Mirando ao futuro

1997/05/01 Sarriegi Dominguez, Jose Mari Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Internet

Onte

Cando nos anos 60 os investigadores que traballaban na Defensa dos Estados Unidos viron a necesidade dunha rede de computadores, non podían imaxinar a utilidade da súa invención. Do mesmo xeito que ocorreu con outras cousas que se inventaron paira a guerra, a rede de comunicacións creada por estes pioneiros foi evolucionando e estendéndose por todo o mundo. Cando falamos de rede de comunicacións, por suposto, temos en conta os accesorios físicos, protocolos, satélites, etc.

Una vez fixadas as bases físicas da rede, elaboráronse os protocolos de comunicación. Debido a que eran necesarios paira o control dos robots que se crearon paira a industria, na década dos 70 deuse un gran desenvolvemento neste campo e posteriormente, aproveitando esta experiencia, Internet adquiriunos e remodelou.

O último paso é o desenvolvemento e difusión dos PCs até a data. De xeración en xeración, estes computadores son cada vez máis baratos, están adaptados a case todas as necesidades e, sen dúbida, é o medio máis útil de entre as ferramentas dispoñibles. O avance neste campo foi tan importante que o analfabeto informático é un concepto cada vez máis escoitado.

Hoxe

Como é sabido, as redes pelágicas son enormes redes utilizadas paira a pesca nalgúns lugares, que poden chegar a alcanzar os dez quilómetros. A intención dos usuarios destas redes é capturar grandes cantidades de exemplares dunha especie determinada (pescada, besugo...), pero con eles captúranse todo tipo de peces. É evidente que esta arte de pesca ten grandes beneficios, pero provoca una masacre. Pódese dicir que Internet ten moito que ver coas redes pelágicas. Na rede mundial quedan atrapados os usuarios, desarrolladores, comerciantes, científicos, etc. baixo o mando de ninguén.

A idea inicial de Internet era crear una rede de comunicacións paira investigadores de alto nivel, pero co paso do tempo todos percibiron as vantaxes, o desexo e a necesidade de estar na rede. Una vez dentro, é imposible fuxir del porque se converte na principal fonte de información necesaria paira a nosa vida. Até agora puñámonos/puñámosnos en contacto a través das cartas, pero una vez que empezamos a utilizar o correo electrónico, a comunicación inicial interrómpese e a partir de aí necesitamos un computador. Con todo, antes de inclinarse profundamente a este medio de comunicación, habería que preguntarse se a lingua binaria máis simple é suficiente (e adecuada) paira explicar ou transportar integramente o contido e a sabedoría da mente humana.

A resposta parece ser afirmativa. O computador foi capaz de reproducir todos os tipos de arte que o home inventou até agora (excepto os de pesca) ou polo menos os máis importantes. Xa é posible crear e recibir literatura, debuxo, música, cine, etc. a través de ordenadores. Tamén se deron os primeiros pasos en arquitectura e espazos tridimensionales, e á vista do anterior, pódese supor que os avances chegarán constantemente. Paira levalo a cabo, superáronse os problemas que se ían explicando, por exemplo, o CD-ROM permitiu transportar facilmente una gran capacidade de memoria; o problema da capacidade dunha soa vez solucionárono os discos magneto-ópticos e un longo etcétera. Parece que o ser humano conseguiu aglutinar todas e cada una das expresións nun soporte único e universal, o máis simple, ademais, na linguaxe binario.

Internet: una cidade imaxinaria

A idea inicial de Internet era crear una rede de comunicacións paira investigadores de alto nivel, pero co paso do tempo todos percibiron as vantaxes, o desexo e a necesidade de estar na rede.

Telepolis (tori!) que fan os cibernautas (tori e tori!) segundo din, a rede Internet é a rúa principal dunha cidade real, onde a televisión e os teléfonos son as rúas máis pequenas. Nesta extensa e extensa rúa, como en todas as rúas principais das cidades, pódese atopar de todo: vendedores desapiadados, ladróns, profesionais do sexo, profesores altruístas de bo corazón, etc. Todo apunta a que só falta o alcalde, ou alGates, quen sabe, paira ser una cidade real. Con todo, esta nova cidade ten un problema que nunca poderá superar: virtualidad ou virtualidad, é dicir, non existe. Do mesmo xeito que o cabaleiro de Italo Calvino, a capacidade de existir radica na súa pura vontade.

Problemas

Internet, con todo, parécese ás cidades reais. Do mesmo xeito que nas grandes cidades, os problemas máis graves en Internet son a seguridade, o tráfico e a repartición de mandos. Na actualidade está a traballarse moito no ámbito da seguridade, que é a principal responsabilidade das empresas que están a mirar a Internet. Con todo, do mesmo xeito que no mundo real, os avances logrados paira garantir a seguridade ven acompañados en todo momento de avances no outro sentido. Todos os días publícanse noticias sobre os logros dos hackers.

En moitas cidades o número de vehículos é insustentable. En Internet ocorre o mesmo: xa non pode transportar gran cantidade de información á velocidade adecuada. Esta información, ademais, é cada vez máis complexa e a rede non se creou paira este tipo de “vehículos”. Se o Tren de Alta Velocidade entrase no camiño que sobe a Igeldo, por suposto, non sería un tren de alta velocidade. Son moitos os obstáculos paira mellorar as bases físicas da rede: problemas económicos, monopolios nalgúns territorios, transformacións continuas, etc. É evidente, por tanto, que o propio tren foi construído antes que o ferrocarril.

En moitas cidades, por outra banda, un obstáculo grave paira o desenvolvemento é a necesidade de chegar a un acordo multilateral. Tamén na rede é un dos puntos crave que haberá que resolver a curto prazo. Previamente haberá que decidir quen debe tomar as decisións e iso será máis difícil. Non hai que esquecer que os intereses económicos e políticos que rodean Internet son e seguen crecendo.

Hipertexto: senda que conduce á mestura

Aínda que a maior parte dos avances relacionados coa comunicación naceron paira fortalecer as relacións, paira quen non logran telas, poden provocar una gran exclusión. Internet non é una excepción.

Unhas poucas horas son suficientes paira aprender o idioma HTML ( Hyper Text Markup Language ) necesario paira pór documentos nesta rede. Coa axuda de calquera editor, o que traballa neste traballo convértese inmediatamente en experto. Estes expertos dunha semana expresan en voz alta que ninguén as opinións que se basean exclusivamente nos seus criterios, e que, do mesmo xeito que as que repiten por alguén que sabe pouco, son indiscutibles. Este fenómeno pódese denominar “o problema do experto improvisado”.

Calquera pode, por tanto, desenvolver documentos en Internet e iso xera problemas. Estes documentos adoitan conter enlaces e, se non se organizan de forma adecuada, poden inducir a erro aos usuarios, levándoos dun lugar a outro sen sentido. Por iso, traballar moitas veces dentro de Internet convértese en estar nun labirinto.

Mañá

Internet: una muralla virtual insuperable?

Se se analiza só desde a superficie, parece que Internet uniu pobos dispersos polo mundo, creando ou facilitando relacións entre eles. A Rede, por tanto, podería ser una ferramenta de creación e difusión da cultura global desde esta perspectiva. Con todo, tamén é innegable que a fronteira entre quen teñen e non teñen Internet pode ser insalvable. Aínda que a maior parte dos avances relacionados coa comunicación (televisión, teléfono, outras rúas da cidade, non esquezas) naceron paira estreitar lazos, paira quen non conseguen telos, poden provocar una gran exclusión.

A xerarquía que esconde o feito de que Internet clasifique a uns computadores como servers ou servidores e a outros como clientes ou destinatarios é tamén moi significativa, xa que desta maneira uns poucos poden controlar a información que todos recibimos.

Quen debe traballar e como?

Todos somos capaces de ser destinatarios de Internet, pero quen ten que traballar para que haxa algo razoable nela? Podemos dar tres respostas posibles: científicos, enxeñeiros de desenvolvemento e artistas.

Os científicos investigan en campos punteiros, crean novas tecnoloxías e técnicas que nos facilitan aos demais ser capaces de desenvolver calquera cousa. Por tanto, o labor dos científicos non consiste en elaborar documentos, páxinas ou traballos paira Internet, senón en facilitar o seu fácil, rápida e mellor realización. Os científicos traballarán sempre de face ao futuro, porque aínda é un campo moi amplo. No entanto, nalgúns casos sería conveniente realizar labores de consulta.

O campo de traballo propio dos enxeñeiros é o que transcorre desde a creación de modelos de traballo até a demostración do traballo realizado; partindo das condicións e condicións dadas anteriormente, seguen o camiño cara á mellor resposta. O traballo que realizan é sistemático. Iso ten, por suposto, o seu lado bo e malo; ese traballo adoita ser rápido e axustado ás necesidades, pero tamén ten o seu lado negativo, xa que a maioría dos traballos son moi similares. Nas ferramentas de traballo é necesario un proceso de estandarización, pero no produto final, o produto que quere ser o expoñente da propia empresa, é imprescindible un ton diferenciador, un trazo particular que indica a natureza desta empresa.

Os artistas son especialistas en man de obra paira dar esta característica particular. Os artistas adoitan tardar moito en terminar o seu traballo e, por suposto, co estilo de vida actual isto converteuse nun problema. Por iso a pregunta que máis teñen que ouvir é: “está xa feito?”.

Como se ve, paira traballar en Internet é fundamental o traballo en equipo que tantas veces se menciona na actualidade, é dicir, tomar as mellores diferenzas de cada tipo de persoal e reforzar o grupo abandonando as malas.

Despois de analizar quen ten que facelo, imos saber como facelo. Isto, non creas, vese máis claro. O custo actual de realizar probas en computadores é relativamente baixo, polo que a técnica básica de traballo debe ser iterativa. Coñecendo a solución ou aproximación da solución á que se pretende chegar a iteración, trátase da solución que se dá nesa dirección. A súa característica principal é que o resultado obtido en cada período é máis preciso que o seguinte, é dicir, que o valor que queres alcanzar sexa máis próximo que o anterior.

Así, o primeiro paso da iteración é propor una solución. Posteriormente analízanse as diferenzas coa solución real do proposto e proponse una nova solución que reduza ditas diferenzas. Os resultados obtidos paso a paso, por tanto, van mellorando e no momento en que se considera suficiente este resultado, interrómpese a iteración. Por suposto, os criterios paira decidir este momento deben determinarse previamente.

Como xa se comentou anteriormente, a iteración é o método de traballo máis utilizado, pero tamén ten problemas cando, ademais da solución que se propón, a solución que se propón é variable. O obxectivo do proxecto decídese na fase de análise, polo que a miúdo esta fase é o momento máis crítico do proxecto. A análise realizada require dous compoñentes: análise estática e dinámica.

A análise estática proporá a resposta máis adecuada ao problema que se expuxo na actualidade, mentres que o dinámico analizará cara a onde debe ir esta solución até a finalización do proxecto. É moi importante realizar una medición previa adecuada deste cambio de solución, xa que no peor dos casos o proxecto pode atoparse en estado de diverxencia. Este estado de diverxencia adoita producirse cando a solución proposta inicialmente adiántase menos que a solución obxectivo. É evidente, por tanto, que non convén esquecer a análise dinámica nunha contorna tan cambiante.

Loita comercial

O destino de Internet virá determinado pola actual loita comercial no mundo. Microsoft, Netscape, Sun, Oracle, IBM e os seus compañeiros non saben de onde sacar diñeiro. Cando aclaren isto, o futuro da rede será moito máis claro. Con todo, parece inevitable estar ligado ao entretemento, o negocio máis rendible deste fin de século.

Con todo, una das principais tarefas de Internet sería lamentable que, despois de tantas conversacións, puidésense ver partidos de fútbol.