Ao final do cretácico aclárase como eran os océanos
2025/09/11 Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria
Un equipo internacional de investigadores, coa participación dos micropaleontólogos da UPV/EHU, demostrou que nos últimos millóns de anos do Cretácico reorganizáronse os continentes, o que modificou os patróns de salinidade e temperatura, así como as conexións entre os océanos. Segundo os científicos, esta situación ten, ademais, algunhas similitudes coa actual. De feito, o xeo de Groenlandia e o Ártico estase derritiendo, o que provoca unha corrente de auga doce que pode afectar á corrente do Atlántico Norte, que condiciona o clima europeo.
A investigación puxo de manifesto que, a finais do Cretácico, o Ártico comezou a recibir importantes descargas de auga doce procedentes dos ríos. Ao mesmo tempo, o paso marítimo centroamericano pechouse progresivamente, o que debilitou a conexión entre o Atlántico e o Pacífico. O Océano Ártico só comunicábase a través do estreito de Groenlandia–Noruega co resto dos océanos. Como consecuencia de todo iso, a circulación global dos océanos cambiou e as augas menos salgadas quedaron sobre masas de auga máis densas, sen confundirse. É dicir, produciuse a estratificación vertical dos océanos. O proceso foi especialmente acusado no Ártico, no Atlántico Norte, e no antigo Tetis (hoxe mar Mediterráneo).
Os investigadores explicaron que a salinidade e a temperatura do mar son factores determinantes para a vida no mar: determinan a abundancia de fitoplancto e zooplancton e regulan o intercambio de osíxeno e dióxido de carbono entre o océano e a atmosfera. Segundo o estudo, se fai 66 millóns de anos o asteroide Chicxulub non impactase na península de Iucatán (México), esta tendencia puidese causar unha grave crise ambiental debido á falta de osíxeno nas augas profundas dos océanos.
Para chegar a estas conclusións, o equipo intermareal utilizou modelos climáticos avanzados xunto con análises micropaleontológicos e xeoquímicos. En concreto, analizáronse microfósiles dos foraminíferos planctónicos (protozoos de zooplancton) e dinoflagelados (algas de fitoplancto) procedentes das seccións estratigráficas e perforacións en charcos de Groenlandia, Noruega, Mar de Barents, Atlántico, Mediterráneo e Caribe.
Estes restos microscópicos han permitido reconstruír con gran precisión os cambios de salinidade, temperatura e oxigenación dos mares do Maastrichti (última etapa do Cretáceo). Esta época sitúase entre os 72 e os 66 millóns de anos.
A investigación, publicada en aberto na revista Nature Communications, advirte de que entender a procura naquela época axuda a entender o que está a suceder agora.
Gai honi buruzko eduki gehiago
Elhuyarrek garatutako teknologia
