E agora, tras o xenoma, o proteoma

2001/04/06 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Genetika

O desexo de vender aos medios de comunicación fixo que se publicaron moitas grandezas sobre o xenoma humano. Pero quen entenden algo da química celular aconsellárono repetidamente. Coñecer o xenoma non implica o control da bioloxía humana. Paira conseguilo, polo menos, é necesario identificar as proteínas que codifica o xenoma, determinar a súa estrutura e funcións e comprender as interaccións entre as proteínas. A pesar de todo isto, será difícil ter un control completo.

Aproveitando a imaxe actual da ciencia, algunhas empresas viron o camiño de enriquecerse. No caso de Xenoma, a empresa Celera Genomics ofreceu una magnífica exposición. Cada vez que lle interesaba, coa axuda dos medios que publicaba, secuenció todo o xenoma humano. A empresa Celera apoiaba o sensacionalismo. Pero aínda que o fagamos público en tres ocasións, non esquezamos que a secuenciación do xenoma aínda non se completou. Hai moitos datos dispoñibles pero non se completou.

Vendo a oportunidade, agora una empresa chamada Myriad Genomics quere facerse coas vantaxes do seguinte paso desta competencia. Asinou un acordo con Hitachi e Oracle paira crear un subsidiario chamado Myriad Proteomics. A nova empresa unirá a tecnoloxía de Hitachi, o software de Oracle e científicos de Myriad paira realizar o estudo do proteoma humano.

Paira que servirá o proteoma?

Proteoma é un grupo de proteínas do corpo que, en xeral, son moléculas que realizan reaccións químicas da vida. A molécula que transporta osíxeno no sangue e a que divide a glicosa dentro da célula, determina que compostos pódense introducir nas células e moitos outros son proteínas. Hai moitos exemplos. Moitas enfermidades prodúcense debido a que algunha proteína non cumpre ben o traballo. Así pois, tanto en medicamento como en bioloxía e química produciríanse grandes avances se se entende o funcionamento do proteoma. Myriad é una empresa cun obxectivo de mercado, obter información paira o desenvolvemento de novos medicamentos.

O problema é que o proteoma humano está composto por moitas proteínas. Ademais, é imprescindible saber con que debe asociarse cada proteína paira un traballo adecuado. Paira iso, Myriad utilizará dúas metodoloxías complementarias. Baseándose no exemplo da empresa Celera queren pór en marcha un sistema de traballo extremadamente rápido.

O primeiro destes dous métodos é o denominado ProNet. Trátase dunha versión industrial da procura intermedia dos dous híbridos de fermento. É un método que estuda as interaccións concretas entre proteínas. Obtén información dos xenes que se activan conxuntamente, identificando os puntos de activación na cadea de ADN. Este método non sempre ten éxito, xa que identifica moitos puntos de activación erróneos. Con todo, conseguiron reducir o erro da última tecnoloxía do método até o 1%. Tamén se utilizará a técnica ProSpec. Esta técnica, baseada na espectroscopía de masas, identifica os complexos das proteínas (grupos de proteínas en activo).

Da man de ambas as técnicas espérase un rápido estudo do proteoma. Con todo, C. Segundo o bioquímico Marc Vidal, que estuda o proteoma da gusana Elegans, a cantidade de información que se pode obter nuns tres anos é moi elevada, pero non é de todo o proteoma. Por iso, o consello do científico é que non se fagan anuncios impactantes na prensa. É una nota absolutamente prudente. Pero á vista da historia do xenoma, seguramente non será necesario pedilo.