Norteko ferrokarrilla

XXIX. denboraldiaren 39. saioa: Elhuyarko bi proiektu. Batetik, Bizilabe ezagutu dugu. Gazteek aisialdian zientziarekin kontaktuan egoteko aukera paregabe bat. Bost herritan, gasteek zientziako tailerrak, esperimentuak eta proiektu jarraituak egiteko aukera dute. Guk, Bizilabe gertutik ezagutzeko Saioa Aranbururekin hitz egin dugu, jardunaldi horiek gidatzen dituzten adituetako batekin. 2017an martxan jarritako proiektua da, eta dagoeneko ireki da hurrengo ikasturtean parte hartu nahi dutenentzako matrikulazio-epea. Bestetik, Elhuyar aldizkariaren ekaineko zenbakia argitaratu da, eta gainbegirada bat egin diogu Ana Galarraga kozuzendariarekin. Zenbaki honetan, gai nagusia adimen naturala da. 

Entzun saioa hemen 

XXIX. denboraldiaren 30. saioa. Litioaren arazoaz hitz egin dugu, bateriak egiteko ezin egokia, baina segurtasun arazoak ematen dituena. Eta ORAI adimen artifizialeko zentroko Igor Leturia eta Iñigo Morcillo ikertzaileen bisita izan dugu. Haien taldeak diktaketa-sistema bat garatu dute dibertsitate funtzionala duten gazteentzat, adimen artifiziala erabilita. Gazteek teklatua erabili ordez, ahoz diktatu dezakete testu bat ordenagailuak uler dezan. AskHezi du izena sistema berriak, eta euskararentyzat funtzionatzen du. Bukatzeko, ohi bezala, kuantikari begira jarri gara. Errealitatearen kontzeptuaz hitz egin dugu: ez al da existitzen neurtzen ez duguna? 

Entzun saioa hemen. 

XXIX. denboraldiaren 29. saioa. Energia ilunaren ikerketarekin hasi gara, DESI espektroskopioren azken emaitzak beste teknika batzuekin konbinatu dituztelako eta susmoa dago energia iluna ahultzen ari dela. 

Gai nagusia kriminalistika izan da. Josu Lopez Gazpio dibulgatzaileak azaldu digu zientziak nola argitu zuen zein izan zen Romanov familiaren patua, tsarren familiarena, iraultza errusiarraren hasieran. Gainera, balistikaz ere hitz egin digu. 

Eta gainera kuantikaz hitz egin dugu: zergatik sortu ziren bi mekanika kuantiko duela ehun urte? Ez al zen nahikoa bakarra izatea? Eta zein da onena? 

Entzun saioa hemen. 

XXIX. denboraldiaren 28. saioa: Eguzkiaren ikerketa eta Elhuyar aldizkaria. 

Entzun saioa hemen. 

XXIX. denboraldiaren 26. saioa: Erdi Aroko idazkeraren ondarea eta BRTAren eskutik, zentro teknologikoen papera gaur. 

Entzun saioa hemen.