Sorrí?

2016/11/14 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia

• Anatomia/Fisiologia
• Osasuna

Si escribimos en inglés as palabras sorrisos, ciencia e felicidade no buscador de Internet, aparecen máis de 50 millóns de entradas. Non mirei todos, pero a maioría dos que hai ao principio din o mesmo: segundo a ciencia, sorrir, aínda que sexa sen razón, trae a felicidade. A emoción é que o propio xesto, é dicir, a extensión dos beizos cara aos lados e a elevación das fazulas e o rizado dos ollos.

Moitos tamén explican o porqué deste efecto, citando investigacións científicas, e en menor ou menor medida coinciden en que ten que ver con espellos neuronas. Grazas a estas neuronas, cando vemos aos demais facendo algo (picar, coller un obxecto...), na nosa mente represéntase esa acción coma se fixésemola nós. Por tanto, os espellos neuronas son a base da empatía e a imitación e son necesarios paira o desenvolvemento de relacións humanas adecuadas. Así, a tendencia a rir débese a eses espellos neuronas, ao ver a alguén con risa, mesmo cando alguén é nós mesmos.

O experimento de referencia que mostra a relación entre o xesto da risa e a emoción da felicidade é antigo. Feito por Strack, Martin e Stepper hai case vinte anos, é aínda o máis citado.

Agora, con todo, Strack, Martin e Stepper trataron de retomar esta investigación en 17 laboratorios de Europa e Estados Unidos e con case 2.000 persoas, cuxos autores cuestionaron o valor da investigación orixinal.

Esta última investigación foi publicada na revista Perspectives on Psychological Science e, segundo explicaron, realizaron o mesmo experimento, pero con máis xente en diferentes lugares e cun estrito control dos factores que podían distorsionar os resultados. Resultado: non se pode deducir que o xesto do rostro (risa) provoca emoción (alegría). Por tanto, o que se deduciu naquel primeiro estudo e o que se estendeu no futuro non era tan sólido como até agora pensábase.

En calquera caso, a cuestión non se circunscribe a esta investigación. De feito, outro grupo de investigadores realizou o ano pasado cen experimentos de psicoloxía, coas mesmas situacións e metodoloxías orixinais, obtendo o mesmo resultado en menos da metade, mentres que no resto obtiveron outro resultado.

Isto pon patas para arriba una das patas do método científico: paira validarlo, as investigacións deben ser repetibles e reproducibles, é dicir, deben ser reproducibles e sempre deben dar o mesmo resultado. O estudo do ano pasado publicouse na prestixiosa revista Science e aínda non se apagou a preocupación suscitada. Non parece que a investigación da risa contribúa ao goce do ambiente.

Publicado no diario Berria.