Acórdasche de Louise Brown?

2004/07/01 Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Medikuntza
• Historia

O primeiro pranto do neno escoitouse antes da medianoite. A sala de partos estaba chea de xente: ademais dos empregados habituais, había varios investigadores e un cámara. Ninguén fixo irrintzis de alegría, pero a maioría respirou máis tranquilo, seguro.

Era o 25 de xullo de 1978, cando a pequena Louise Brown naceu en Oldham, Inglaterra. O neno tiña un peso de dous quilos e seiscentos gramos, e todo indica que era normal.

Parece que si, pero o resto non era tan normal, xa que se xestou nun programa e, por iso, chamóuselle probeta-neno nos medios de entón. Máis dun pensaba que o neno ía ter algún erro, pero o tempo demostrou que Louise era como o resto de nenos.

A esperanza de moitas parellas

Este nacemento foi una fonte de esperanza paira moitas parellas que non podían ter fillos. De feito, a técnica de fecundación asistida até entón non tivo éxito e eran moi poucas as parellas que acudían a pedir axuda aos investigadores. Con todo, o éxito da familia Brown animou á xente a seguir o mesmo camiño.

Os investigadores descubriron que era una boa oportunidade paira seguir mellorando a fecundación in vitro, pero aínda poucas mulleres conseguían quedar embarazadas con esta técnica e a maioría perdían ao neno nas primeiras doce semanas. Con todo, a medida que avanzaba a investigación, a técnica mellorou considerablemente e, na actualidade, máis dun millón de persoas proveñen dun óculo fecundado nun tubo de ensaio.

Pero, ademais da esperanza, o nacemento do Louise tamén provocou o rozamento. O debate era sobre todo ético. O home tiña dereito a intervir na fecundación? Esa era a pregunta que había no aire. A igrexa católica, por exemplo, deixou clara a súa posición, condenaba a fecundación in vitro.

Aínda en estado puro

Aquel debate chegou até os nosos días. En moitos casos o problema atópase nas trompas de Falopio da muller, xa que están pechadas ou obstruidas, problema que a señora Brown, a nai de Louis, tiña. Nestes casos, a muller produce o óculo, pero non se pode ir abaixo á trompa, polo que o espermatozoide non pode fecundarse. Nestes casos, a vía máis adecuada é a fecundación in vitro, é dicir, a fecundación do óvulo fose do corpo da nai.

Neste proceso, paira ter máis posibilidades de conseguir un óculo fecundado, extráense varios óvulos do ovario materno. Estes óvulos mestúranse co esperma e os óvulos fecundados intégranse no útero materno.

Pero paira evitar o embarazo múltiple non se utilizan máis de tres óvulos. E que facer cos demais? Aí está a cuestión. De feito, non se determinou si os óvulos fecundados, tamén chamados protoembriones, son seres vivos ou non, e ao mesmo tempo non está claro a partir da semana que se pode dicir que o embrión é o ser humano.

Robert Edwards ten claro que as barreiras morais non deben limitar o progreso da investigación. Foi o fisiólogo investigador que canalizou a fecundación dos óvulos da Señora Brown e coidou o embarazo. E, segundo el, a pesar de que esta técnica de fecundación xerou ese debate, a sociedade xa o recoñeceu e é moi habitual.

Edwards é o precursor da fecundación in vitro. Louise Brown levaba máis de vinte anos traballando con óvulos humanos antes de nacer e, aínda que aínda está semi-xubilado, segue moi de cerca as técnicas de reprodución asistida. Pero non só logrou o éxito. Foi imprescindible a colaboración dun xinecólogo chamado Patrick Steptoe, xa que co laparoscopio Steptoe podíase chegar ás trompas de Falopio e así poder ver en que fase de maduración estaba o óculo antes da súa extracción.

Desde o nacemento da primeira probeta-neno avanzouse moito nesta técnica de fecundación asistida. Progresivamente desenvolvéronse medicamentos paira controlar a fertilidade da muller, é dicir, mediante o uso de hormonas, o ovario impúlsase a producir máis dun óvulo.

Por outra banda, nun principio non tiñan claro cantos días había que esperar para que o óculo fecundado in vitro introducísese no útero materno. Aínda que nun principio permanecían un cinco días, no caso dos Brown introduciuse o óculo dous días e, debido á súa correcta integración e ao normal desenvolvemento do embrión, o método utilizado foi tomado como modelo a partir de entón.

Houbo quen pensou que Louise Brown foi un milagre, que non podía nacer a través da fecundación in vitro. Pero nos últimos vinte e seis anos houbo moitos cambios, e hoxe en día é normal que paira ser neno acuda ao xinecólogo paira pedir axuda.