Algúns famosos e outros

2010/02/07 Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

• Abeltzaintza
• Zoologia
• Ekologia

No País Vasco, a zona máis poboada de lobos é a de Álava, que se considera o límite oriental da poboación ibérica do lobo europeo. Nesta zona, as ovellas latxa son as ovellas máis abundantes. As ovellas adoitan estar a miúdo sen valar e non sempre baixo a vixilancia dos pastores.

Moitas veces infórmase de que estas ovellas foron atacadas por lobos, o que provocou enfrontamentos entre campesiños, xestores e axencias e grupos a favor da conservación dos lobos. E os gobernos están a gastar moito diñeiro respecto diso. Segundo datos oficiais da Deputación Foral de Álava, durante os anos 2003-2004 foron atacados 432 animais, dos que case 400 foron ovellas. Pois ben, o 94% destes ataques foron imputados a lobos e a Deputación alavesa gastou máis de cen mil euros en remuneracións e na prevención de ataques de lobos.

Álava considérase o límite oriental da poboación do lobo europeo da Península Ibérica, sendo as ovellas latxa as razas máis abundantes na zona (Foto: José Antonio Gil) .

Non aclarar en detrimento de os lobos

Este tipo de cousas deron moi mala fama aos lobos e están a sufrir una gran persecución. "Probablemente o acoso é tan inxusto", afirma Jorge Echegaray, uno dos investigadores que realizou o estudo. De feito, de cando en cando teñen en conta que ademais dos lobos, os cans que se converteron en salvaxes ou non están controlados son capaces de atacar ás ovellas. De cando en cando miden a responsabilidade destes cans na depredación do gando. Por exemplo, durante o período mencionado, os cans só foron acusados de 10 ataques.

Os cans que se converteron en salvaxes e non están controlados son habituais, pero tecnicamente resulta difícil distinguir se os ataques foron producidos por lobos ou cans. Con todo, se o obxectivo é conciliar adecuadamente a vida silvestre e a actuación dos gandeiros, é imprescindible que sexan capaces de facelo. Os investigadores demostraron que os métodos xenéticos son una ferramenta útil paira desenvolver este tipo de programas.

Durante o estudo realizado, recolléronse 136 excrementos que parecían lobos e, mediante métodos xenéticos de identificación persoal, comprobouse que existía una separación entre excrementos de lobos ou cans. De todos os recolleitos, 86 foron capaces de identificar ao animal de orixe: 31 eran de lobos, 2 de azereta e 53 de cans.

A crenza de que as ovellas sofren ataques de lobos provoca conflitos entre campesiños, xestores e axencias e grupos a favor da conservación dos lobos (Foto: Alfonso Benayas).

Ao analizar os restos de presa que se atopaban nos excrementos de lobos e cans, comprobouse que cada excremento tiña restos dunha soa presa. Pois de 30 excrementos de lobo, 22 atoparon restos de presas salvaxes: dezasete de corzos, tres de xabarís, uno de azkones e outro de lebres. Outros oito excrementos de lobo contiñan restos de gando; catro de cabalos, tres de vacas e un de ovino.

Nas deyecciones dos cans identificáronse 39 presas. Delas, 14 (36%) tiñan restos de ovellas e sete (18%) posuían restos de cabalos ou vacas. Así, as reses ocuparon o 54% dos depredadores identificados nas deyecciones dos cans.

Á vista destes resultados, Echegaray sostén que a Deputación debería cuestionar si é "correcto" seguir acusando os lobos da maioría dos ataques, o que debería servir paira "deseñar adecuadamente os programas preventivos e retributivos" e minimizar o conflito entre os depredadores naturais e a sociedade.

Publicado en 7K.