Antxon Alberdi: "Coa interferometría podemos observar o detalle máis minucioso dos obxectos astronómicos"
Antxon Alberdi: "Coa interferometría podemos observar o detalle máis minucioso dos obxectos astronómicos"
A astrofísica investiga a física do universo. No Instituto Andaluz de Astrofísica investigamos practicamente todos os campos da astrofísica: Realizamos investigacións próximas ao sol e ao sistema solar, así como investigacións sobre galaxias afastadas, entre outras. Ademais, participamos en varias misións espaciais. E é que, nalgúns casos, as observacións realízanse no espazo paira resolver dúbidas sobre a astrofísica.
Eu precisamente traballo no campo da radioastronomía. "Que é a radioastronomía?" poida que máis dun pregunte. Todos os obxectos astronómicos emiten radiación e nós, no ámbito da astrofísica, tratamos de recollela e interpretala fisicamente. En radioastronomía recibimos a radiación emitida polos obxectos astronómicos ao longo das lonxitudes de onda das ondas de radio.
A radioastronomía ten a vantaxe de compararse con outras ramas da astrofísica: a radioastronomía permite a miúdo realizar observacións interferométricas. Cando os astrónomos observamos un obxecto astronómico en calquera lonxitude de onda, en xeral temos dous obxectivos. Por unha banda, buscamos a mellor sensibilidade posible, é dicir, a detección de obxectos cada vez máis vulnerables. Doutra banda, buscamos a mellor resolución, é dicir, a capacidade de detectar detalles. Convennos coñecer a estrutura interna dos obxectos e coñecer o detalle máis pequeno. Todo iso coa axuda da interferometría.
Efectivamente. Por exemplo, se observamos os núcleos centrais das galaxias na lonxitude de onda óptica, só se distingue un conxunto de once puntos. En canto á radioastronomía, como mencionei anteriormente, a principal vantaxe é que podemos aproveitar a interferometría. Que significa isto? Colocando un telescopio en San Sebastián e outro en Los Ángeles, podemos observar o mesmo obxecto astronómico á vez e, ademais, podemos construír un telescopio incrible, como a distancia entre San Sebastián e Los Ángeles. Sería aproximadamente un telescopio do tamaño do diámetro da Terra.
Mellora co tamaño a resolución dun telescopio ou a capacidade de detectar detalles. É dicir, a maior telescopio, mellor resolución. Por tanto, podemos aproveitar esta vantaxe nas lonxitudes de onda das ondas de radio. Coa axuda de varios telescopios podemos recoller o sinal ou as radiacións simultaneamente en diferentes puntos da superficie terrestre, combinándoas posteriormente e obtendo o efecto dun telescopio de dimensións espectaculares (un telescopio de 10.000 km de diámetro). Así, utilizando a interferometría en ondas de radio, recóllense detalladamente os obxectos astronómicos.
Utilízase na investigación de once obxectos astronómicos e, principalmente, cando se necesitan ferramentas astronómicas de alta definición. Esta alta definición é a que ofrece a interferometría. Por exemplo, pódese utilizar paira coñecer o núcleo central ou o corazón das galaxias. É o núcleo central onde se xera a enerxía. Esta zona obsérvase como un único punto noutras lonxitudes de onda distintas das ondas de radio. Segundo as observacións realizadas coa axuda da interferometría, estes obxectos teñen un núcleo e un grupo de partículas na súa estrutura. A súa estrutura é similar á que permite un avión.
Tamén realizamos estudos de supernova con interferometría. A supernova coñécese desde a antigüidade, pero si obsérvase nun telescopio normal, só ven pequenos puntos de luz brillantes. En canto á radiointerferometría, obsérvase una estrutura similar á dun donut. As primeiras observacións desta estrutura teórica foron posibles grazas á interferometría.
Varias medidas realizadas grazas á interferometría demostraron que no centro da nosa galaxia hai un obxecto. Definimos o tamaño e a masa deste obxecto, e habemos visto que é menor que a distancia Terra-Sol, chamada unidade astronómica. A masa, pola súa banda, é catro millóns de veces a masa do Sol.
Os núcleos das galaxias son as fontes básicas de enerxía. Creemos que no núcleo das galaxias hai un obxecto cunha masa enorme, e creemos que iso xera una cantidade de enerxía enorme. Este obxecto de enorme masa coñecémolo como un buraco negro. A súa masa é moi grande: Pode ser varios millóns ou mil millóns máis que a masa do Sol. Esta enorme masa sofre varios procesos gravitatorios e libéranse grandes cantidades de enerxía. Hai evidencias de que no centro da Vía Láctea hai un buraco negro. Este buraco denomínase SgrA*.
Non. Hai galaxias en constante formación e creación de estrelas. Estas galaxias denomínanse factorías ou fábricas de supernovas en linguaxe común (as estrelas de gran masa explotan ao final do seu ciclo de vida como supernovas). Actualmente estou a investigar este tipo de galaxias. Sabemos que nas galaxias existe un núcleo central cun hipotético buraco negro. Neste sentido, estamos a investigar estas factorías de supernovas. Queremos coñecer as causas da emisión de enerxía que se produce nelas. É dicir, queremos saber si é consecuencia da radiación que emite o buraco negro ou si é debido á formación de estrelas constantes. Coa axuda de técnicas interferométricas, queremos ver como uns procesos físicos ou outros inflúen no comportamento das galaxias.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian