Auga que non molla

2001/06/21 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Fisika

Cando as pingas de auga caen nunha tixola seca teñen un comportamento moi curioso. Teñen un movemento similar ao das pingas de mercurio, é dicir, non mollan a superficie inferior nin perden materia no percorrido. Desde o punto de vista físico, non teñen interacción coa pel.

Iso era o que os científicos querían conseguir. A pesar de que se moven sobre calquera material, pretendían que a pinga de auga non deixase pegada. Este efecto sería moi útil tanto paira aplicacións prácticas como paira investigacións teóricas.

A dinámica das pingas de auga estudouse desde hai tempo. Este tipo de estudos sobre a física dos líquidos poden servir, entre outros, paira estudar a estabilidade das estrelas e dos planetas. Este ámbito tamén está relacionado cos procesos de refino de metais e o movemento celular.

Si por xeometría non houbese interacción algunha entre unha pinga e a superficie que a sustenta, o ángulo sinalado na imaxe sería de 180º. Cos métodos convencionais é moi difícil que este ángulo supere os 120º.

Até o momento, paira conseguir este efecto, a superficie subxacente era tratada cunha serie de sustancias químicas, pero este método non resultaba exitoso si a pel non se mantiña completamente limpa. Na natureza, nas follas dalgunhas plantas prodúcese este efecto e as pingas de auga escorréganse rapidamente até a súa caída. As follas non adoitan estar húmidas, pero paira conseguilo a pel necesita una estrutura moi complexa. A natureza leva anos deseñando esta superficie.

A revista Nature publicou hoxe un método paira crear artificialmente este efecto. Un grupo de físicos franceses conseguiuno mediante outra estratexia. En lugar de tratar a pel, deciden tratar o propio líquido.

Ao engadir a unha pinga de auga as esporas do brión Lycopodium, o líquido queda en por si cuberto por unha capa hidrófoba. As pingas adoptan entón a posición dunha pequena esfera e o ángulo aumenta até 180. As bolitas así formadas, ademais, actúan como un estraño sólido.

Trátase dunha pinga sólida flexible, con alta tensión superficial, que rebota e roda sen perder materia. Cando se está movendo, ao estar en estado líquido, a materia interna reorganízase até tomar a forma dun cacahuete e empeza a virar libremente. Desta forma realiza movementos moi rápidos.