A última palabra de Lovelock. O pai da hipótese Gaia xera debate

2004/06/20 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Ingurumena
• Energia

Debemos deixar de emitir dióxido de carbono paira combater o efecto invernadoiro.

Esta filosofía non se correspondía coa europea. O europeo apropiouse da terra. De feito, cando ambas as culturas, europea e india, atopáronse, a propiedade da zona foi un dos principais problemas de entendemento. O home branco puña barreiras nos terreos e facíaas súas. Logo era o dono da zona na que escribía en papel, e a partir de entón outros seres humanos debían respectar ese disparate. Todos: tanto os brancos como os indios. O absurdo dos europeos gañou a batalla entre as filosofías.

O punto de vista indio, o punto de vista perdedor, era intelixente. A Terra está aí e o home vive nela, é máis, forma parte dela.

Antes de avanzar, lector, polo si ou polo non, deberemos lembrar que ti e eu somos un fervente seguidor do absurdo; que queremos paira nós a terra que é nosa, e que estamos a favor de ser así, aínda que ás veces reivindicamos a nivel teórico a filosofía dos indios.

Na sociedade occidental non somos os primeiros en promulgar esta teoría. Por exemplo, Platón escribiu que o planeta Terra podía ser un ser vivo. Pero non se pode dicir que esta idea teña moito éxito. Si, estendeuse na sociedade occidental, pero como un concepto moi teórico. En definitiva, nunha sociedade baseada na propiedade privada dificilmente avanzará una idea deste tipo.

James Lovelock, creador de Gaia.

A consideración da terra como un ser vivo desde o punto de vista ecolóxico. Supón una reflexión ecolóxica tanto sobre a relación coa biosfera, con todos os seres vivos, como coa atmosfera. Esta conciencia ecolóxica desenvolveuse a partir da década de 1960, ano no que James Lovelock estaba a estudar a relación entre os planetas e a vida. Lovelock estaba a analizar a suposta vida de Marte paira a NASA, pero as súas reflexións empezaron a aplicarse no caso da Terra.

A atmosfera terrestre é moi especial, sobre todo en comparación co planeta circundante. E é que esta atmosfera, como aprendemos na ikastola, está composta principalmente por nitróxeno e osíxeno. Obviamente, esta composición química é o resultado da vida, é dicir, temos o osíxeno no aire porque a Terra está viva, e analizando a atmosfera, uno dos vindos do espazo pode saber que a Terra está viva. Todo isto tíñao claro Lovelock, mesmo pensaba que se a vida desaparecese cambiaría a composición da atmosfera, non o sería. Por exemplo, o osíxeno oxidaría a Terra e desaparecería do aire.

Con todo, existen outros gases na atmosfera terrestre en proporcións moi pequenas. Uno deles é o dióxido de carbono. O dióxido de carbono é moi abundante na atmosfera dos planetas que o rodean; a densa atmosfera de Venus e a fina atmosfera de Marte están formadas por dióxido de carbono. Na Terra hai moi pouca cantidade de dióxido de carbono na atmosfera, pero a actividade humana está a provocar un aumento deste gas.

Fixémola dona da Terra, habémola fraccionado paira dicir que é nosa.

Na actualidade está asumido o aumento do dióxido de carbono, o efecto invernadoiro e o quecemento do planeta. A Terra non é a única, en Venus o efecto invernadoiro é enorme e a pel está a 464 graos de media. Non hai dúbida de que a probabilidade de vivir alí é moi pequena.

Evidentemente, a Terra non chegará a esta situación, entre outras cousas porque non chegará a ter una atmosfera tan intensa como Venus. Con todo, o aumento da concentración de dióxido de carbono é un problema grave. Lovelock decatouse diso e así llo dixo ao presidente Margareth Thatcher, nunha época na que había pouca xente que se preocupaba por este problema.

A principal achega de Lovelock foi recoller esta teoría que considera a Terra como un ser vivo e desenvolvela desde o punto de vista dun estudo científico. O tema chamouse hipótese. O tema lanzou a hipótese cara a 1980 e desde entón converteuse nun clásico en ecoloxía.

Agora, Lovelock ten 84 anos e considerámolo un científico de prestixio. Non hai dúbida. Por iso sorprendeu a moita xente co artigo que publicou hai dúas semanas en The Independent.

Funciona correctamente Lovelock? A enerxía nuclear é a única alternativa?

Neste artigo, o lendario James Lovelock, modelo ecoloxista, defendeu a enerxía nuclear. Sorprendeu a ecoloxistas, científicos e outros expertos. En calquera caso, hai que dicir que non son ideaciones tolas dun ancián, senón una cousa ben pensada. Lovelock considera que a enerxía nuclear é a única opción paira combater rapidamente o efecto invernadoiro. A razón é moi sinxela: a enerxía nuclear non xera emisións de dióxido de carbono.

Non hai outra alternativa? Nin un? Greenpeace e outros grupos ecoloxistas responden con rapidez. Eles apostan polas enerxías renovables como a mellor solución paira empezar a reparar o quecemento do planeta. Con todo, na actualidade, as enerxías renovables non proporcionan a enerxía suficiente paira abastecer a todos nós. Un problema complexo, non?

Publicado en 7K.