Gatza vs izotza

Negua iristean, tenperatura jaitsi egiten da. Tenperatura hori 0 ºC ingururaino jaisten bada, orduan elurra edota izotza ager daitezke, hori baita, ur puruaren izozte-tenperatua itsas mailan: zero gradu.

Baina zera gertatzen da: ura hoztu ahala, ur-molekulek ordenatu eta txukun-txukun paketatzeko joera dute. Zero graduan molekulak erabat ordenatuta eta paketatuta daude, eta horregatik ezin dira mugitu ere egin; ura solidotu egiten da; izoztu.

Gatza gehitzean, gatzaren molekulak uraren molekulen artean sartzen dira, eta bien arteko nahastea sortu. Ur gazi horren izozte-tenperatura ur hutsarena baino baxuagoa denez, likido-egoeran geratzen da, eta ez da izozten. Edo izoztuta zegoen ura urtu egiten da, gatza gehituta izotz gazi bilakatzen delako.

Gainera, zenbat eta gatz gehiago izan urak, orduan eta baxuagoa izango du izozte-puntua. Hori bai, -20 ºC-tik behera, ur gazia ere izoztu egiten da.

Oso jostagarria izan daiteke elurra eta izotza bera, baina baita gogaikarria ere gidarientzat eta oinezkoentzat. Haientzat gatza izaten da irtenbideetako bat.