O doutor Livingstone, non?

2003/03/01 Atxotegi Alegria, Uhaina - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Geografia
• Historia

Livingstone percorreu once bosques e montañas antes de chegar ao río Tete.

O explorador David Livingstone naceu en Escocia en marzo de 1813. A familia era moi relixiosa e proba diso é que aos 9 anos os seus pais regaláronlle un Novo Testamento porque aprendeu de memoria o capítulo máis longo da Biblia. Ao dez anos empezou a traballar nunha fábrica téxtil para que o sete da casa comesen. A pesar de pasar catorce horas ao día no taller, pasa as noites estudando e aos 19 anos licenciouse na Facultade de Medicina e Cirurxía de Glasgow.

Rumbo a África

David ouvira desde pequeno o nome do valente misioneiro chinés Gutzlaff. Ao dezaseis anos, o amor e a graza de Cristo xurdiu o desexo de ir mostrar o cristianismo a pobos que aínda non coñecían. Ante a imposibilidade de viaxar a China pola guerra, decidiu seguir o camiño do misioneiro Robert Moffat, que viaxaba a África. Así que con 27 anos trasladouse a África paira dar a coñecer o evanxeo aos seus habitantes.

Desde Glasgow tardou tres meses en chegar ao pobo africano de Curumá. Alí, Robert Moffat acolleuna na súa casa. O seu desexo era ir a territorios nos que nunca houbo misioneiros e iso é o mesmo: O Mabotsa achegouse ao territorio de Bacatla do val. Durante meses coñeceu diferentes pobos e paisaxes.

Ademais de traballar como misioneiro, tivo tempo paira dedicarse a outros traballos. Ambos casaron coa súa filla María de Robert Moffat e comezaron a traballar como profesor na escola que acababa de fundar en Bacatlan. Con todo, as obras mestras non lle arrebataron o desexo de seguir viaxando e coñecer novos espazos. En todo momento trataba de debuxar mapas de aldeas, arroios e cadeas montañosas.

Descubrimentos do misioneiro inglés

Casa natal do explorador Livingstone.

A pesar dos seus problemas de saúde, 17 anos despois tivo a oportunidade de atopar once novos espazos. En 1849 chega ao lago Ngami con Susi, Chuman e Jacó. Tres anos despois descubriu o río máis grande de África oriental, o río Zambeze.

Naqueles anos sentiu a necesidade de crear un novo centro paira seguir traballando na evangelización. De feito, os boers holandeses empezaron a invadir estas terras, roubaban terras e gañado dos indíxenas e utilizaban a varios habitantes como escravos. O comportamento dos boers non era do agrado de Livingstone e parecíalle que estaba a frustrar o seu traballo até entón.

Con todo, abandonou o seu labor docente paira cruzar o continente dun lado a outro (desde a desembocadura do río Zambeze até San Pablo de Luanda). El foi o primeiro home branco que fixo aquela viaxe. Tras esta longa viaxe, regresa a Escocia paira reunirse coa señora e os seus fillos que viñeran anteriormente.

Última viaxe...

En 1858, aos 48 anos, decide volver a África coa súa muller e o seu fillo máis novo. A Royal Geographical Society británica pediulle que explorase mellor os ríos Zambeze, Tete e Shire e o lago Nyasa. Nesa viaxe a súa muller enfermou e morreu.

Henry Stanley viaxa a África paira coñecer o famoso Livingstone.

Temati, David levou o seu deber ou desexo como traballo e afección até o final e descubriu outros novos lagos. O señor Livingstone chegou nos ósos e moi enfermo ao pobo de Ujiji. Mentres descansaba alí, Henry Stanley, xornalista do New York Herald, explicoulle a frase tan coñecida: “O doutor Livingstone, non?” Aquel xornalista pasou o inverno con el.

Vendo o estado de saúde do explorador, Stanley díxolle mil veces que volvese a Inglaterra, pero en balde! O río Luapula partiu co seu equipo de sempre paira confirmar si era a orixe dos ríos Nilo ou Congo.

A dor ósea impediulle camiñar e os seus compañeiros indíxenas tiveron que levalo ás costas. Poucos días despois, o señor Livingstone morreu en maio de 1873. O corpo foi trasladado desde Zanzíbar até a Abadía de Westminster, onde foi enterrado.

As viaxes de Livingston tiveron eco

O explorador adoita ser principalmente geógrafo, botánico, muestreador... Tamén é antropóloga, que trata de clasificar, comparar e interpretar pobos, tribos e costumes, entre outros. Pero que é o que impulsa a esta mostra? A maioría dos exploradores tiveron dúas motivacións: a ciencia e a relixión. En África e moitos outros pobos tentaron impor a relixión e a cultura occidentais.

O explorador escocés atravesou Zambeze, o río máis grande de África.

Desde entón, as aventuras e viaxes destes misioneiros ou exploradores utilizáronse noutros moitos ámbitos. Non hai máis que ver cantas veces saíu nos cómics o tema dos misioneiros ou exploradores. Algúns enxalzan a súa obra (por exemplo, o autor de Tintín) e outros o denuncian.

No mundo da publicidade ocorre o mesmo. A empresa automobilística Land Rover, por exemplo, utiliza a pregunta “Hoxe, este sería o coche do doutor Livingstone, non?” paira presentar o seu fermoso coche branco (relacionado co home branco) entre os indíxenas negros africanos. Todos os detalles gráficos e escritos do anuncio deben terse en conta paira interpretar se a obra de Livingston resultou beneficiosa ou non.