Vasco, principalmente en Álava. Nesta zona, as ovellas latxa son as ovellas máis abundantes. As ovellas adoitan estar a miúdo sen valar e non sempre baixo a vixilancia dos pastores.

Moitas veces infórmase de que estas ovellas foron atacadas, e un dos investigadores do Grupo Otso de Euskadi, Jorge Echegaray, dixo que "o 95% destes ataques son imputados a lobos". Isto provocou conflitos entre campesiños, xestores e axencias e grupos a favor da conservación de lobos. Os lobos teñen moi mala fama e sofren una gran persecución, "probablemente inxusta", afirma Echegaray.

Por exemplo, segundo datos oficiais da Deputación de Álava, no período 2003-2004, 432 animais foron agredidos e só 10 foron acusados de agresión aos cans. Os cans que se converteron en salvaxes e non están controlados son habituais e, do mesmo xeito que os lobos, son capaces de atacar aos animais, especialmente ás ovellas. Pero de cando en cando mídese a responsabilidade dos cans na depredación dos animais, entre outras cousas porque é tecnicamente difícil determinar cal foi o depredador nunha determinada agresión.

Os investigadores demostraron que os métodos xenéticos son una ferramenta útil paira solucionar este tipo de malentendidos. Na investigación recolléronse 136 excrementos que a primeira vista parecían de lobos europeos. As análises realizadas no ADN mitocondrial permitiron identificar ao animal de orixe de 86 excrementos: 31 eran de lobos, 2 de azereta e 53 de cans.

Ao analizar os restos de presa que se atopaban nos excrementos de lobos e cans, comprobouse que cada excremento tiña restos dunha soa presa. Pois ben, nas deyecciones dos lobos, no 27% dos casos atopáronse restos de animais, pero só no 3% dos casos observábanse restos de ovellas. No resto, os lobos alimentáronse dacabalo e a vacún. Nas deyecciones caninas, pola súa banda, atopáronse restos de ovellas no 36% dos casos e, en xeral, no 54% das deyecciones caninas as capturas foron gañadoras.

Á vista destes resultados, Echegaray sostén que a Deputación debería cuestionar si "é correcta" o número de ataques que acusan os lobos, o que debería servir paira "deseñar adecuadamente os programas de prevención e pago" e paira reducir o conflito entre os depredadores naturais e a sociedade.