Plan de Investigación Científica e Desenvolvemento Tecnolóxico e Innovación 2000-2003
Plan de Investigación Científica e Desenvolvemento Tecnolóxico e Innovación 2000-2003
Que é, en definitiva, o Plan Nacional de Investigación Científica e Desenvolvemento Tecnolóxico e Innovación (2000-2003) que se aprobará leste mesmo mes? Que novidades ten este Plan respecto dos anteriores?

A principal novidade do Plan é que non se trata unicamente dun plan de investigación científica, senón dun Plan de Investigación Científica e de Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica (en lugar dun plan de I+D, é un plan de I+D+i). É dicir, o Plan aposta decididamente pola participación das empresas e a xeración de coñecementos científicos e tecnolóxicos que acheguen solucións ás necesidades das empresas, co fin de que o diñeiro destinado á investigación e ao desenvolvemento tecnolóxico (I+D) redunde nunha mellora social e económica. Esta é a primeira gran novidade. En segundo lugar, cabe destacar que pon nunha soa dirección todos os recursos da Administración do Estado. Antes existía un Plan Nacional, pero estaba limitado ao sector público, universidades e institucións públicas de investigación. O actual Plan abarca todas as actuacións de todos os Ministerios e de todos os implicados no proceso de innovación: empresas, universidades, centros tecnolóxicos, consultoría, usuarios, etc.
Participaron as administracións autonómicas na elaboración do Plan?
As Comunidades Autónomas xogan un papel decisivo no armazón institucional. A Comisión Interministerial de Ciencia e Tecnoloxía (CICYT) conta co apoio de diversas comisións especiais. Un deles é o Consello Xeral de Ciencia e Tecnoloxía, unidade de colaboración entre o Estado e as Comunidades Autónomas. Todos os informes e borradores presentados pola Administración do Estado foron debatidos neste Consello Xeral, no que se traballou o consenso sobre os obxectivos, estrutura e medios do novo Plan. Este acordo será ratificado nos convenios de colaboración que se subscriban entre o Estado e as Comunidades Autónomas.
Que recursos económicos terá o Plan?
O orzamento do próximo ano prevé destinar 507.000 millóns de pesetas a investigación e desenvolvemento e innovación tecnolóxica. Ademais, comprométese a que nos próximos anos o apartado correspondente a I+D+i nos orzamentos do Estado creza 2 ou 3 puntos por encima do crecemento xeral dos orzamentos xerais do Estado. Isto significa que ten prioridade sobre o resto de partidas orzamentarias.
Existe no Plan algunha iniciativa ou medida encamiñada a aumentar a colaboración entre a investigación empresarial e a universitaria paira pór na mesma dirección ambos os tipos de investigación?
Si. Neste Plan, en primeiro lugar, tratouse de priorizar e orientar as actuacións de I+D cara a obxectivos socioeconómicos concretos, é dicir, priorizouse o financiamento da investigación en temas científicos, científico-tecnolóxicos e sectores. Esta priorización permitirá orientar mellor as actuacións públicas cara aos problemas económicos e sociais da nosa sociedade. Ademais, incluiranse ferramentas que faciliten a colaboración. Por exemplo, os chamados convenios de colaboración. Nelas concederanse subvencións conxuntas a grupos e grupos empresariais de universidades e organismos públicos de investigación paira a realización de proxectos en colaboración.
Até agora isto era imposible, xa que as universidades e organismos públicos de investigación debían dirixirse ao Ministerio de Educación e Ciencia, ou ao Ministerio de Cultura, e as empresas, segundo a materia, ao Ministerio de Industria, ao de Agricultura ou ao de Promoción. E era moi difícil sincronizar diferentes axudas paira diferentes destinatarios.
Agora, neste novo tipo de proxectos, existirá una única entidade receptora da solicitude de axuda que variará en función do tema, e non do solicitante. Por exemplo, en proxectos sobre tecnoloxías industriais, o Ministerio de Industria apoiará a empresas e grupos universitarios que realicen proxectos conxuntos. Desta maneira quérese lograr una mellor integración entre o mundo da ciencia e o mundo da tecnoloxía.
Nos obxectivos do Plan prevese incrementar anualmente a porcentaxe de produto interior bruto (PIB) destinado a I+D nun 0,1%, alcanzando no ano 2000 o 1% no ano 2003 o 1,3%. Tendo en conta que a porcentaxe medio dos países que actualmente integran a Unión Europea é do 2%, non é un obxectivo relativamente modesto?

En primeiro lugar, cabe destacar que este esforzo non é exclusivo da Administración. Pola contra, o gasto en I+D é a suma do que fai a Administración e o que fan as empresas. Xunto co esforzo da administración, é necesario que as empresas tamén o fagan. Paira iso, establecemos incentivos fiscais moi favorables paira incentivar a participación das empresas no financiamento da I+D.
Alguén podería pensar que o obxectivo é modesto, pero hai que ter en conta que este gasto se debe ao incremento do produto interior bruto. España está a crecer moito, o PIB está a crecer en torno ao 5%. Por tanto, está a exporse una subida moi forte en valores absolutos. En canto ao diñeiro público que se está utilizando en I+D, obsérvase que desde 1996 está a incrementarse entre un 30% e un 40%. Así que temos que ter os pés no chan. Ademais, un crecemento desigual supón una excelente orientación dos recursos. O plan é ambicioso, tendo en conta que na Unión Europea non existen outros países que incrementen anualmente o gasto en I+D nun 0,1% do PIB. Aos poucos queremos chegar á altura dos nosos socios europeos. O obxectivo é alcanzar a media europea en 2010, o que supón cerca do 2% do produto interior bruto de I+D.
Nos plans de I+D até agora os recursos económicos destinábanse á obtención de instrumentación, non a sufragar os gastos dos investigadores. As axudas estatais estaban dirixidas a institucións de investigación e universidades públicas, é dicir, a lugares nos que se atopan os investigadores funcionarios. Cambiará o novo Plan? Poderán os centros de investigación privados, como os centros tecnolóxicos, ademais da axuda paira a adquisición de equipos, acceder a axudas paira o pago de salarios de investigadores?
O anterior Plan Nacional de I+D estaba limitado á contorna pública. Xestionado polo Ministerio de Educación e Ciencia, e posteriormente polo de Cultura, estaba dirixido a universidades e organismos públicos de investigación. Pero este Plan estaba composto por plans e iniciativas doutros ministerios. Por exemplo, un plan do Ministerio de Industria subvencionaba a empresas, centros tecnolóxicos ou usuarios que traballaban en I+D. Por tanto, concedíanse axudas paira sufragar os gastos de persoal das entidades privadas, pero sempre que os gastos de persoal atopábanse en proxectos concretos, é dicir, non se trataba dun financiamento básico destinada a todo tipo de actividades. O novo Plan Nacional recolle esta visión. De feito, dado que o Plan contempla a todos os axentes, non se limita ao financiamento dos investigadores dos organismos públicos de investigación a través dos seus orzamentos, senón que tamén financiará os gastos de persoal investigador, tecnólogo e demais persoal dedicado á I+D nas empresas a través de proxectos. Por tanto, as empresas dedicadas á I+D poderán optar a subvencións en función dos proxectos.
Ademais, hai outro aspecto importante: Reducións fiscais por esforzos en actividades de I+D. Neste ámbito preparáronse incentivos fiscais moi atractivos paira as empresas, que alcanzan o 60% de redución fiscal das sociedades.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian