Materiais seguros paira o envasado de alimentos

2013/11/01 Angulo, Inmaculada - Plastikoen ikertzailea, Gaiker-IK4 Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Materialak
• Ikerketa-zentroak
• Dietetika/Elikagaiak

400

A seguridade dos alimentos en xeral e dos materiais dos envases alimentarios en particular baséase en tres alicerces: a toxicidade dunha sustancia, o grao de migración dunha sustancia nun alimento e o nivel de exposición.

A lexislación europea sobre materiais en contacto con alimentos inclúe os materiais xa en contacto cos alimentos e os materiais creados paira o contacto cos mesmos, como envases, zonas de preparación de alimentos, paredes interiores e baldas dun frigorífico, etc.

A lexislación sobre materiais e obxectos creados paira o contacto cos alimentos (Regulamento Marco 1935/2004 da Comisión Europea) establece os principios xerais aplicables a todos eles. Este regulamento marco recolle regulamentos e directivas específicas paira determinados grupos de materiais. GAIKER-IK4, como centro especializado en materiais plásticos, presta especial atención ao conxunto de materiais relacionados co sector do plástico: Regulamento de Plásticos, Regulamento de Plásticos Reciclados e Envases activos e intelixentes.

No Regulamento de Plásticos destaca o concepto de multideporte. Segundo el, cada capa debe cumprir o Regulamento de Plásticos, salvo que a capa plástica atópese detrás dunha barreira funcional, nese caso a capa plástica pode fabricarse con sustancias que non figuren na lista comunitaria, sempre que non sexan mutagénicas, carcinogénicas ou tóxicas paira a reprodución. En canto ás nanopartículas, hai que avaliar o seu perigo, xa que se non se dispón de información non entran dentro do concepto de barreira funcional.

O Regulamento de Plásticos Reciclados autoriza que os plásticos reciclados estean en contacto cos alimentos a condición de que pasen por un proceso de reciclaxe autorizada. A Autoridade Europea de Seguridade Alimentaria (EFSA) debe avaliar a seguridade do proceso de reciclaxe. A concesión de permisos específicos paira cada proceso.

Por último, a normativa específica dos envases activos e intelixentes creados paira o contacto cos alimentos indica que a seguridade da sustancia ou combinación de sustancias debe ser avaliada antes da introdución no mercado de materiais e obxectos activos e intelixentes.

O grao de innovación no mercado do envase plástico segue sendo alto, xa que os envases son cada vez máis utilizados, cada vez máis sofisticados e lixeiros. A preocupación polo medio ambiente é un factor crave.

Neste sentido, existen dúas liñas de desenvolvemento importantes no mercado do envase. Uno deles é previr ou reducir o impacto ambiental dos envases e os seus residuos. Foméntase o desenvolvemento de materiais innovadores biodegradables e o uso de material reciclado apto paira o seu uso na industria alimentaria. A outra liña trata de deseñar e desenvolver envases activos e intelixentes seguros paira mellorar a eficiencia da empresa, reducir os residuos e aumentar o control dos consumidores sobre o produto envasado.

Nos próximos anos espérase que o mercado se enfronta a retos como o custo da enerxía e a materia prima e a presión de redución e reciclaxe dos materiais utilizados no envasado de alimentos.

Un material e un obxecto activo permite alargar o tempo de conservación dun alimento ou manter ou mellorar o estado dos alimentos envasados. Os materiais activos están deseñados paira introducir intencionadamente compoñentes que transmitan ou absorben sustancias aos alimentos envasados ou á súa contorna. Doutra banda, denomínase material e obxecto intelixente ao que permite controlar o estado dos alimentos envasados ou da súa contorna.

Desde o punto de vista do consumidor e comerciante polo miúdo, a necesidade de coñecer o estado dos alimentos pode ser máis interesante que o control por datas. Sustancias como o gas protector, os absorbentes de gas, os aditivos antibacterianos foron utilizadas desde hai tempo paira influír de forma beneficiosa nos alimentos. Doutra banda, os liberadores de cheiros poden beneficiar ao consumidor cando come un alimento, etc.

Cabe esperar que nos próximos anos os dispositivos de impresión electrónica ("printable electronics") revolucionen o sector do envasado e embalado. Entre os dispositivos con maior auxe no mercado atópanse os envases intelixentes asociados ás tecnoloxías da comunicación, como os códigos bidimensionales (2D).

Os teléfonos intelixentes (smartphones) permiten aos usuarios conectarse facilmente con obxectos impresos con información de contido, como os códigos 2D.

En definitiva, a área de envases alimentarios está a evolucionar de cheo. Os sistemas de envases activos ou intelixentes que imos dispor nos próximos anos van proporcionar una gran cantidade de información sobre o alimento, tanto no que respecta á seguridade alimentaria como á trazabilidad de orixe, propiedades nutritivas, etc.