}

“Lingua electrónica” e metais pesados

2010/05/30 Aulestiarte Lete, Izaro - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

As ferramentas analíticas máis perfectas que podemos imaxinar son os nosos sentidos. Aínda que os ollos estean pechados, por exemplo, sabemos que estamos a beber zume de laranxa e en moitos casos podemos diferenciar si o zume é natural ou de botella. Pero, que sabor teñen os metais pesados? Pois iso é o que explica a “lingua electrónica” creada por investigadores da Universidade Autónoma de Madrid.
O equipo de investigadores madrileños detectou mercurio usando a “lingua”, entre outras cousas.

As características organolépticas de todo o que nos rodea están directamente relacionadas coa súa composición química. A presenza de diferentes sustancias, nun determinado nivel de concentración, informa tamén da cor, cheiro ou sabor ao aire que comemos, bebemos ou respiramos (tamén aos produtos de limpeza corporal, entre outros). E cada un destes compostos ten unhas propiedades propias claramente definidas.

Así, cando por primeira vez entran en contacto cunha sustancia, os nosos sentidos relacionan as sensacións detectadas coa presenza de devandita sustancia química. E esta información procesada e acumulada no noso cerebro é de vital importancia, xa que esta información permitiranos identificalos cando nos repoñamos a contacto con estes compostos. Se se confunden nunhas proporcións definidas, crean un novo e único patrón sensorial que o noso cerebro “sente” e “almacena”. Nós así sabemos o que estamos a comer, bebendo ou cheirando, á vez que podemos asocialos a experiencias previas agradables, malas ou perigosas.

Na nosa lingua hai papillas gustativas que detectan sabores básicos. Pola contra, as novas ferramentas analíticas incorporan un conxunto de sensores que recollen a información da mostra. (Foto: Mike Burns).

Por todo iso adóitase dicir que as ferramentas analíticas máis perfectas son os nosos sentidos. E, co obxectivo de igualar esa “perfección”, os “sentidos electrónicos” están a construírse nos últimos tempos sobre a base dos principios de recoñecemento dos sentidos humanos. Este tipo de instrumentos analíticos inclúen un conxunto de sensores que recollen a información da mostra, actuando de forma similar ás papilas gustativas das nosas linguas. Na lingua humana atópanse as papilas gustativas que detectan sabores básicos; cando as moléculas con sabores excitan os nervios das papilas, o sinal envíase ao cerebro, onde se identifica o sabor.

Pois ben, os sensores da “lingua” dos investigadores madrileños teñen átomos de xofre. Estes átomos de xofre tenden a dar electróns, neste caso entréganos aos metais e, dalgunha maneira, reaccionan con eles. Estes sensores non son específicos, o que significa que non só fornece electróns a un metal senón a varios. Por tanto, esta lingua electrónica pode detectar varios metais.

Fácil, rápido e preciso

Do mesmo xeito que as “lengüetas electrónicas” aplícanse con mostras líquidas, nos últimos tempos desenvolvéronse “narices electrónicos” paira gases. Segundo os expertos, ambos son métodos analíticos de baixo custo respecto dos actuais, que proporcionan resultados de forma rápida e sinxela e coa precisión adecuada.

Táboa periódica.

Os dispositivos utilízanse en múltiples campos, como mostras clínicas ou paira clasificar auga, viño, refrescos, cervexa, leite, té ou café. A análise industrial ou ambiental permite caracterizar o grao de toxicidade ou contaminación dunha mostra mediante aparellos electrónicos ben deseñados, así como detectar a variación da concentración de varias sustancias.

Membros da Universidade Autónoma de Madrid, entre outros, detectaron mercurio usando a “lingua” e están satisfeitos cos resultados obtidos. Podería ser una alternativa eficaz a metodoloxías complexas até o momento.

Publicado en 7K.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia