CO₂-a metano bihurtu dute, eguzki-argia erabiliz
2025/01/31 Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria
Eguzki-argia energia-iturri gisa erabiliz karbono dioxidoa metano bihurtzeko teknika bat garatu du Nafarroako Unibertsitate Publikoko ikertzaile batek. Aurrerapen garrantzitsua da karbonoa harrapatzeko, biltegiratzeko eta erabiltzeko teknologien arloan. Teknologia horiek funtsezkoak dira deskarbonizazioa bereziki konplexua den sektoreetan emisioak murrizteko, hala nola zementuaren industria, abiazioa edo itsasoko eta errepideko garraioa.
Mikel Imizcoz Aramburu ikertzailearen doktore-tesiaren helburua zen CO₂-ari probetxua ateratzea, metanoa bezalako erregaiak sintetizatzeko lehengai- eta karbono-iturri gisa. Metano hori gas naturalaren emisioen ordezko neutro gisa erabiltzen ahal da, erregai fosil horren % 83 eta % 97 artean metanoa baita, meatokiaren arabera. Horrela, metano berriztagarria erregai gisa erabil liteke zentral termikoetan, eta karbono-emisio neutroak sortuko lituzke: errekuntzan sortzen den CO₂-a aurretik harrapatu eta erregaiaren sintesirako lehengai gisa erabili zen bera da.
CO₂-a CH₄ bihurtzeko, Sabatierren erreakzioa aztertu du Imizcozek. Prozesu hori 1902an planteatu zen lehen aldiz, eta prozesu horretan karbono dioxidoa hidrogenoarekin (H₂) konbinatzen da metanoa eta ura sortzeko. Metano hori erregai garbitzat hartu ahal izateko, CO₂-a iturri igorle batetatik harrapatuta lortu behar da, eta hidrogenoak jatorria izan behar du urak energia berriztagarriarekin egindako elektrolisian.
Sabatierren erreakzioa gertatzeko, karbono dioxidoaz eta hidrogenoaz gain, katalizatzaile bat erabili behar da, gas molekulen arteko interakzioa errazteko eta erreakzio kimikoa bizkortzeko. Era berean, erreakzioa hasteko eta mantentzeko, sistemari energia eman behar zaio.
“Hasieratik planteatutako ikerketa honen berrikuntza nagusietako bat izan da erreakzioa hasteko eta mantentzeko behar zen energia-iturriak, neurri batean behintzat, eguzkiaren argia izan behar zuela”, adierazi du Imizcozek. Hala, ikertzaileak foto-termokatalisiarekin lan egin zuen. “Foto-termokatalizatzaileek eguzkiaren energia guztia baliatzen dute berotzeko eta elektroien eszitazioa eragiteko, bi prozesuek erreakzio kimikoa eragin dezaten”.
Azken kontzeptuaren froga gisa, katalizatzaileak, rutenioan eta nikelean oinarrituak, eguzki-argi kontzentratuan jarri ziren ikusgai, Sabatierren erreakzioa sortzeko. Horrela, karbono dioxidoan oinarrituta metanoa sortu zen, erreakzio-tenperaturara iristeko energia-ekarpen gehigarririk egin beharrik gabe.
Mikel Imizcozen doktoretza-tesiaren emaitzetako batzuk “Applied Catalysis B: Environment and Energy” aldizkari zientifikoan argitaratu dira.
