Replantación de chans contaminados

2000/09/01 Becerril, Jose Maria | Duñabeitia, Miren Karmele | Salcedo Larralde, Isabel Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Ekologia
• Ingurumena

Un dos maiores problemas ambientais de M undu e, especialmente, do País Vasco, é o elevado volume de terras contaminadas, consecuencia da actividade industrial desorganizada das últimas décadas. Os contaminantes do chan poden dividirse en dous grupos principais: orgánicos (lindane, hidrocarburos, etc.) e metais como chumbo, cadmio ou mercurio.

A contaminación por metais, en xeral, está relacionada coa actividade mineira, a metalurgia, as instalacións de incineración, etc. e atópanse en vertedoiros incontrolados. Un claro exemplo deste problema foi o ocorrido en Aznarcollar, cerca do parque nacional de Do–ana, pero os problemas existentes en Euskal Herria non son menores.

A diferenza dos contaminantes orgánicos, os metais pesados non poden degradarse, polo que as estratexias a desenvolver paira o seu control son a inmovilización permanente ou a exclusión selectiva e acumulación. Debido ás dificultades que expón a degradación, as tecnoloxías de recuperación destes chans son escasas, pouco eficientes, difíciles e custosas.

Recentemente empezáronse a utilizar outras alternativas, entre elas a fitorremediación. Esta técnica baséase na utilización de plantas paira eliminar ou reducir os metais ou outros contaminantes. Desta forma, as plantas absorben os metais e ao acumulalos descende o chan. A continuación recóllese a colleita das plantas e procédese á súa depuración como residuo contaminante. Con todo, estas técnicas tamén presentan algúns problemas.

A maioría das plantas do mundo teñen as súas raíces (95%) en simbioses con microorganismos do chan (micorrización con fungos ou bacterias), favorecendo o seu crecemento extrespinal. No caso da micorrización, as plantas presentan vantaxes como o aumento do recurso alimentario, a prevención da seca e os patógenos e a resistencia a altas concentracións de metais pesados no chan. Por tanto, a presenza destes microorganismos permite ás plantas adaptarse ás condicións especiais do chan, pola contra sería imposible sobrevivir.

Así, o equipo de Bioloxía Vexetal e Ecoloxía deseñou este proxecto cos seguintes obxectivos principais:

1- Selección de microorganismos simbiontes (fungos, bacterias) susceptibles de conter metais pesados

2.- Obtención de plantas micorrizadas con microorganismos sustentables

3- Replantación de chans contaminados con plantas micorrizadas obtidas

Na actualidade, tras a selección de microorganismos e a micorrización, seleccionáronse varias parcelas nalgúns vertedoiros e colocáronse plantas micorrizadas. Os obxectivos son evitar co tempo a erosión debida ás plantas e eliminar progresivamente os contaminantes do chan a través dos movementos de contaminantes. Como xa se dixo, estes obxectivos valoraranse a medio prazo.