Ez gerturatu gehiago

Gerturatzen dena oso gertukoa bada, ez dio axolako bere muga gainditzea (Argazkia: Photoxpress_McLac2000 ) .

Espazio pertsonala gizabanakoek beren inguruan duten babes-eremu bat da. Norbait eremu horretara sartzean, pertsona deseroso sentitzen da. Hala ere, egoeraren eta gerturatzen den pertsonaren arabera, eremuak neurri ezberdinak ditu.

Gerturatzen dena oso gertukoa bada, ez dio axolako bere muga gainditzea, metro erditik behera, gutxi gorabehera. Ezagunei bere eremu pertsonala eskainiko die, metro bat ingurukoa. Interakzio formaletan, negozioetan eta abarretan, berriz, distantzia soziala erabiliko du: 3,7 metro ingurukoa. Pertsona-talde baten aurrean hitz egitean, azkenik, 7,6 metroko distantzia utziko du, batez beste.

Populazio-dentsitate ezberdineko tokietan, gainera, distantzia horiek kulturalki ezberdinak dira. Japonia eta India bezalako herrialdeetan, adibidez, biztanle-kopuru handiagatik, espazio pertsonal hori txikiagoa da.

Horregatik, distantzia pertsonalaren pertzepzioa erabaki kulturaltzat jo izan du zientzia-komunitateak. Abuztuan Nature Neuroscience aldizkarian argitaratutako artikulu batek, ordea, beste zerbait iradokitzen du: Kaliforniako Teknologia Institutuko (Caltech) Ralph Adolphs eta Daniel Kennedy ikertzaileek espazio pertsonalaren presentzia aurkitu dute garunean.

Autismoa eta Williamsen sindromea tratatzeko baliogarria izan daiteke aurkikuntza (Argazkia: Joel Bombardier ) .

Gehiegi gerturatzen zen emakumea

S.M. izenez ezagutarazi duten 42 urteko emakume bati esker aurkitu zuten erantzuna. Mundu osoan, garuneko amigdalaren bi zatietan ia erabateko lesioa duen pertsona bakarrenetako da. Horren ondorioz, ez du beldurrik sumatzen pertsonen aurpegietan. Are gehiago, ia ezagutzen ez duen jendearekin adiskidetsuegi jokatzen du, haien espazio pertsonala gaindituta.

Antzeko zerbait ikusia zuten lehendik tximuekin egindako probetan: amigdalako kalteak zituzten tximuek, tximu osasuntsuekin alderatuta, beste tximuetatik eta gizakietatik gerturago egotea zuten gustuko. Hori jakinda, eta S.M.-ren jokaera ikusita, esperimentu sorta bat egin zuten zientzialariek.

Stop-distance izeneko teknika erabili zuten: subjektuak tente egon behar du esperimentatzailearen aurrean, distantzia jakin batera. Esperimentatzailea subjektuarengana gerturatuko da, eta hark gelditzeko esango dio, erosoen sentitzen den lekuan. Esperimentua S.M.-rekin eta beste hogei boluntariorekin egin zuten, guztiak adin, etnia, ikasketa eta sexu ezberdinetakoak.

Herrialde batzuek (Indiak eta Japoniak, esaterako) populazio-dentsitate handia dute, eta, hortaz, haietako biztanleek espazio pertsonal txikiagoa dute (Argazkia: Kevin Utting ) .

Esperimentuaren emaitza argia izan zen: hogei boluntarioek esperimentatzailea 64 zentimetrora gerarazi zuten; S.M.-k, ordea, 34 zentimetrora gerarazi zuen, ia distantzia erdira. Ez hori bakarrik: sudurra sudurraren kontra jarrita ere eroso sentitzen zen S.M.

Horren aurrean, zientzialariek froga gehiagoren bila jo zuten. Erresonantzia magnetiko bidezko irudigintza funtzionala erabiliz, zortzi subjektu osasuntsuren amigdalak aztertu zituzten, esperimentatzailea haiengandik gertu eta urruti jarrita. Esperimentatzailea gertu zegoela zekitenean, baina hura ikusi gabe, amigdalak erantzun argi bat izaten zuen. Horrek erakusten du amigdalan erantzun bera gertatzen dela espazio pertsonala urratzen denean eta espazioa urratzen ari direla uste denean.

Beraz, espazio pertsonalarena ez da kontu kulturala soilik. Ikertzaileek ondorioztatu dutenez, litekeena da amigdala beharrezkoa izatea espazio pertsonalaren eta horren urratzeak dakarren deserosotasunaren arteko lotura ikasteko. Eta uste dute ikerketa baliagarria izango dela distantzia sozialean nahaste larriak sortzen dituzten gaixotasunak tratatzeko, autismoa eta Williamsen sindromea, adibidez.

7K- n argitaratua.