}

Artikuluak

Izar-mota berri bat aurkitu dute, eta magnetarren jatorria izan daitekeela proposatu

Elhuyar aldizkaria

2023/08/21 HD 45166 izar bitarraren azken behaketatik abiatuta, eta ordenagailu bidez bi izarretako baten eboluzioa simulatuta, …
Biziaren jatorria argitzeko estrategia berri bat proposatu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/08/18 Bizitzaren jatorria ikertzeko bi estrategia nagusi erabili ohi dira: kimika prebiotikoa, eta biologia ebolutiboa. Orain, …
Diagnostiko klinikoetarako bakterio bat eraldatu dute, elementu metalikoak gehituta

Elhuyar aldizkaria

2023/08/17 Magnetospirillum gryphiswaldense bakterioa ezaguna da magnetita-kristalak sintetizatzen dituelako, eta, hala, iparrorratz gisa jarduten duelako. Ezaugarri …
Hondakin plastikoetatik abiatuta xaboia egiteko metodoa garatu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/08/16 Virginia Tech unibertsitatean (AEB) metodo bat garatu dute surfaktanteak lortzeko, hondakin plastiko jakin batzuetatik abiatuta. …
Neandertalen arrastoak aurkitu dituzte San Adriango kobazuloan

Elhuyar aldizkaria

2023/08/11 Aranzadi Zientzia Elkarteak aurkikuntza esanguratsua egin du San Adriango kobako aurtengo indusketan, gizaki modernoa azaldu …
Balioen krisi bat dago ingurumen-larrialdiaren oinarrian

Elhuyar aldizkaria

2023/08/09 Egungo gizakiak naturaren balioak gutxietsi egiten ditu, Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera. Naturaren inguruko …
Itsasoaren kolorea aldatzen ari da, klima-aldaketaren eraginez

Elhuyar aldizkaria

2023/07/12 Itsasoaren kolorea aldatu egin da azken 20 urteetan. Klima-aldaketaren eraginez itsas azaleko ekosistemetan gertatzen ari …
Genetikak eta birusek diabetesean nola eragiten duten ulertzeko aurrerapauso bat

Elhuyar aldizkaria

2023/07/10 I motako diabetesa izateko joera genetikoarekin lotuta dagoen RNA ez-kodetzaile luze bat karakterizatu dute Biocruceseko, …
Kobre Aroan Iberian gizarte-estatus handiena zuena emakumezkoa zen

Elhuyar aldizkaria

2023/07/06 Kobre Aroan Iberian ezagutzen den gizarte-estatus handiena zuen pertsona emakumezkoa zen, orain arte uste zenaren …
Grabitazio-uhin indartsuenen seinalea detektatu dute pultsarren bidez

Elhuyar aldizkaria

2023/07/04 Lehen aldiz, maiztasun txikiko grabitazio-uhinen ebidentzia jaso dute, pultsarretan duten eraginaren bitartez. Einsteinek 1916an iragarri …
Gizakiak hegazti-gripetik babesten dituen gene bat identifikatu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/07/03 Hegazti-gripearen andui gehienak blokeatzeko gai den gene bat identifikatu dute gizakien  goiko nahiz beheko arnasbideetan. …
Emakumeek ere ehizatzen zuten gizarte ehiztari-biltzaileetan

Elhuyar aldizkaria

2023/06/30 Mundu osoko 63 talde ehiztari-biltzaileren azken ehun urteko datuak aztertuta, ondorioztatu dute emakumeek ere ehizatzen …
Esne Bidearen barrutik igorritako neutrinoak detektatu ditu IceCubek

Elhuyar aldizkaria

2023/06/29 Esne Bidearen barruan energia handiko neutrino-emisioa dagoela baieztatu dute IceCube neutrinoen behatokiko datuek —izotz antartikoaren …
Zahartzean Y kromosoma galtzeak minbizia oldarkorragoa izatea dakar

Elhuyar aldizkaria

2023/06/29 Zahartu ahala, gizakietan, zelula batzuek Y kromosoma (biologikoki arrak egiten dituena) galtzen dute. Galera horren …
Diabetes-kasuak bikoiztu egingo dira hiru hamarkadatan

Elhuyar aldizkaria

2023/06/28 2050erako, munduan 1.300 milioi diabetes-kasu baino gehiago izango dira, 2021ean erregistratutako kopuruaren bikoitza baino gehiago, …