}

Niels Bohr

1993/10/01 Azkune Mendia, Iñaki - Elhuyar Fundazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria

Este prestixioso físico danés naceu en Copenhague o 7 de outubro de 1885. O seu pai era profesor de fisiología. Niels cursou os seus estudos na Universidade de Copenhague, onde realizou a súa tese doutoral en 1911. Posteriormente, tras obter a bolsa da fundación Carlsberg, puido completar os seus estudos no estranxeiro. Foi a Cambridge a traballar no laboratorio de Rutherford. En 1916 regresa á Universidade de Copenhague como profesor de física.

Rutherford desenvolveu o modelo do átomo con núcleo, é dicir, o átomo tiña un núcleo pequeno e compacto no seu centro e viraba ao redor dos electróns. Estando en Cambridge, a Bohr ocorréuselle combinar a estrutura interna do átomo coa teoría cuántica de Planck. Pareceulle que podía explicarse mellor como absorbían e emitían a enerxía radiante. Estas carpintarías e emisións eran moi importantes na espectroscopia. A localización das liñas que aparecían na espectroscopía das diferentes sustancias mediuse até entón, pero non se preocupou de explicar por que cada liña estaba nun determinado lugar.

Bohr estudou primeiro o átomo de hidróxeno porque era o máis fácil. En 1913 tiña preparado o esquema. Segundo el, os electróns do átomo de hidróxeno non emitían radiacións por oscilación interna do átomo, senón que se desprazaban de órbita achegándose ao núcleo. Doutra banda, cando o electrón absorbía a enerxía, trasladábase a unha órbita que se afastaba do núcleo. A radiación electromagnética, por tanto, orixinábase cando as fraccións atómicas cambiaban de nivel enerxético, tendo cada órbita una cantidade determinada de enerxía. Ao pasar dunha órbita a outra, o electrón absorbía ou emitía una cantidade determinada de enerxía (un cantos).

O modelo paira o átomo de hidróxeno de Bohr non era suficientemente complexo paira explicar a posición das liñas do espectro. Sommerfeld considerou logo órbitas elípticas e tamén órbitas que formaban ángulos diferentes.

O modelo atómico de Niels Bohr permitiu, con todo, que os datos espectroscópicos fosen utilizados paira estudar a estrutura do átomo, polo que en 1922 foi galardoado co Premio Nobel.

Bohr non desenvolveu modelos paira átomos máis complexos que o hidróxeno, pero sinalou que cando eran varios electróns debían estar a formar “capas”.

En 1939 Bohr asistiu a unha conferencia en Estados Unidos onde anunciou a noticia de que, seguindo a idea de Hahn, Lise Meitner era capaz de dar una noticia: que bombardear o uranio con neutróns podía fisionarlo. Bohr previu que era 235 o uranio o que podía fisializarse.

Bohr regresou a Dinamarca e en 1940 foi invadida polas tropas de Hitler. En 1943 logrou fuxir a Inglaterra e de alí trasladouse a Estados Unidos. Até 1945 preparou a bomba atómica dos Alamos. Pero logo tentou utilizar a enerxía atómica non paira a guerra, senón paira a paz. En 1957 recibe o premio “Átomos de Paz”.

Faleceu en Copenhague o 18 de novembro de 1962.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia