Neandertales e homes modernos conviviron durante só mil anos na zona cantábrica

O estudo foi publicado na revista PLOS ONE e, segundo Marín, o seu principal obxectivo era “aclarar si había algunha relación entre estas dúas especies e até que punto a chegada do home moderno influíu na desaparición dos neandertales, na zona cantábrica”.

De feito, a zona cantábrica é, en toda Europa, uno dos patrimonios arqueolóxicos máis ricos da transición entre os neandertales e o home moderno, desde o País Vasco até Asturias. Con todo, as dataciones dos xacementos non eran exactas. Así, neste estudo realizáronse 51 dataciones en 13 xacementos nos que viviron ambas as especies. Os vascos son: Axlor, Bolinkoba, Ekain, Amalda e Aitzbitarte III.

“Datáronse os ósos dos animais comidos por ambas as especies. Co método empregado, carbono 14 AMS ultrafiltrados, descartamos todos os restos de contaminación e analizamos as datas mediante o modelo bayesiano, do mesmo xeito que na Cova de Labeko Arrasate”, explica Marín. Esta metodoloxía foi aplicada por primeira vez en Europa nesta época. Isto permitiu definir con garantías a cronoloxía da transición: “Neste sentido, esta investigación marcou un fito”. Por exemplo, déronse conta de que algúns xacementos estaban mal datados, algúns mesmo imputados a unha especie equivocada. “Atopamos restos dos últimos neandertales na cova de Amalda”, precisou.

A partir de aí extraéronse conclusións sobre o modo de vida e evolución dos dous grupos humanos. Entre outras cousas, Marín puxo de manifesto a necesidade de investigar en profundidade as condicións do lugar: “Sabemos que os neandertales tiñan unhas habilidades técnicas, organizativas e culturais moi ricas que transmitían de xeración en xeración, e este traballo demostrounos que non desapareceron á vez en toda Europa, senón nalgúns lugares antes e noutros máis tarde. Na zona cantábrica, os neandertales e os humanos modernos permaneceron pouco tempo xuntos, polo que debemos coñecer as condicións do lugar paira esclarecer as claves da súa desaparición”.

Por tanto, xa comezaron a analizar as condicións climáticas e ambientais dos últimos neandertales cantábricos. “Paira iso, analizamos os isótopos estables dos ósos dos animais que comeron, xa que nos informan directamente das condicións nas que viviron, e por tanto dos neandertales”, afirmou Marín.