Novo carril social

Fai una semana a prestixiosa revista científica Science confirmou no seu editorial: "COVID-19 ensinou ao mundo que saber que facer non garante facer o que sabemos".

 

Até antes do COVID-19 era evidente que o feito de que as razóns e solucións sexan cientificamente probadas non implica, en absoluto, actuar en consecuencia. A emerxencia climática é un claro exemplo.

 

Con todo, a editorial pon o foco na saúde e denuncia que moitas veces a xente négase a tomar medidas preventivas e tratamentos, aínda que estea demostrada a súa eficacia. No caso do COVID-19, por exemplo, menciona que aínda que se desenvolveron vacinas seguras e efectivas, só dous terzos dos estadounidenses recibiron a primeira dose. En canto ás medidas non farmacéuticas, aínda que é sabido que o uso da máscara e o distanciamento son útiles paira evitar a transmisión, moitos se comportan de forma neglixente e mesmo se opoñen.

 

Segundo Science, este tipo de comportamentos son un exemplo de fracaso e di textualmente que paira combatelo a ciencia ten que engadir un novo carril na estrada de acceso á sociedade. En concreto, considera que falta investigación de implementación. Non basta con investigar en prevención e tratamentos, senón que tamén hai que analizar e traballar sobre como socializar os resultados obtidos no laboratorio, tendo en conta todos os elos, desde os profesionais sanitarios até o usuario final.

 

A editorial ofrece varios exemplos, entre eles una estratexia paira combater a sida en África. De feito, viron que a circuncisión de homes adultos reducía considerablemente a transmisión do VIH. Con todo, a pesar de que a Organización Mundial da Saúde e outros axentes facilitaron o financiamento e os recursos necesarios paira implementar esta medida, os homes non conseguían aceptar esta cirurxía menor. En Tanzania, con todo, realizouse un ensaio a través dos pastores. Co seu apoio, o resto dos homes conseguiron aceptar a cirurxía, xa que son líderes da comunidade. Así, demostraron que traballar cos axentes sociais é moi efectivo.

 

Que estratexias de éxito na aceptación da vacina, viabilidade, lealdade, equidad e difusión? Que mensaxes de mercadotecnia social son máis eficaces? Cales son os mellores líderes de opinión?

 

Pódense engadir máis preguntas; de calquera xeito, a resposta require a participación de expertos multidisciplinares: comunicación e mercadotecnia, antropoloxía, economía, psicoloxía social, sociología... Todos eles, xunto cos creadores dos avances científicos, propoñen a creación dun departamento de investigación e traballo paira analizar e implantar as formas máis eficaces de chegar á sociedade. E é que o descubrimento científico non é o fin, senón o punto de partida.