Laplace, Pierre Simon

1995/08/02 Azkune Mendia, Iñaki - Elhuyar Fundazioa | Kaltzada, Pili - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

• Biografiak

(1749-1827)

Astrónomo, matemático e físico francés naceu en Beaumont en Auxe en 1749. Era una familia humilde, pero coa axuda dos seus veciños puido ir á escola e formarse en matemáticas. Inmediatamente destacou e aos 18 anos trasladouse a París. d'Albert solicitou a axuda do matemático, pero este negouse. Laplace non cedeu e enviou a d'Alembert un ensaio sobre mecánica. Esta obra de gran calidade foi impulsada por d'Alembert como cátedra de matemáticas. Ademais, o patrocinador de Laplace conseguiu nomear profesor de Escola Normal e Escola Politécnica.

Laplace deu os seus primeiros pasos no campo da física, principalmente no estudo das calores específicas. En 1780 afirmou que a cantidade de calor necesaria paira a descomposición dunha sustancia xunto con Lavoisier é igual á cantidade de calor que producen os seus compoñentes ao xerala. Noutras palabras, enunciaron a base fundamental da termoquímica actual e achegaron os primeiros conceptos de conservación da enerxía.

Laplace encargouse entón da astronomía. Afirmou que en 1787 a aceleración da Lúa aumentaba e que isto tiña moito que ver coa órbita da Terra e do resto dos planetas. Comezou a analizar a duración dos movementos medios dos planetas, xa que consideraba que dependía deste equilibrio do Sistema Solar. Así, afirmou que as forzas que xeran a interacción entre as órbitas dos planetas ao redor do Sol garanten o equilibrio do Sistema Solar. Todas estas teorías foron publicadas en cinco libros, Mécanique Céleste, publicados entre 1799 e 1825, recollendo as achegas de Newton, d'Alembert ou Halley.

En 1796 publicou un libro titulado Exposition du système du monde. Nel recolleu a teoría do Sistema de Planetas, publicada en varias revistas. Reivindicou que todo o mecanismo do Universo poderíase expresar mediante funcións matemáticas e que todos os sucesos futuros poderíanse predicir así.

Aínda que lle gustaba a astronomía, Laplace nunca abandonou as matemáticas e realizou moitos estudos sobre o cálculo de probabilidades. As máis destacadas recompilounas nun libro de gran envergadura titulado Théorie analytique deas probabilités, publicado en 1795 e 1812. O libro foi impreso dúas veces cando vivía Laplace.

Paira moitos, as achegas de Laplac débense tamén á súa habilidade paira adaptarse aos cambios que se produciron en Francia. Foi axudante de Napoleón e en 1806 deulle o título de conde. Cando caeu Napoleón, adaptouse perfectamente ao novo réxime e Luís XVIII. o rei nomeoulle marqués. Desde 1785 foi membro da Academia de Ciencias e en 1817, un ano despois da súa aprobación na Academia Francesa, foi nomeado director de devandita institución.

Cando estaba a piques de cumprir 78 anos, o conde e marqués Pierre Simon Laplace morreu en París.