Algas, herba mariña
Antonio Lasa leva 35 anos recollendo algas Gelidium. herba din os cazadores de algas. Traballa principalmente entre San Juan de Luz e Jaizkibel.
ANTONIO LASA; Recogedor de algas: A Alga chega como unha folla de árbore que crece no verán e logo no outono cae co vento. Pois ben, alí, igual-igual: no verán crece a herba, e logo, cando o mar empeora, cae esa herba, e en castelán algas mortas ou algas
mortas. Sempre vén despois do mal mar. Coide un pouco do seu traballo e cada mañá mira si está, e si está, ou cando se ten a impresión de que vai vir, avisan á xente para que traballe e veñen. Colocamos unhas redes e enchémolas, amarramos o cable e tiramos até un lugar, até o lugar de chegada do camión ou tractor. Cargamos o tractor, levámolo aos campos e abrímolo. Secouse alí. Non sempre se seca. Si chove durante quince días, podrece e entón non serve. E si non, séquese e faise fardo e véndese ao que máis paga.
A alga seca Gelidium leva ás fábricas produtoras de agar. Neste Hispano de Burgos, por exemplo, a pesar de estar lonxe do mar, non poden ocultar que traballan coa gargallada: o cheiro do mar é verdadeiramente penetrante. Do gelidium extraen agar-agar, unha gelatina, unha gelatina en po, de gran utilidade na industria alimentaria, e tamén nos laboratorios, para contornas de cultivo, por exemplo.
O proceso de extracción da gelatina que contén a alga realízase en quente. Para sacar un quilo de gelatina necesítanse entre cinco e dez quilos de algas, é dicir, o rendemento oscila entre o 10 e o 20%.
Fíltrase e se prensa a gelatina que se obtén para deshidratarla. O agar-agarre atópase ao final do proceso en forma seca e moída.
JAVIER FERNÁNDEZ; Hispanagar: Utilízase en procesos industriais, lácteos, doces, para facer a cuberta de donuts, etc. Pero, de face ao futuro, a aplicación máis importante é a relacionada coa determinación dos microorganismos: crecemento de bacterias, medios de cultivo nas placas Petri, etc. Do agar-agar tamén se extrae o agarosa, que se utiliza en bioloxía molecular. Pódese
percorrer un longo camiño a partir desta alga.
ANTONIO LASA; Recogedor de algas: Non o sei, sabemos pouco sobre o futuro. Só sabemos que cada ano sacan algo novo desta alga e temos a esperanza de seguir adiante.
Para o futuro da recollida de algas, ademais das novas aplicacións, tamén é importante a cantidade de algas recollidas. Ao parecer, non hai tantas algas como outrora, e hoxe en día chégase moito menos á costa.
ANTONIO LASA; Recogedor de algas: Á vez, a cousa está baixada. Á décima parte, aproximadamente. Poida que vinga despois, pero ultimamente, nos últimos anos, así está. Para facer un
quilo de algas secas, ten que mollarse de catro a cinco, e eu non se cantas se van a facer secas... vinte, unhas corenta toneladas, nos últimos anos. Antes chegamos a facer trescentas. Secos, eh? Pénsoo.
ANTONIO LASA; Recogedor de algas:Sabemos que desde Zumaia e até Galicia a calidade descende un pouco; entran outras algas malas e...
Para a recollida de algas é fundamental que a alga Gelidium chegue limpo á costa, con pouca impureza. Nalgúns lugares, con todo, chega mesturado con outras algas. Entre estas algas hai unha que hai que ter en conta, unha alga tropical invasora que se estendeu moito nos últimos anos. Na praia de Ondarreta de Donostia-San Sebastián, por exemplo, é un lugar destacado. Fai uns catro anos déronse conta da súa presenza.
JULIAN MARTINEZ; Insub: Démonos conta de que aparecera unha especie nova, unha especie vermella, moi parecida a unha autóctona. E sorprendeunos moito que o levásemos a identificar: era unha especie das zonas tropicais. É sorprendente que nunha
praia na que hai tanta xente, haxa tanta cantidade, que os expertos non advirtan antes da aparición desta alga.
No outono, na praia de Ondarreta, esta alga invasora Centroceras clavulatum, é tan abundante. En marea baixa, as rocas parecen estar pintadas de pinceis vermellos. Esta alga non está só en Ondarreta, por suposto, senón que crece en moitas zonas protexidas da costa vasca.
JULIAN MARTINEZ; Insub:Entre as especies exóticas recolleitas até agora na bibliografía, esta foi a que máis se estendeu na costa vasca, con grandes diferenzas. O desta
alga é un asunto relativamente novo, falamos de dez anos de intervalo, e iso, falando de ecosistemas, é un prazo moi curto. Iso si, o que está claro é que está a afectar á diversidade biolóxica da contorna.
As correntes e as ondas do mar provocan a confusión das dúas especies de algas, quedando enmarañadas e, en consecuencia, o Gelidium que se colleita nas zonas onde crece a alga invasora presenta unha maior impureza.
JULIAN MARTINEZ; Insub: A diferenza entre ambos é notable. Gelidium é un sesquipedale máis grande, con máis cornada... e Centroceras ten forma de bolitas de algodón.
O traballo do recolector de algas é de tempada. A recollida iníciase en setembro e finaliza en decembro.
ANTONIO LASA; Recogedor de algas: E sexa festa ou sábado, non hai hora. Traballamos coa marea, e o mar corre ás súas horas, e si ti non o colles, el lévallo de novo. Ese é o noso traballo, si.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian