}

Buscando a individualidade nos xenes

2008/03/31 Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

O home moderno naceu en África, desde onde se expandiu por todo o mundo, segundo a teoría Out of Africa ou fóra de África, considerada hoxe como una realidade. Como se produciu aquela dispersión? É dicir, de onde chegou cada ser humano do mundo? Dúas investigacións publicadas nas revistas Nature e Science analizaron a persoas de 50 grupos xeográficos de todo o mundo, concretamente 1.423 persoas en total. Cabe destacar que un dos grupos analizados por ambos os grupos é o máis euskaldun. Realizouse unha análise e comparación de todos os xenomas e propúxose un modelo de migración.
Cada individuo recibe no xenoma a pegada dos seus antepasados, onde se acumulan os cambios ocorridos en numerosas xeracións. (Foto: M. R. Vogt).

Todos os seres humanos somos iguais no 99,9% do xenoma, esa pequena porcentaxe que queda dá individualidade a cada un deles. Paira identificar as diferenzas entre individuos, os dous grupos buscaron diferenzas dun só nucleótido en determinados fragmentos de ADN, denominadas SNP ou polimorfismo mononucleótido.

Estas diferenzas buscáronse en máis de cincocentos mil fragmentos de ADN e comparáronse todos os xenomas. Observaron que desde esta comparación pódese seguir o desprazamento xeográfico de individuos e poboacións.

Migracións en xene

Seguiron os desprazamentos das persoas analizando os seus cambios no xenoma. (Foto: N.A. Rosenberg)

Cada individuo recibe no xenoma a pegada dos seus antepasados, onde se acumulan os cambios ocorridos en numerosas xeracións. Se alguén se move dun lugar a outro do mundo, leva o xenoma con el e entrégao aos seus descendentes con cambios. Desta forma pódese seguir o desprazamento das persoas analizando os seus cambios no xenoma.

Ás veces os cambios son importantes, é dicir, o produto que se xera ao cambiar un xene é moi diferente ao orixinal. As persoas que sufriron este cambio notarano en algures do seu corpo. Noutras ocasións, con todo, os cambios nos xenes son moi pequenos, por exemplo, un único nucleótido do xenoma modifícase. Nestes casos, o produto resultante pode variar ou non (xa que varias secuencias poden dar o mesmo produto). Cando non cambia, a esa persoa non lle afecta en nada, e ese cambio só queda no xenoma.

As análises de ambos os grupos comprobaron que todos os grupos que hai no mundo parécense moito e afirmaron que os antepasados da maioría das persoas estiveron en máis dun continente até a súa localización actual.

Proxecto 1.000 xenomas

Trátase de coñecer a variabilidade entre os seres humanos, é dicir, en que consiste ese 0,1% diferente entre si. (Imaxe: S.U. Department of Energy)

Estes estudos génicos, que foron publicados recentemente, son os máis rigorosos de todos os tempos, pero non durarán moito, xa que a finais de xaneiro púxose en marcha outro ambicioso proxecto: Proxecto 1.000 xenomas. Como o propio nome do proxecto indica, pretenden secuenciar completamente o xenoma de mil persoas.

Na secuenciación non só identificarán as diferenzas dun só nucleótido, senón que tamén percibirán reordenacións puntuais en xenomas, desaparición de fragmentos xenómicos, duplicacións, etc.

Queren coñecer a variabilidade entre os seres humanos, é dicir, en que consiste ese 0,1% que é diferente entre si, xa que esta pequena parte do xenoma fai que a sensibilidade ás enfermidades individuais, a resposta aos medicamentos ou a reacción aos factores ambientais sexan diferentes.

Neste proxecto obterán o mapa máis completo da variabilidade xenética que conseguiron. Con todo, máis dun puxo en dúbida se o van a facer correctamente, xa que consideran que o período de tempo que estableceron (tres anos) é demasiado pequeno e a cantidade que van investir (30-50 millóns de dólares). É sen dúbida o maior proxecto posto en marcha polo momento, aínda que está por ver si chegará a ser o proxecto máis ambicioso xamais realizado. É una cuestión de tempo.

Publicado en 7K.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia