"Os dous misterios máis grandes da cosmología na actualidade son a materia escura e a enerxía escura"

Silk é un dos grandes nomes da cosmología, e grazas ao seu traballo comprendemos como evolucionou o universo até as condicións de creación de estrelas e galaxias. Silk traballou durante 30 anos en California, pero de orixe británica. Volve a Oxford hai dez anos. Alí ocupa o posto Sabilian Chair of Cosmology, un posto de honra creada hai séculos.

"Os dous misterios máis grandes da cosmología na actualidade son a materia escura e a enerxía escura"


Joe Silk: "Os dous misterios máis grandes da cosmología na actualidade son a materia escura e a enerxía escura"
01/09/2010 | Roia Zubia, Guillermo | Elhuyar Zientzia Komunikazioa
Tamén traballou en Inglaterra, Estados Unidos, Alemaña e outros lugares.

Si, a cosmología é un ámbito internacional, con iso quero dicir que temos moitas colaboracións con cosmólogos doutros países. Por iso hai que viaxar moito neste traballo.

O teu posto en Oxford é moi especial, Savilian Chair of Cosmology.

Este posto foi fundado no XVI por un home chamado Henry Savile. No século XX. Un dos primeiros en ocupar o posto foi Christopher Wren, prestixioso arquitecto londiniense. Wren foi astrónomo antes de ser arquitecto. É só un exemplo. É un traballo moi antigo.

É una especie de dinastía.

Si, é algo así. E é gratificante ser sucesor desas grandes persoas. En comparación con eles son moi pequeno, pero estar no posto de traballo é moi interesante.

Desde o punto de vista universitario, Oxford foi sempre un lugar de referencia. Como é hoxe?

É una cidade marabillosa. Conseguiu manter o ambiente dos últimos séculos. Ten edificios antigos e bonitos, pero non perderon a vida universitaria, xa que os estudantes aínda viven neles.

O teu campo de investigación é a radiación de fondo de microondas, dentro da cal deches o teu nome a un proceso: Silk damping . En eúscaro, trataríase dun amortiguamiento de Silken relacionado coa evolución da radiación deixada polo Big Bang. Que é?

A historia é algo así: si o universo fóra totalmente homoxéneo, non se crearía ningunha estrutura. Non habería galaxias nin estrelas. Pero ao principio do universo había fluctuaciones pequenas, é dicir, a densidade nunhas zonas era algo maior que noutras. Estas fluctuaciones supostamente desapareceron ao ir arrefriando a radiación do universo. Retardáronse. Pero non todos. As fluctuaciones máis grandes mantivéronse, porque a gravidade mantívoas xuntas. E estas fluctuaciones atraeron e recolleron moitas materias. Ao principio convertéronse en grandes nubes de po e máis tarde en galaxias.

(Foto: Jon Jauregialtzo/ARGAZKI PRESS)

Por tanto, o amortiguamiento é un proceso de destrución de pequenas fluctuaciones. E a miña achega é atopar que a radiación se mantivo en forma de radiación de fondo de microondas. Nós podemos estudar esa radiación. Medimos os imis de fluctuación da temperatura, interpretamos estes datos e realizamos o seguimento do proceso de amortiguación.

Ademais, cales son os principais retos actuais da cosmología?

Os dous misterios máis grandes da cosmología na actualidade son a materia escura e a enerxía escura. A materia é a materia prima das galaxias, e nós (e as estrelas) estamos formados por unha pequena parte desa materia; ao outro a chamamos materia escura e non sabemos que é. E ademais, o universo está cheo de enerxía escura, o que está a acelerar.

Os astrónomos tamén investigan a materia escura, non?

De feito, o campo da materia escura é o obxecto de estudo da física das partículas, porque creemos que a materia escura está feita de partículas elementais. Estas partículas teñen una interacción moi débil coa materia convencional, son invisibles (polo menos nós non as podemos ver) e esperamos que co acelerador LHC do laboratorio CERN consígase algunha proba da súa existencia. Ao mesmo tempo, os astrónomos están a deseñar experimentos paira detectar estas partículas. Por tanto, hai dúas formas de buscar a materia escura.

Pero hai moito debate sobre a materia escura, polo menos iso chéganos nas noticias científicas. Parece que non sabemos que estamos a buscar.

Iso é. Sabemos o que buscamos en cada experimento, pero o problema é que son experimentos moi difíciles e os resultados que obtemos non son moi representativos, hai moito ruído de fondo e grandes oscilacións cósmicas, polo que temos resultados moi confusos. Necesitamos, por tanto, maiores experimentos paira obter moitos máis datos e que os resultados sexan máis fiables. Aínda non temos eses experimentos, pero pronto virán. Por tanto, polo momento hai grandes expectativas e temos indicios de que algo imos atopar. Pero hai moito debate e os resultados que obtemos non son do todo fiables.

Acabaron os debates sobre a idade do universo? Non fai moito se cuestionaba e agora parece que aceptamos o dato de 13.700 millóns de anos.

Sabemos a idade do universo. Iso é 13.700 millóns de anos. Damos por bo este número. Por tanto, na cosmología actual a idade do universo non é obxecto de discusión. Con todo, estamos a tratar de medir esa idade con maior precisión; a medida que vas mellorando a precisión, comprendes mellor moitas outras características do universo. Pero agora mesmo non temos problemas coa idade.

(Foto: Jon Jauregialtzo/ARGAZKI PRESS)
E coa topología? É coñecida a forma do universo?

Bo, segundo algunhas teorías cosmológicas (que non son da relatividad xeneral), a topología do universo non é nada simple. A topología máis simple significa que todas as partes do universo están conectadas. Pero noutras topologías, parte do espazo non está en absoluto conectado con outros. Un donut é un bo exemplo, hai un buraco no centro e o exterior non está conectado co que está dentro do buraco. É posible que o universo teña una topología tan rara. Temos que experimentar paira buscar a evidencia, xa que non temos evidencia de que o universo teña a topología máis simple.

O concepto de multiverso non está moi estendido dentro da cosmología, pero hai grandes nomes que están a traballar niso. Que che parece?

O concepto de multiverso xorde paira explicar o misterio da enerxía escura, uno dos grandes retos da física. Ademais do razoamento da existencia do múltiple, non hai forma de explicar si existe ou non a enerxía escura. Pero paira algúns científicos, a teoría do multiverso non está realmente dentro da física. Outros argumentan que sen isto non se pode explicar a influencia da enerxía escura nin por que as constantes universais teñen valores que medimos e non outros. Non hai outra explicación e por iso paréceme un tema moi interesante. Esperamos que apareza algún científico rápido que invente una vía paira medir experimentalmente o concepto. Pero agora estamos moi lonxe de aí.

Paira algúns o multilingüismo convértese nunha relixión: como non se pode coñecer experimentalmente, é algo que hai que crer.

Nese sentido, creo que é como as matemáticas. Creemos que algúns teoremas poden demostrarse matematicamente, e tamén podes demostrar matematicamente que paira comprender os valores de certas constantes da natureza só pode existir un verso. As matemáticas non o demostran ao 100%, pero é un argumento bastante sólido. É máis que una mera fe, detrás hai un argumento científico. Pero doutra banda, como falamos de física --e non matemático-, necesitamos una proba da existencia do multisexto.

Hai programas posibles. Por exemplo, se puidésemos construír un buraco de verme (e segundo a teoría de Einstein poderíase facer), poderiamos viaxar a outro universo. É moi teórico, pero existe o principio, que o sitúa máis preto da física que o que dá ao principio.

Ponte Roia, Guillermo
Servizos
267
2010
Información
018
Entrevistas
Entrevista
24 horas

Buletina

Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian

Bidali

Bizitza