"Non quero imaxinar a miña vida sen ciencia"
"Non quero imaxinar a miña vida sen ciencia"
Mergullámonos máis na ciencia e non debemos meternos tanto no ámbito financeiro. Paira iso contamos con outra persoa, a directora xeral. Pero é certo que como empresa pequena temos que facer de todo. Empezamos en abril de 2010, naquela época estaba só e por tanto tiña que facelo todo. Agora definiuse mellor a conta.
Pero, por exemplo, hoxe en día non fago ningún experimento. Canto máis alto estea no posto de traballo, menos traballo de laboratorio realiza na súa actividade diaria. Sobre todo estou cos clientes, escribo proxectos, busco vías paira desenvolver novas aplicacións do grafeno, e fago cousas así. Vou ao laboratorio todos os días, pero alí non adoito estar moitas horas. Dígoo cun pouco de pena. Pero eu creo que esa é a progresión natural ou normal.
Ao final somos una empresa moi pequena, somos só seis acodes. Entón, non podemos ter todo un edificio só paira nós. Ademais, necesitamos moito equipamento paira realizar a investigación relacionada co grafeno. E por iso estamos dentro de cic-nanoGUNE, en Donostia. Temos oficinas aí e ademais temos un laboratorio en aluguer. Pagamos diñeiro paira estar aí. Pero sentimos que esa residencia é nosa.
Non sei si solucionar os problemas, pero é curioso ou diferencial. Ten moitas propiedades nun mesmo material: normalmente, paira poder ter todas estas propiedades debes unir moitos materiais. Neste caso é un único material polo que é moi interesante. Ademais, trátase dun material elaborado exclusivamente con átomos de carbono, e é moi importante ter material bidimensional. É moi fina, son láminas dun só átomo de espesor (é o que denominamos de dúas dimensións). É o primeiro material bidimensional illado. Illado en 2004, desde entón illáronse outros materiais bidimensionales, pero o grafeno foi o primeiro.
Si, din que cada vez que escribes con lapis caen anacos de grafeno. Por definición, o grafeno é una única capa de átomos. A verdade é que é moi difícil extraer capas dun só átomo dun lapis, pero a partir desta idea foi illado en 2004 por dous científicos de Manchester, Andre Geim e Constantin Novoselov. Estaba a limparse o grafito, decidiuse analizar o que se botaba ao lixo e atopouse co grafeno.
Na graphenea xeramos grafeno. A limpeza do grafito non é un método adecuado paira obter grandes láminas, por exemplo. Nós utilizamos outro proceso sintético, a deposición dos átomos de carbono, paira conseguir una calidade que permita que o grafeno poida ser utilizado na industria. Traballamos con empresas, universidades e centros de investigación paira moitas aplicacións. Por exemplo, con NOKIA estamos a traballar paira utilizar o grafeno nas pantallas dos teléfonos móbiles. Ou paira facer baterías flexibles. Ou mellorar mecanicamente os composites, aumentar a conductividad, etc.
Si, si. En realidade, a estrutura do grafeno foi publicada en 1947. Esta publicación era teórica; o grafeno non existía. Anos despois demostrouse que é posible illar o grafeno. Pasaron máis de 50 anos, pero ao final a teoría é moi útil.
É un proxecto moi ambicioso. A Unión Europea ha concedido 1.000 millóns paira dez anos. Somos 74 socios, uno deles, e de momento deron diñeiro paira dous anos e medio. Está a piques de empezar en outubro e vaise a realizar una investigación paira moitas aplicacións. Desde o punto de vista de Graphenea foi moi positivo, non só polo diñeiro, senón porque nós queremos comercializar produtos con grafeno.
Pois non sei. Eu estaba a gusto, funme paira un ano e quedeime 12 anos. Había outros vascos e había un ambiente moi bonito. A xente de alí tamén é moi simpática, e nunca me sentín estranxeira. Cando xogaba o equipo escocés estabamos a favor de Escocia (risas). Sempre perdían.
Como químico, metinme no mundo dos polímeros e fixen una teses sobre os microgeles. Tiña aplicacións médicas: eran polímeros paira lentes de contacto intraoculares.
Logo pasei tres anos nun traballo de investigación, mesmo en polímeros. E non era moi teórico, era práctico, pero estaba lonxe do mercado e eu quería facer algo próximo ao mercado. Ao final quería ver os resultados. E decidín entrar no mundo industrial. Estaba no lugar adecuado. Empecei a traballar nunha empresa farmacéutica, preto de Glasgow.
Coñezo a moita xente que despois de estudar en Gran Bretaña pasou ao mundo empresarial paira facer una investigación máis práctica.
Por exemplo, neste ámbito hai moi poucas empresas aquí. Hai outras áreas, pero no ámbito biomédico moi poucas empresas. Por iso cambiei de área.
Profesionalmente foi moi bo. Na entrevista que me fixeron, a verdade é que non sabía nin que era o grafeno, pero me pareceu un material bastante interesante. Profesionalmente estou moi contento.
E persoalmente, pois, non sei. Dá pena, pero era una etapa e tiña que pechala. Desde entón volvín case todos os anos a Escocia. Pero eu sempre miro cara adiante, e agora estou contento.
Duro! Non quero imaxinar a miña vida se non houbese ciencia... Hai tempo que me dei conta de que quería investigar. Gustábame. Ao final é aprender cousas novas e saber cada vez máis. Non é algo que se esquece despois de oito horas de traballo. Iso converte esta obra en vocación.
Si, moito. Eu, por exemplo, o ano pasado estiven en case todos os continentes. E gústame viaxar, pero ao final o ritmo é excesivo paira o corpo; viaxar dúas veces ao mes é demasiado (Estados Unidos, Xapón...). Pero así, por exemplo, nos congresos, recibes moita información; estando aquí non a recibirías. Por iso gústame viaxar. Claro, non é o mesmo ir de vacacións que ir ao traballo, pero bo. Ao final, creo que é moi positivo.
Si. Ao final, nós queremos dicir a todos o que facemos. En definitiva, estamos moi interesados na nosa investigación e gústanos dicilo aos demais. Valorámolo moi positivo... Alguén quere saber que fago eu! E quere entendelo. Moitas veces, por exemplo, collendo un grolo no bar e os teus amigos pregúntanche... "E iso que é? E paira que serve? ". E nós respondemos contentos.
--> Escoita a entrevista realizada en Norteko Ferrokarrilla
Buletina
Bidali zure helbide elektronikoa eta jaso asteroko buletina zure sarrera-ontzian