Mario Molina: "O premio Nobel permitiume influír nas políticas públicas"
Mario Molina: "O premio Nobel permitiume influír nas políticas públicas"
Pois por unha banda, é unha honra e considérome moi recoñecido por recibir este premio, séntome recoñecido. Doutra banda, vexo a necesidade de concienciar á sociedade dalgúns problemas que temos. Por tanto, debo contribuír, na medida do posible, a difundir estes problemas e as súas solucións. Grazas ao premio Nobel hei tido relación con funcionarios importantes de diferentes gobernos e influín nas políticas públicas… este aspecto é moi positivo.
O negativo pode ser que non podo facer de todo, que teño que limitar a miña actividade. É moi atractivo tentar facer de todo, pero non teño tempo suficiente. Ademais, ás veces a xente cre que se de todo, que son experta en todos os problemas e teño que explicar que non é así.
O compañeiro Jim Lovelock realizou varias medicións e observou que os CFCs estaban a acumularse na atmosfera en cantidades medibles destes gases que non se producían de forma natural. Eran moi estables e podían medirse na atmosfera de todo o planeta. Ante esta situación, o meu compañeiro Sherry Rowland e eu expuxéronnos una pregunta: que poderiamos facer paira eliminar estes compostos da atmosfera? Aínda que eran moi estables, non podiamos deixalos paira sempre na atmosfera. Sospeitabamos que, aínda que non directamente, a acumulación de CFCs na atmosfera afectaba o buraco da capa de ozono.
Cando comezamos a iso descubrimos o impacto destes produtos na estratosfera. Ademais, agora sabemos que estes gases absorben a luz infravermella, é dicir, son gases de efecto invernadoiro e teñen influencia no cambio climático.
O primeiro obstáculo a superar foi o de comunicar o problema á sociedade. Nos primeiros intentos a sociedade non mostrou ningún interese, xa que os medios de comunicación nunca se preocuparon da capa de ozono, os raios ultravioleta ou os CFCs. Todas elas son cousas invisibles, polo que era un tema esotérico. Aos poucos, conseguimos chamar a atención dos medios de comunicación. Representantes de varios gobernos, sobre todo en Estados Unidos, cuestionaron en parte a conveniencia de utilizar estes compostos como propelentes dos envases aerosois. Ese foi o primeiro paso que deron, prohibir o uso de CFCs en envases de aerosois en Estados Unidos e Canadá.
Con todo, os envases de aerosois non eran suficientes paira solucionar o problema. Polo menos pasaron dez anos sen que se notase un movemento significativo. Durante este tempo, os científicos internacionais colaboramos de forma continua.
Despois deste traballo, realizamos un segundo intento paira celebrar un acordo internacional. Os pioneiros foron Estados Unidos, que non mostrou interese nos primeiros anos. Cando viron claro o problema, é dicir, cando viron que a capa de ozono estaba a desaparecer moi rápido, vimos un cambio de actitude importante. Europa, Estados Unidos, Xapón… en definitiva, todos os países desenvolvidos puxéronse de acordo e comezaron a solucionar o problema.
O seguinte obstáculo foi adiviñar como integrar aos países en desenvolvemento neste acordo. O problema era que estes países temían que o seu desenvolvemento se retardase coa adopción de medidas acordadas. Finalmente aceptouse o proposto, por unha banda, pola necesidade de protexer a Terra e por outro, pola transferencia de diñeiro, é dicir, eses países recibiron una subvención paira adaptarse a este cambio.
Mencioneino porque é moi importante tamén en materia de cambio climático, algo así temos que facer si queremos solucionar o problema que temos agora.
Até o ano anterior, todos os esforzos realizados fallaron, dando moi poucos pasos á marxe do protocolo de Kioto. Europa, Canadá e Xapón apostaron polo protocolo de Kioto, pero Estados Unidos e os países en desenvolvemento non. Hai que dicir que no primeiro paso do Protocolo de Kioto non se dicía que os países en desenvolvemento debían facer nada especial. Así o deseñaron, xa que o obxectivo era que os países desenvolvidos presentasen superioridade e anticipásense. Estados Unidos non quixo facelo.
Con todo, este ano produciuse un cambio importante, acumulando as evidencias científicas e as investigacións económicas. Todas elas indican que existen solucións que son posibles e que a súa adopción será moito máis efectiva, xa que a adopción destas medidas é máis barata que o pago do que deberemos pagar paira reparar os danos.
O avance deste ano, con todo, foi o primeiro paso que deron, pódese dicir que estamos nunha fase inicial. Europa segue sendo pioneira, pero eu creo que en Estados Unidos están a facerse xestos moi positivos. É posible que nuns anos Estados Unidos sexa o líder na resolución do problema.
Eu creo que é positivo. Até agora moita xente non se decatou do problema e hoxe en día, en moitos países en desenvolvemento, non hai conciencia, temos que traballar máis paira concienciarnos.
A verdade é que os medios de comunicación teñen a responsabilidade de informar correctamente, eles teñen que saber como comunicar o problema. Non deben representarse como una catástrofe ou unha apocalipse, como un problema sen solución. No seu lugar, deben indicar que os problemas se poden solucionar.
Con todo, tamén deben dar a coñecer as súas posibles consecuencias. Non poden ocultar o problema. Pero hai que evitar expresións desproporcionadas. Os científicos son moi moderados, sempre falaron de probabilidades.
Os científicos non dixeron sen dúbida que o ser humano provocou estes cambios. Con todo, a oposición dalgúns científicos non me parece una mentalidade sensata, non teriamos que entrar nese perigo. Quen hoxe en día así o pensan non recompilaron suficiente información.
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian