A cuestión dos embriones híbridos
2007/09/22 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia
De feito, a lei é bastante atrevida, xa que é a primeira vez que en Gran Bretaña autorizouse a mestura de ADN humano e ADN animal (aínda que apenas ten ADN animal). Fixérono cun obxectivo claro: que os investigadores poidan obter células nai embrionarias sen ter que utilizar os óvulos das mulleres.
Con todo, a algúns lles causou preocupación e temor. Con todo, a extensión dunha preocupación social desproporcionada é un risco que pode chegar a entorpecer as investigacións. Para que isto non ocorra é imprescindible coñecer que son as células nai, como se obteñen e paira que se utilizan.
Oportunidades e limitacións
De feito, as células nai embrionarias constitúen una materia prima de enorme interese paira os investigadores. No corpo temos máis de douscentos tipos de células. Cada tipo ten as súas peculiaridades, xa que está especialmente deseñado paira cumprir coas funcións que debe realizar. Pero todos teñen o mesmo orixe: un óvulo fecundado por un espermatozoide. As primeiras células do embrión recentemente nado teñen a capacidade de converterse en todo tipo de células, que se perde a medida que o embrión crece e as células especialízanse. Son, por tanto, as primeiras células que interesan aos investigadores. Estas son precisamente as células nai.
Nos tecidos da persoa adulta tamén hai células nai, por exemplo, as células especializadas en sangue proceden de células nai da medula ósea, como os glóbulos vermellos e brancos. Con todo, ao ser as células nai dos tecidos adultos máis especializadas que as do embrión, teñen limitada a súa capacidade de administración.
Con todo, varios grupos de investigadores tentan reprogramar estas células nai dos tecidos adultos para que sexan como as do embrión. Con todo, os resultados non son tan satisfactorios como se esperaba. Non só porque non acerten totalmente a reprogramar as células tal e como se desexe, senón que, en comparación coas de orixe embrionaria, as células nai dos tecidos adultos son máis difíciles de usar en laboratorio, difíciles de conservar e multiplícanse lentamente.
Así, moitos investigadores creen que as células nai dos embriones son as máis adecuadas paira a investigación. O obxectivo destes estudos é investigar en profundidade o comportamento celular, coñecer mellor algunhas enfermidades (enfermidades de Alzheimer ou Parkinson, diabetes...) e probar novas terapias. A longo prazo, os investigadores tamén teñen a esperanza de que poidan dar resposta ás enfermidades mencionadas.
Tentando superar as dificultades
Pero a investigación con células nai de embriones tamén ten dificultades. A primeira é a obtención de células nai. En moitos países está prohibido o uso de embriones, as células nai extráense de embriones duns poucos días e logo destrúense. E isto non é eticamente aceptable paira certos sectores da sociedade.
Noutros países permítese a utilización de embriones excedentarios de fecundación asistida paira a extracción de células nai. Pero isto tampouco o soluciona todo, porque por unha banda hai un número limitado de embriones e, por outro, ás veces os investigadores necesitan células con información xenética dunha persoa determinada, por exemplo, paira investigar a enfermidade dunha persoa. Paira iso utilizan a técnica coñecida como clonación.
Nesta técnica, os investigadores toman una célula da persoa adulta, como una célula cutánea, e extraen información xenética (núcleo). Despois, introducen esta información xenética nun óvulo que ten o núcleo suprimido e actívana para que comece a desenvolverse. O embrión así creado é un clon da persoa adulta.
Os investigadores deixan crecer durante uns poucos días no laboratorio e entón extraen células nai. O embrión pérdese e as células extraídas son conducidas polos investigadores a ser o tipo de células desexadas, como o cerebro, o páncreas... Estas células son un exemplo de investigación da enfermidade que lles interesa.
Ademais diso, as células nai dos embriones necesitan outras tarefas de investigación paira as que a técnica de clonación é apropiada. O problema é que hai poucos óvulos femininos. Ademais, a propia doazón de óvulos é eticamente discutible, xa que o proceso de extracción de óvulos a unha muller é moi duro paira ela. Ademais, en moitos lugares o doante recibe diñeiro en pago, o que supón que moitos doantes sexan mulleres que necesitan economicamente.
Os investigadores idearon una solución paira evitar a necesidade de óvulos femininos: o uso de animais. Ao ser eliminado o núcleo e substituílo por unha célula humana, a información xenética do embrión que xeran é do home, o 99%. O 1% restante é información xenética das mitocondrias presentes no citoplasma da célula animal.
A iso chamouse o embrión híbrido, e agora a lei británica permite facelo. Híbridos? Si, pero non como os centauros (metade home, metade cabalo) ou as náuticas (metade muller, metade peixe). Os embriones híbridos teñen un claro obxectivo: ser fonte de células nai paira a investigación, que regularon en Gran Bretaña. Agora, as investigacións dan os seus froitos.
Publicado en Gara.
Gai honi buruzko eduki gehiago
Elhuyarrek garatutako teknologia
